Tuổi chịu trách nhiệm hình sự ở Trung Quốc giảm từ 14 xuống 12

Theo VnExpress, quy định mới được thông qua ngày 26/12 và sẽ có hiệu lực từ ngày 1/3/2021. Động thái trên là sự phản ứng của chính quyền Trung Quốc trước tình trạng tội phạm có xu hướng "trẻ hóa". Theo sách trắng của Viện Kiểm sát tối cao, năm 2017, người dưới 14 tuổi phạm tội chiếm 20% tổng số tội phạm do trẻ vị thành niên thực hiện, trong khi năm 2009 chỉ chiếm 12,3%. Xu hướng này tiếp tục tăng trong năm 2018-2019. 

Theo đó, người trong độ tuổi 12-14 sẽ bị truy cứu hình sự nếu có hành vi "cố ý giết người, cố ý gây thương tích làm chết người hoặc gây thương tích nghiêm trọng bằng thủ đoạn tàn nhẫn". Quyết định khởi tố cần được Viện Kiểm sát tối cao phê chuẩn.

Trước khi có quy định mới, tuổi chịu trách nhiệm hình sự ở Trung Quốc là 16. Người 14-16 tuổi nếu phạm tội bạo lực nghiêm trọng như cố ý gây thương tích, cố ý giết người, hiếp dâm, và cướp tài sản, vẫn sẽ bị truy cứu hình sự.

Vương Ái Lập, chuyên gia luật hình sự thuộc Ủy ban Pháp lý của Quốc hội, cho biết đây lần sửa đổi này đã được cân nhắc kỹ lưỡng song vẫn "thống nhất với nguyên tắc ưu tiên cải tạo với trẻ vị thành niên, đồng thời cũng cân nhắc lợi ích của xã hội và nạn nhân".

Thông tin trên Zing, gần đây, hình phạt dành cho người chưa đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự trong một số vụ án gây nhiều tranh cãi. Tháng 10/2019, sau khi giết hại bé gái 10 tuổi ở thành phố Đại Liên, tỉnh Liêu Ninh, thiếu niên 13 tuổi chỉ bị phạt ba năm đưa vào trường giáo dưỡng, vốn là mức phạt hành chính. 

Hay ở một vụ án khác xảy ra tại phía Tây Bắc Trung Quốc vào chiều 27/5 tại một trường tiểu học ở huyện Lam Điền, tỉnh Thiểm Tây.. Xiaohua (13 tuổi) đã bị 4 học sinh nam lôi vào nhà vệ sinh tấn công tình dục. 

Vụ việc đã được trình báo lên cơ quan chức năng nhưng hồ sơ của ông bị từ chối vì các thủ phạm đều dưới 14 tuổi. Trong số 4 cậu bé, có 2 học sinh 11 tuổi, còn lại là 12 tuổi.

Theo tổ chức Mạng lưới quyền trẻ em quốc tế, tuổi chịu trách nhiệm hình sự trung bình trên thế giới là 14 tuổi. Riêng ở Mỹ, 33 bang trong tổng số 50 bang không đặt ra giới hạn tuổi nhưng đa số đều có bài kiểm tra năng lực chịu trách nhiệm hình sự khi đánh giá mức độ lỗi.

Tại Nhật Bản và Hàn Quốc, những người từ 14 tuổi trở lên mới đủ điều kiện để cân nhắc về nghĩa vụ pháp lý.

Ở Việt Nam, người dưới 14 tuổi không phải chịu trách nhiệm hình sự. Độ tuổi chịu trách nhiệm hình sự với mọi tội phạm từ đủ 16 tuổi trở lên. Người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm rất nghiêm trọng và đặc biệt nghiêm trọng, ví dụ như giết người, cố ý gây thương tích làm chết người, hoặc hiếp dâm tập thể. 

Mộc Miên (T/H)