Nguyên nhân khiến Trung Quốc bán dầu từ kho dự trữ - việc chưa từng có trong lịch sử

Vào ngày 9/9, Ủy ban Lương thực và Dự trữ chiến lược Quốc gia Trung Quốc (NFSRA) cho biết sẽ giải phóng kho dự trữ dầu thô ra thị trường thông qua đấu giá công khai. Việc đấu giá sẽ được thực hiện theo từng giai đoạn.

Chính phủ Trung Quốc không tiết lộ khối lượng dầu thô được đưa ra đấu giá sẽ là bao nhiêu. Nhưng các chuyên gia đánh giá quyết định này có thể liên quan đến ước tính của công ty tư vấn Energy Aspects đầu tháng 7/2021. Công ty ước tính rằng dự trữ dầu thô chiến lược của Trung Quốc khoảng 220 triệu thùng.

Dự trữ dầu thô quốc gia của Trung Quốc được công khai lần cuối vào năm 2017. Khi đó, cục Thống kê Quốc gia Trung Quốc cho biết nước này đã xây 9 kho dự trữ với tổng công suất 37,73 triệu tấn dầu thô (tương đương 237,66 triệu thùng) và ấp ủ kế hoạch dự trữ khoảng 85 triệu tấn dầu vào năm 2020 - gần bằng dự trữ của Mỹ.

Giá dầu thế giới sụt giảm mạnh

Những kho dự trữ năng lượng chiến lược của Trung Quốc (gọi là SPR), có mục đích khác so với các kho dự trữ ở Mỹ và châu Âu. Dự trữ dầu mỏ của Mỹ, châu Âu chỉ được sử dụng trong thời gian nguồn cung cấp chững lại hoặc trong chiến tranh. Còn Trung Quốc đang cho thấy dấu hiệu rằng họ sử dụng hàng dự trữ của mình với mục đích tác động đến thị trường.

Bob McNally, cựu cố vấn chính sách cấp cao của Nhà Trắng, nhận định về động thái mới nhất của Trung Quốc: "Tuyên bố cho thấy ý định sử dụng SPR để giảm giá dầu cho các nhà máy lọc dầu trong nước."

Thông tin Trung Quốc giải phóng dự trữ dầu thô ra thị trường thông qua đấu giá công khai đã gia tăng mối lo ngại tình trạng cung vượt cầu và khiến giá dầu hôm nay sụt giảm mạnh.

Kết thúc phiên 9/9, giá dầu Brent giảm khoảng 1,7% xuống còn 71,85 USD/ thùng, giảm mạnh nhất trong vòng hai tuần. Giá dầu Brent được coi là chuẩn mực hàng đầu tại khu vực Đại Tây Dương, sử dụng để định giá 2/3 nguồn cung dầu thô giao dịch quốc tế.

Đến đầu phiên 10/9, trên sàn New York Mercantile Exchange, giá dầu thô WTI giao tháng 11/2021 đứng ở mức 67,74 USD/thùng, giảm tới 1,15 USD/thùng so với cùng thời điểm hôm trước. Sàn giao dịch hàng hóa New York (NYMEX) là sở giao dịch hàng hóa tương lai lớn nhất thế giới. Giá cả được niêm yết cho các giao dịch tại sàn này là cơ sở tính toán giá cả trên khắp thế giới.

Lý do khiến Trung Quốc giải phóng kho dự trữ dầu quốc gia

Lý giải về quyết định này, NFSRA cho biết việc bán đấu giá dầu thô từ kho dự trữ quốc gia nhằm cân bằng cung-cầu thị trường nội địa, đồng thời duy trì an ninh năng lượng quốc gia.

Bất chấp nỗ lực kìm đà tăng giá của các mặt hàng chủ chốt, lạm phát Trung Quốc đang tăng vọt trong khi chỉ số giá tiêu dùng cũng chạm mức kỷ lục trong vòng 13 năm. Chi phí nhiên liệu cũng leo thang trong thời gian gần đây, không chỉ là giá dầu mỏ, mà còn cả than đá và khí đốt. Điều này khiến nhiều nơi rơi vào tình trạng thiếu hụt điện. Các doanh nghiệp vừa và nhỏ phải đối mặt với sức ép khi giá nguyên liệu thô như năng lượng và các sản phẩm hoá dầu ngày càng tăng.

Các chính sách mở rộng, thông qua việc tăng nguồn cung tiền trên thị trường và tăng chi tiêu chính phủ của Trung Quốc chưa phát huy tác dụng ngăn cản đà lạm phát. Tình hình nền kinh tế nước này càng trở nên trầm trọng trong bối cảnh vẫn loay hoay tìm kiếm lối thoát trong cuộc khủng hoảng vận tải biển và những đợt càn quét của biến thể Delta. 

Theo ông Liu Yuntao, chuyên gia phân tích của công ty tư vấn Energy Aspects: “Tin tức đấu giá dầu dự trữ quốc gia xuất hiện vào thời điểm giàn khoan Mars của Shell gặp sự cố, khiến phần lớn chuyến hàng 10-12 triệu thùng của Mars giao cho tháng 9 và tháng 10 bị hủy. Vì vậy các nhà lọc dầu lớn của Trung Quốc buộc phải tranh nhau tìm nguồn cung thay thế".

Trước đó, nhà cung cấp dầu nhờn số một thế giới Shell đã phải đóng cửa giàn khoan Mars ở vịnh Mexico vào cuối tháng trước khi bão Ida đổ bộ. Liu nhận định thêm rằng Trung Quốc sẽ bán khoảng 10 – 15 triệu thùng dầu trong mỗi đợt đấu giá.

Ngoài dầu thô, Trung Quốc cũng đã bán môt số mặt hàng khác từ nguồn dự trữ chiến lược quốc gia, bao gồm đồng, nhôm và ngũ cốc nhằm hạ nhiệt giá nguyên liệu đang leo thang chóng mặt.

Phạm Thu Thanh (theo Metro.us)