Tiêm kích tàng hình F-35 dễ thành nạn nhân "bất đắc dĩ" trong thương chiến Mỹ-Trung?

Cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc có thể sẽ chuyển hướng mạnh mẽ nếu Bắc Kinh - nhà cung cấp đất hiếm hàng đầu thế giới - áp dụng thuế quan đối với loại nguyên tố cần thiết cho sản xuất tất cả mọi thứ, từ thiết bị quân sự đến các sản phẩm công nghệ cao.

Theo Bloomberg, tiêm kích tàng hình thế hệ thứ năm F-35 do Mỹ sản xuất có thể trở thành nạn nhân của cuộc chiến thương mại đang diễn ra giữa Washington và Bắc Kinh một khi lệnh bán đất hiếm được đưa ra để trả đũa thuế quan của Mỹ.

Chính quyền Trung Quốc chưa đưa ra tuyên bố chính thức nào về việc họ sẽ hạn chế bán đất hiếm sang Mỹ nhưng tờ Nhân dân Nhật báo gần đây đã làm nóng lên những căng thẳng bằng cách chỉ ra sự phụ thuộc của Washington vào những yếu tố đến từ Trung Quốc, quốc gia chiếm khoảng 95% sản lượng đất hiếm toàn cầu.

"Đất hiếm sẽ trở thành vũ khí đối phó để Trung Quốc chống lại áp lực vô cớ mà Mỹ đưa ra? Chúng tôi khuyên phía Mỹ không nên đánh giá thấp khả năng của Trung Quốc để bảo vệ quyền và lợi ích phát triển của mình. Đừng nói chúng tôi không cảnh báo", Reuters trích dẫn một bài xã luận của tờ Nhân dân Nhật báo, với tiêu đề "Mỹ đừng đánh giá thấp khả năng của Trung Quốc trong việc đáp trả".

Tổng biên tập Hu Xijin của tờ Thời báo Toàn cầu cũng tin rằng Trung Quốc có thể sử dụng vị thế là nhà cung cấp đất hiếm lớn nhất trong trường hợp cuộc chiến thương mại leo thang hơn nữa.

Bắc Kinh vẫn chưa bình luận về các giả định đã nêu, nhưng giới quan sát suy đoán một khi được thực hiện, điều này sẽ gây tổn hại đến kế hoạch sản xuất máy bay F-35, khi mỗi chiếc cần khoảng 417kg đất hiếm, theo báo cáo từ Ủy ban Nghiên cứu Quốc hội Mỹ năm 2013.

Một báo cáo năm 2018 của Chính phủ Mỹ cũng từng nhấn mạnh sự phụ thuộc của Lầu Năm Góc vào nguồn cung của Trung Quốc.

"Đất hiếm là những yếu tố quan trọng được sử dụng trên rất nhiều các hệ thống vũ khí lớn của Mỹ nhằm đảm bảo an ninh quốc gia, bao gồm laser, radar, sonar, hệ thống tầm nhìn ban đêm, điều hướng tên lửa, động cơ phản lực, và thậm chí hợp kim cho xe bọc thép".

Trước đó, chuyến thăm của Chủ tịch Tập Cận Bình tới một nhà máy khai thác đất hiếm tuần trước đã làm dấy lên suy đoán Trung Quốc có thể sử dụng vai trò nhà xuất khẩu đất hiếm hàng đầu để xoay chuyển tình thế trong chiến tranh thương mại với Mỹ.