Thẩm định sách giáo khoa: “Đạt nhưng cần sửa chữa” cũng bị loại

Ngày 18/8, bộ GD&ĐT đã chính thức khai mạc hội đồng thẩm định sách giáo khoa lớp 2 cho chương trình giáo dục phổ thông mới.

Theo ông Thái Văn Tài - Vụ trưởng vụ Giáo dục tiểu học, bộ GD&ĐT - để làm chặt chẽ hơn quy định về thẩm định sách giáo khoa và giải quyết những vấn đề phát sinh trong thực tiễn mà Thông tư 33/2017/TT-BGĐT chưa lường hết được, ngày 6/8/2020, bộ GD&ĐT đã ban hành Thông tư 23 sửa đổi bổ sung một số điều của Thông tư 33.

Thông tư 23 có hiệu lực kể từ ngày 21/9/2020, là trong thời gian hội đồng quốc gia thẩm định sách giáo khoa lớp 2 đang tiến hành thẩm định. Do đó, Vụ trưởng vụ Giáo dục Tiểu học - Thái Văn Tài cho biết, sẽ có một số điểm mới về quy định thẩm định sách giáo khoa theo Thông tư 23.

Cụ thể, mỗi năm, bộ GD&ĐT chỉ tổ chức thẩm định sách giáo khoa nhiều nhất là 2 đợt. Mỗi đợt thẩm định không quá 2 vòng, thay vì có 3 vòng thẩm định như đã thực hiện với sách giáo khoa lớp 1 trước đó.

Lý do của việc thay đổi này là để đảm bảo có đủ sách giáo khoa, kịp tiến độ triển khai chương trình giáo dục phổ thông mới 2018. Việc thẩm định kéo dài 3 vòng sẽ ảnh hưởng đến tiến độ phê duyệt, lựa chọn, in ấn, phát hành sách giáo khoa.

Cũng theo Thông tư 23, các bản mẫu sách giáo khoa ở vòng thẩm định thứ 2 được hội đồng quốc gia đánh giá là “Không đạt” và “Đạt nhưng cần sửa chữa” đều sẽ bị loại do không còn vòng thứ 3. Tuy nhiên, các bản mẫu sách giáo khoa được đánh giá “Đạt nhưng cần sửa chữa” ở vòng 2 (đợt 1) có thể tiếp tục nộp hồ sơ đề nghị thẩm định vào đợt 2, cùng với các bản mẫu sách giáo khoa của những môn học/hoạt động giáo dục mà đợt 1 chưa có và các bản mẫu sách giáo khoa mới.

Quy trình thẩm định sách giáo khoa của đợt 2 được thực hiện giống đợt 1. Trong trường hợp môn học nào đó không có đơn vị đăng ký thẩm định bản mẫu sách giáo khoa, bộ GD&ĐT sẽ chịu trách nhiệm chỉ đạo tổ chức biên soạn.

Ông Thái Văn Tài cũng lưu ý, trong quá trình thẩm định sách giáo khoa, các hội đồng cần tăng cường vai trò Chủ tịch, Phó Chủ tịch hội đồng, Thư ký giám sát. Hoạt động thẩm định cần chuẩn mực và dứt khoát về mặt chuyên môn, công khai, minh bạch, công bằng giữa các nhóm tác giả và không chịu tác động từ bên ngoài. Hầu hết thành viên hội đồng quốc gia thẩm định sách giáo khoa lớp 2 đều có kinh nghiệm thẩm định sách giáo khoa của chương trình giáo dục phổ thông  mới khi đã tham gia hội đồng thẩm định sách giáo khoa lớp 1.

Đây là lợi thế lớn, nhưng Vụ trưởng vụ Giáo dục tiểu học đề nghị các thành viên không vì thế mà chủ quan. Tất cả các công việc liên quan đến thẩm định sách giáo khoa cần thực hiện nghiêm túc, đúng quy định, quy trình mà bộ GD&ĐT đã quy định.

Sau khi ban hành thông báo về việc tổ chức thẩm định sách giáo khoa lớp 2 và việc tiếp nhận hồ sơ thẩm định sách giáo khoa lớp 2, bộ GD&ĐT đã nhận được hồ sơ đề nghị thẩm định của 4 nhà xuất bản, gồm: nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam, nhà xuất bản đại học Sư phạm, nhà xuất bản đại học Sư phạm TP.Hồ Chí Minh, nhà xuất bản đại học Quốc gia TP.Hồ Chí Minh.

Theo đó, có 33 bản mẫu SGK của đầy đủ 9 môn học và hoạt động giáo dục lớp 2 đã được gửi về. Trong số này, môn Toán có 4 bản mẫu sách giáo khoa; môn tự chọn Tiếng Anh có 8 bản; các môn còn lại gồm: tiếng Việt, Đạo đức, Tự nhiên - xã hội, Giáo dục thể chất, Âm nhạc, Mỹ Thuật, Hoạt động trải nghiệm mỗi môn có 3 bản mẫu. Hồ sơ đề nghị thẩm định bản mẫu sách giáo khoa của 4 nhà xuất bản đã được vụ Giáo dục tiểu học tổ chức rà soát, khẳng định tính đầy đủ, hợp lệ.

Trên cơ sở các thành viên đã tham gia hội đồng quốc gia thẩm định sách giáo khoa lớp 1 và bổ sung một số thành viên mới vào mỗi hội đồng, Bộ trưởng bộ GD&ĐT đã ban hành Quyết định thành lập 9 hội đồng quốc gia thẩm định sách giáo khoa lớp 2. Trong số này, 2 hội đồng có số lượng thành viên ít nhất là 7; các hội đồng còn lại có từ 9-15 thành viên.

Từ ngày 19/8, các hội đồng sẽ nghe thành viên trình bày nhận xét về từng bản mẫu, thảo luận và thống nhất ý kiến về kết luận chung với từng bản mẫu sách giáo khoa; bỏ phiếu đánh giá chất lượng từng bản mẫu. Quá trình này diễn ra không quá 5 ngày/bản mẫu.