Quyết liệt làm sạch thị trường vốn, không để "con sâu làm rầu nồi canh"

Phát biểu kết luận hội nghị Phát triển thị trường vốn an toàn, minh bạch, hiệu quả nhằm ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế, chiều 22/4, Thủ tướng Phạm Minh Chính nói rằng, Chính phủ đặt ra quyết tâm cao thực hiện giải pháp lành mạnh hóa thị trường, không để một số vụ việc ảnh hưởng đến niềm tin của nhà đầu tư, đến việc huy động vốn qua thị trường trái phiếu, cổ phiếu để phát triển kinh tế đất nước.

Tập trung giải quyết ngay những bất cập

Thủ tướng đánh giá cao sự phối hợp hài hòa, hợp lý chính sách tài khóa và chính sách tiền tệ để tạo môi trường vĩ mô ổn định, đảm bảo các cân đối lớn của nền kinh tế. Đây là điểm sáng trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo điều hành, đặc biệt trong bối cảnh dịch bệnh, thiên tai, tình hình kinh tế thế giới và trong nước có nhiều khó khăn.

Bên cạnh mặt tích cực, Thủ tướng cũng nhấn mạnh đến yếu tố quan trọng cần phải nhìn nhận, nhận diện, đánh giá thẳng thắn, khách quan những tồn tại nội tại của thị trường vốn để có giải pháp phát triển ổn định, căn cơ trước mắt cũng như lâu dài, thậm chí cần có những giải pháp mạnh để lành mạnh hóa thị trường. 

Theo đó, những vụ việc xảy ra liên quan đến thị trường vốn trong thời gian gần đây có nguyên nhân khách quan và chủ quan. Nhưng nguyên nhân chủ quan vẫn là chủ yếu, nhất là quản lý nhà nước còn lỏng lẻo và trong thời gian dài việc giám sát, kiểm tra không được đẩy mạnh. 

“Tất cả chúng ta có mặt ở đây hôm nay và nhiều người đều đặt câu hỏi tại sao lại có vụ việc phát hành trái phiếu như Tân Hoàng Minh, tại sao lại có vụ việc thao túng chứng khoán của Chủ tịch Công ty FLC, hay Công ty Chứng khoán Trí Việt, và sẽ có nhiều câu hỏi liên quan đến việc phát hành trái phiếu, đến thị trường chứng khoán...

Nếu chúng ta không làm quyết liệt, “con sâu làm rầu nồi canh” sẽ ảnh hưởng đến việc huy động vốn trung và dài hạn, đến thị trường trái phiếu, cổ phiếu, chủ trương phát triển thị trường vốn, đến niềm tin nhà đầu tư trong và ngoài nước và ảnh hưởng đến nền kinh tế. Chúng ta phải suy nghĩ và hành động về việc đó”, Thủ tướng nêu rõ.

Phát triển cân đối, hài hòa giữa các thị trường

Thủ tướng nói rằng, thị trường tài chính còn quá nhiều bất cập. Tồn tại lớn nhất là thị trường tiền tệ, chủ yếu là huy động vốn ngắn hạn nhưng cho vay trung và dài hạn; trong khi đó thị trường vốn (thị trường chứng khoán, trong đó có thị trường trái phiếu) chủ yếu cung ứng vốn trung và dài hạn nhưng chưa phát triển hài hòa, bền vững. 

Vốn trung và dài hạn đang dựa chủ yếu vào hệ thống ngân hàng. Điều này tạo sức ép và rủi ro đối với tổ chức tín dụng mà về nguyên lý là chủ yếu cung ứng vốn ngắn hạn và có thể gây rủi ro đối với nền kinh tế như số liệu cụ thể các đại biểu đã phân tích và tổ chức quốc tế đã khuyến cáo. 

Về việc này, Thủ tướng ví như một người muốn gánh được hàng hóa cần phải để cân xứng hai đầu, nếu lệch sẽ đi chậm, hoặc không đi được, ngân hàng làm sao gánh được phần lớn vốn trung hạn và dài hạn.

Thủ tướng nhấn mạnh, việc phát triển cân đối, hài hòa giữa các thị trường là một bài toán chúng ta cần có lời giải, các cơ quan chủ động xử lý theo chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, nếu vượt quá thẩm quyền thì báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định. 

Đối với thị trường trái phiếu, Thủ tướng yêu cầu cần thẳng thắn nhìn nhận, qua những vụ việc vừa qua, đặc biệt là Tập đoàn Tân Hoàng Minh bị hủy 9 đợt phát hành trái phiếu do che giấu thông tin đã bộc lộ bất cập, đặc biệt về cơ chế chính sách để bị lợi dụng. 

Đó là sự thiếu minh bạch thông tin, điều kiện phát hành lỏng lẻo, sử dụng vốn sai mục đích, chuyển nhượng vốn lòng vòng, tỉ lệ an toàn tài chính, tiêu chí đánh giá xếp hạng... của doanh nghiệp phát hành và sự giám sát, kiểm tra, quản lý của cơ quan chủ quản và các cơ quan tổ chức liên quan chưa chặt chẽ, hiệu quả, quyết liệt... vẫn còn những khoảng trống pháp lý để quản lý, giám sát thị trường.

Cùng với đó, nhiều nhà đầu tư cá nhân chưa hiểu biết rõ về pháp luật trong việc đầu tư, giao dịch trái phiếu doanh nghiệp.

Quyết liệt xử lý nghiêm sai phạm

Với thị trường chứng khoán, Thủ tướng nói rõ: Có rất nhiều phàn nàn về hiện tượng nghẽn lệnh, ứng dụng công nghệ, quản lý thị trường chưa tốt, tình trạng làm giá thao túng chứng khoán gây thiệt hại cho nhà đầu tư và niềm tin thị trường, chuẩn mực, đạo đức của một bộ phận cán bộ thực thi công vụ có vấn đề, chuẩn mực kế toán, chế tài xử lý, xử phạt còn bất cập... 

Thông tin công bố của một số doanh nghiệp đại chúng, công ty niêm yết, nhà đầu tư chưa bảo đảm tính chính xác. Có những doanh nghiệp thậm chí làm ăn thua lỗ nhưng giá chứng khoán tăng tính bằng nhiều lần, không theo quy luật nào... 

Rồi nhà đầu tư cũng đặt câu hỏi liệu có hay không việc thao túng, làm giá của chính các công ty chứng khoán, hình thức xử phạt chưa phù hợp... Vì những việc đó, trong thời gian gần đây, Chính phủ đã chỉ đạo các cơ quan chức năng quyết liệt xử lý nghiêm sai phạm để làm lành mạnh hóa thị trường, bảo vệ nhà đầu tư.

Đối với thị trường tiền tệ, thị trường này được đánh giá ổn định để góp phần ổn định kinh tế vĩ mô và cung ứng vốn chủ yếu cho nền kinh tế.

Việc điều hành chính sách tiền tệ phối hợp nhịp nhàng với các chính sách vĩ mô khác để góp phần kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, hỗ trợ tăng trưởng, đảm bảo ổn định giá trị đồng tiền, tỉ giá, mặt bằng lãi suất phù hợp... 

Tuy nhiên, hiện tượng sử dụng vốn không đúng mục đích vẫn còn tồn tại, đặc biệt là sử dụng vốn vay không đúng mục đích trong lĩnh vực bất động sản và chứng khoán..., thậm chí thành lập nhiều công ty sân sau để vay vốn ngân hàng, chuyển vốn lòng vòng...

“Ai vi phạm phải xử lý nhưng quan trọng nhất là bảo vệ các nhà đầu tư chân chính chiếm đại đa số trên thị trường, xử một người để cứu nhiều người, bảo vệ đa số các nhà đầu tư”, Thủ tướng nhấn mạnh.

Trong phạm vi thẩm quyền của Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị các bộ, ngành, cơ quan liên quan tập trung một số nội dung quan trọng. Trong đó, ông nhấn mạnh phải ổn định môi trường đầu tư, đặc biệt là sự nhất quán, ổn định chính sách để nhà đầu tư yên tâm. 

Chính phủ chỉ đạo Bộ Tài chính và các Bộ, ngành liên quan xây dựng, hoàn thiện hành lang pháp lý, trình các cấp có thẩm quyền để bảo vệ nhà đầu tư tham gia thị trường chứng khoán, đặc biệt là thị trường trái phiếu. Trong đó, quy định phù hợp việc công khai, minh bạch thông tin thị trường, hoạt động tự doanh của công ty chứng khoán. 

Giao Bộ Tài chính phối hợp với các Bộ ngành liên quan rà soát lại cơ chế, chính sách, tập trung sơ kết, tổng kết để đề xuất các cấp có thẩm quyền sửa đổi hành lang pháp lý như Luật Chứng khoán, Luật Doanh nghiệp, đang khẩn trương sửa Nghị định 153 và Nghị định 155 để nâng cao tiêu chuẩn, điều kiện phát hành trái phiếu doanh nghiệp góp phần lành mạnh, minh bạch hóa thị trường. Đối với thị trường chứng khoán, Bộ Tài chính cần khẩn trương rà soát, sửa đổi các quy định bất cập hiện hành.

Một lần nữa Thủ tướng nhấn mạnh: Đảng và Nhà nước ta nhất quán chủ trương không hình sự hóa các quan hệ kinh tế và luôn có chính sách hỗ trợ, khuyến khích những doanh nghiệp tuân thủ Hiến pháp, pháp luật, làm ăn hiệu quả, chính đáng, minh bạch, làm giàu chính đáng cho mình, đóng góp cho xã hội, góp phần xây dựng đất nước hùng cường, thịnh vượng, mang lại hạnh phúc, ấm no cho nhân dân. 

Sau hội nghị, Chính phủ giao Bộ Tài chính chủ trì, cùng các bộ, cơ quan liên quan hoàn thiện dự thảo và sớm trình Chính phủ ban hành văn bản phù hợp về phát triển ổn định thị trường vốn.

Xem thêm:

Bộ trưởng Tài chính: Hiện tượng thao túng chứng khoán ngày càng tinh vi

Bộ Công an bóc mẽ các chiêu trò tinh vi trên thị trường chứng khoán

WB: Việt Nam như võ sĩ hạng trung đang thi đấu trong nhóm hạng nhẹ

Chủ tịch Vietcombank kiến nghị cơ chế bảo vệ nhà đầu tư trái phiếu

Xử lý các sai phạm là bước đi cần thiết làm trong sạch thị trường vốn

Cần tăng trách nhiệm của kiếm toán, định giá khi phát hành trái phiếu