Bộ GD&ĐT “tuýt còi” chứng chỉ IELTS đột ngột: Phụ huynh đổ xô cho con luyện thi IELTS mong “chắc suất” vào 10 

Cuối tháng 10 năm ngoái, Phạm Xuân Hùng, học sinh lớp 9 tại Cầu Giấy quyết định ôn thi IELTS khi biết một số trường tư ở Hà Nội ưu tiên cộng điểm hoặc tuyển thẳng thí sinh có chứng chỉ này. Thời điểm ấy, khi làm bài thi thử, Hùng đạt khoảng 5.0.

“Hầu hết các trường đều ưu tiên thí sinh có điểm IELTS từ 5.5. Ban đầu, em dự định sẽ tìm tài liệu trên mạng và mua sách về tự học. Tuy nhiên, để nâng “band” điểm trong thời gian ngắn rất khó, vì thế em quyết định đăng ký một khóa học bài bản”, nam sinh lớp 9 chia sẻ với VietNamNet.

Hùng cho biết không chỉ riêng em, một số bạn trong lớp cũng đã thi hoặc đang ôn luyện để chuẩn bị đăng ký lấy chứng chỉ này. Nam sinh nhận định, nếu chỉ đạt 5.5 vẫn sẽ thấy thấp thỏm vì không có nhiều lợi thế cạnh tranh. Đặt mục tiêu đỗ vào Trường THCS & THPT Nguyễn Tất Thành, Hùng kỳ vọng sẽ đạt mức 6.5 – mức điểm được ưu tiên cộng 1,5 theo như đề án năm ngoái.

Để đạt mục tiêu này, hiện tại ngoài việc tự học, nam sinh còn tham gia một khóa học kéo dài 14 tuần do giáo viên Philippines đứng lớp. Mỗi tuần, nam sinh học 2 buổi, mỗi buổi 1,5 tiếng với mức giá toàn khóa là 15 triệu đồng. Theo Hùng, chỉ khi có IELTS mới là công thức đảm bảo nếu muốn cạnh tranh được vào các trường chất lượng cao.

Tương tự, Ngọc Anh, học sinh lớp 9 một trường THCS ở quận Cầu Giấy, cũng bận rộn với lịch học thêm tiếng Anh rất dày để chuẩn bị thi IELTS.

Chị Nga, mẹ Ngọc Anh, chia sẻ với báo Tuổi Trẻ,  gia đình dự định cho con đăng ký học lớp 10 trường tư chất lượng cao nên để có hồ sơ đẹp, tăng khả năng đậu, gia đình đầu tư cho con thi IELTS.

Theo tiết lộ của mẹ Ngọc Anh, gia đình đang thuê giáo viên dạy kèm với mức giá 600.000 đồng/buổi, với lịch học hai buổi/tuần tương đương với 4 tiếng. Ngoài ra, Ngọc Anh còn học trực tuyến với hai giáo viên nước ngoài.

Một giáo viên người Philippines luyện cả bốn kỹ năng và một giáo viên người Đức từng có kinh nghiệm dạy ở một số trung tâm tiếng Anh thì chỉ tập trung luyện nghe - nói. Mức thù lao học với giáo viên nước ngoài là 900.000 và 1,2 triệu đồng/buổi.

Theo chị Nga, nhiều phụ huynh khác trong các nhóm chị tham gia cũng có những tính toán khác nhau cho việc đầu tư để con lấy chứng chỉ IELTS.

Chị Minh Lan, ở Thường Tín (Hà Nội), bác sĩ một bệnh viện tư tại nội thành, thì cho biết không muốn con học lớp 10 ở Thường Tín mà tìm một trường tư ở khu vực quận Cầu Giấy, vì gia đình có hướng chuyển nhà đến khu vực này.

Tham khảo phương thức tuyển sinh các năm gần đây của một số trường hot thì thấy đều đặt cao tiêu chí trình độ tiếng Anh. Ngoài một số trường có kiểm tra trình độ tiếng Anh để xét tuyển thì một số trường khác dành chỉ tiêu tuyển thẳng cho học sinh có chứng chỉ quốc tế.

Vì thế thay vì cho con ôn luyện văn, toán để tham gia kỳ thi của Sở Giáo dục và Đào tạo, chị Lan cho con "cày" IELTS để đạt mức 5.5 đủ điều kiện vào một vài trường tư ở khu vực quận Cầu Giấy.

Trong mùa tuyển sinh lớp 10 năm nay, nhiều trường THPT vẫn ưu tiên cộng điểm hoặc tuyển thẳng các thí sinh có chứng chỉ IELTS. Tùy theo từng trường, mức điểm IELTS cần đạt để được ưu tiên sẽ khác nhau.

Chẳng hạn, Trường THPT Archimedes Academy sẽ tuyển thẳng học sinh có IELTS từ 5.5 trở lên. Nếu đạt 6.5, các em sẽ nhận được học bổng 40 triệu đồng/năm và đạt 7.0 sẽ được học bổng 50 triệu đồng. Điều kiện chung cho cả ba mức điểm IELTS này là điểm trung bình môn Toán năm lớp 9 không được dưới 8.

Tương tự, các trường THCS và THPT Lê Quý Đôn hay Trường THCS và THPT Newton cũng sẽ tuyển thẳng thí sinh có IELTS 5.5 trở lên. Trường THCS & THPT Lương Thế Vinh lại xét tuyển thẳng học sinh có chứng chỉ IELTS từ 6.5 và đạt học sinh giỏi trong 4 năm THCS. Trong khi đó, Trường THCS - THPT Nguyễn Siêu ưu tiên xét tuyển thí sinh có chứng chỉ từ 6.0 trở lên.

Khi ngày càng nhiều trường học từ cấp THCS, THPT dành chỉ tiêu tuyển thẳng hoặc ưu tiên xét tuyển cho những học sinh có chứng chỉ IELTS, thậm chí có trường ưu đãi học phí hay cấp hàng chục triệu đồng học bổng, theo chuyên gia, việc phụ huynh đổ xô cho con đi luyện IELTS từ sớm là điều tất yếu.

Dù vậy, nhiều ý kiến cho rằng, ở độ tuổi còn nhỏ như tiểu học hay THCS, bài thi này không phù hợp do trẻ vẫn chưa có đủ trải nghiệm, kiến thức, khả năng tư duy để lập luận, phản biện các vấn đề liên quan đến kinh tế, xã hội, kỹ thuật… Việc tập trung ôn luyện và thi một loại chứng chỉ có thời hạn 2 năm như vậy sẽ gây lãng phí thời gian, tiền bạc đối với gia đình.

Ông Đặng Minh Tuấn, giáo viên ở Hà Nội đánh giá, phong trào học chứng chỉ IELTS đang đi sâu vào rất nhiều gia đình, vùng miền vì hầu hết cho rằng IELTS sẽ trở thành “tấm hộ chiếu” hay “tấm vé thông hành”. Vì thế, không ít phụ huynh đã đầu tư tiền bạc, thời gian cho loại chứng chỉ này.

“Việc ưu tiên xét tuyển bằng các chứng chỉ quốc tế có thể làm thiên lệch sự định hướng giáo dục. Hơn nữa, khi đứa trẻ dồn sức vào luyện thi chứng chỉ cũng sẽ gây mất cơ hội, thời gian để trau dồi và phát triển các nền tảng khác”, ông Tuấn nói.

Cô Nguyễn Thị Hồng Quyên - một giáo viên tiếng Anh bậc THPT tại Tp.HCM - cũng cho rằng không nên ưu tiên hoặc tuyển thẳng đối với thí sinh có IELTS, chứng chỉ ngoại ngữ quốc tế. "Nếu tuyển thẳng bằng IELTS, học sinh THCS chỉ lo luyện IELTS. Khi vào THPT, các em phải học tổ hợp môn nên việc tuyển thẳng bằng IELTS không đánh giá đúng năng lực học sinh. Và không phải học sinh nào cũng giỏi ngoại ngữ, những môn học khác cũng không nên bị phân biệt đối xử".

Trả lời báo Tuổi Trẻ, TS Lê Xuân Quỳnh - trưởng bộ môn chương trình cử nhân ngôn ngữ Đại học RMIT - cho rằng các tỉnh, thành có chính sách dùng IELTS để tuyển thẳng thí sinh vào lớp 10 là chưa phù hợp.

Vì chứng chỉ IELTS không thể thay thế các môn thi khác. Cũng như vậy, việc quy đổi điểm thi IELTS sang điểm môn tiếng Anh cho thí sinh vì không có cùng thang đo nên sẽ khập khiễng. Tuy nhiên, nếu các tỉnh, thành kết hợp giữa việc thí sinh có chứng chỉ IELTS và học bạ học sinh bậc THCS thì có cơ sở để miễn cho học sinh thi tuyển sinh lớp 10.

"Điều kiện mỗi tỉnh, thành là khác nhau và vì thế tuyển sinh lớp 10 cần căn cứ trên tình hình thực tế của mỗi địa phương", ông Quỳnh nêu ý kiến.

Minh Hoa (t/h)