Phát triển thị trường vốn cần phải tương xứng với tiềm năng ở Việt Nam

Bộ Tài chính vừa trả lời Cử tri tỉnh Tây Ninh về một số vấn đề liên quan đến việc phát triển thị trường vốn nhằm khơi thông nguồn vốn trung và dài hạn cho đầu tư và phát triển.

Trước đó, cử tri tỉnh Tây Ninh nêu kiến nghị Chính phủ cần sớm hoàn thiện các văn bản pháp luật, cũng như chỉ đạo triển khai để phát triển mạnh hơn thị trường vốn tương xứng với tiềm năng ở Việt Nam. Qua đó từng bước giảm dần nhu cầu vốn vào hệ thống ngân hàng Việt Nam, nhất là nguồn vốn trung, dài hạn.

Theo cử tri tỉnh Tây Ninh, quy mô của thị trường vốn vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu (chiếm khoảng 97% GDP) và hiện nay ngân hàng vẫn là kênh cung ứng vốn chủ yếu cho nền kinh tế, kể cả vốn trung, dài hạn; tỉ lệ tín dụng/GDP của Việt Nam là 124%, thuộc hàng cao nhất thế giới. 

Do vậy, trong những giai đoạn biến động của nền kinh tế, phải thực hiện mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, đảm bảo các cân đối lớn của nền kinh tế, thì việc đáp ứng nhu cầu vốn cho tăng trưởng của nền kinh tế bị ảnh hưởng.

Trả lời cử tri, Bộ Tài chính cho biết chiến lược phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021 - 2030 được thông qua tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng tiếp tục nhấn mạnh chủ trương tiếp tục rà soát, cơ cấu lại, nâng cao hiệu quả hoạt động các thị trường tài chính, chứng khoán, cổ phiếu, trái phiếu; quản lý chặt chẽ các tổ chức tham gia thị trường; bảo đảm tính thanh khoản cao và an toàn hệ thống.

Trong thời gian tới, Bộ Tài chính sẽ thực hiện các biện pháp cần thiết để ổn định và phát triển thị trường công khai, minh bạch, an toàn, bền vững nhằm khơi thông nguồn vốn trung và dài hạn cho đầu tư và phát triển, tập trung vào một số nhóm giải pháp sau:

Thứ nhất, về hoàn thiện khung pháp lý và thể chế, Bộ Tài chính đang phối hợp với Bộ KH&ĐT rà soát tổng thể các quy định tại Luật Chứng khoán, Luật Doanh nghiệp và các văn bản hướng dẫn nhằm khắc phục ngay những bất cập, vướng mắc trên thị trường chứng khoán. 

Bên cạnh đó, Bộ Tài chính phối hợp với các Bộ, ngành báo cáo Chính phủ việc sửa đổi Nghị định số 65 để có sự điều chỉnh cho phù hợp với điều kiện hiện nay cũng như khó khăn hiện tại của thị trường trái phiếu. Các nội dung sửa đổi liên quan đến vấn đề gia hạn, hoán đổi trái phiếu, định mức tín nhiệm và nhà đầu tư.

Thứ hai, về công tác quản lý giám sát, nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật, Bộ Tài chính đẩy mạnh công tác giám sát hoạt động giao dịch trên thị trường chứng khoán cơ sở, thị trường chứng khoán phái sinh, thị trường trái phiếu doanh nghiệp.

Ngoài ra, kịp thời chia sẻ cung cấp thông tin và báo cáo các cơ quan có thẩm quyền khẩn trương xử lý, ngăn chặn các hành vi thao túng, tăng cường kỷ luật trên thị trường. Kiểm tra, giám sát hoạt động cung cấp dịch vụ của các công ty chứng khoán. Tiếp tục theo dõi sát diễn biến của  thị trường chứng khoán trong nước và quốc tế để có cảnh báo sớm đối với nhà đầu tư về các rủi ro (nếu có) của  thị trường chứng khoán.

Thứ ba, về công tác truyền thông ổn định tâm lý, tạo dựng lại niềm tin của nhà đầu tư, cần tăng cường thông tin đầy đủ, chính thống và kịp thời tới công chúng đầu tư, giúp các doanh nghiệp, nhà đầu tư an tâm tham gia huy động và đầu tư trên thị trường vốn, đồng thời tăng cường sự tham gia của các định chế, nhà đầu tư chuyên nghiệp, ưu tiên phát triển nhà đầu tư dài hạn như các quỹ đầu tư, quỹ hưu trí tự nguyện, doanh nghiệp bảo hiểm.

Thứ tư, về tổ chức thị trường trái phiếu, Bộ Tài chính sẽ phát triển thị trường trái phiếu đồng bộ theo hai phương thức phát hành trái phiếu ra công chúng và phát hành riêng lẻ.

Đối với kênh phát hành ra công chúng, Bộ Tài chính đã có chỉ đạo Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước rà soát, cắt giảm các thủ tục hành chính để tạo điều kiện cho các doanh nghiệp có đủ điều kiện phát hành thì họ có thể phát hành trái phiếu ra công chúng, để tiếp cận đến tất cả các đối tượng nhà đầu tư.

Đối với kênh phát hành riêng lẻ, do những biến động thị trường vừa qua, Bộ Tài chính đã kịp thời báo cáo cấp có thẩm quyền các giải pháp ổn định thị trường.

Đồng thời, Bộ Tài chính có văn bản yêu cầu các doanh nghiệp phải bố trí mọi nguồn lực để thanh toán gốc và lãi trái phiếu đến hạn theo đúng quy định của pháp luật, bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư; các doanh nghiệp trong trường hợp có khó khăn, vướng mắc về thanh toán thì phải làm việc, đàm phán với các nhà đầu tư để thống nhất phương án cơ cấu lại trái phiếu. 

Khuyến khích doanh nghiệp tự tăng cường tính công khai minh bạch để những doanh nghiệp tốt, doanh nghiệp minh bạch có thể tiếp tục quay trở lại phát hành trái phiếu huy động vốn.

Đồng thời, Bộ Tài chính chỉ đạo các Sở Giao dịch Chứng khoán chuẩn bị nền tảng giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ nhằm phát triển thị trường thứ cấp minh bạch, an toàn, tăng cường khả năng quản lý, giám sát, giảm thiểu rủi ro. Nâng cao sức cạnh tranh và chất lượng của các định chế trung gian thị trường thông qua việc tiếp tục thực hiện tái cấu trúc công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ theo đề án đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Thứ năm, tích cực phối hợp với các tổ chức quốc tế triển khai các giải pháp để sớm nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam theo lộ trình đã đặt ra nhằm thu hút sự tham gia của nhà đầu tư nước ngoài tại thị trường Việt Nam.