Tìm đột phát để phát triển đường sắt đô thị ở 2 "đầu tàu" kinh tế

Ngày 17/1, UBND Tp.Hà Nội và UBND Tp.HCM đồng tổ chức hội thảo khoa học về phát triển hệ thống đường sắt đô thị Hà Nội và Tp.HCM. Đây là lần đầu tiên 2 thành phố lớn nhất cả nước cùng phối hợp tổ chức hội thảo nhằm đánh giá hiện trạng và tìm giải pháp thiết thực để phát triển hệ thống đường sắt đô thị.

Phát biểu khai mạc, ông Trần Sỹ Thanh - Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội nhấn mạnh thủ đô Hà Nội và Tp.HCM là hai đô thị đặc biệt, 2 đầu tàu kinh tế của cả nước, giữ vai trò trung tâm kinh tế, văn hóa, khoa học và an ninh quốc phòng, cũng là 2 đô thị có diện tích và dân số lớn nhất cả nước.

Cùng với xu thế phát triển, giao thông công cộng ngày càng có vai trò quan trọng, nhất là đối với các đô thị lớn như Hà Nội và Tp.HCM, trong đó, hệ thống đường sắt đô thị được coi là trục “xương sống” của mạng lưới kết cấu hạ tầng giao thông.

Việc đầu tư sớm, vận hành hiệu quả hệ thống đường sắt đô thị sẽ nâng cao tỉ trọng vận tải hành khách công cộng, giảm phương tiện giao thông cá nhân, từ đó đem lại hiệu quả tích cực trong phát triển kinh tế - xã hội, giảm thiểu ô nhiễm môi trường, ùn tắc và tai nạn giao thông.

Thời gian vừa qua, Hà Nội và Tp.HCM đã và đang dành nguồn lực để đầu tư xây dựng các dự án đường sắt đô thị. Tuy nhiên, quá trình triển khai còn gặp nhiều khó khăn, thách thức, đòi hỏi phải tiếp tục nghiên cứu các giải pháp, hoàn thiện cơ chế, chính sách; tìm hiểu, học tập những kinh nghiệm, phương thức mới, “đột phá” nhằm triển khai đồng bộ và sớm hoàn chỉnh mạng lưới đường sắt đô thị theo Kết luận số 49 của Bộ Chính trị, đáp ứng sự nhu cầu và mong mỏi của người dân hai thành phố.

Theo đó, với việc tổ chức hội thảo, Hà Nội và Tp.HCM mong muốn được trao đổi, nghiên cứu, tiếp thu kinh nghiệm quốc tế từ các nước có hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông công cộng phát triển, đặc biệt là hệ thống đường sắt đô thị.

Bên cạnh đó, tổng hợp các kinh nghiệm trong nước và quốc tế để nghiên cứu, xây dựng, hoàn thiện thể chế về phát triển đô thị theo định hướng giao thông công cộng (TOD), quy hoạch xây dựng, chỉnh trang đô thị, đất đai, đầu tư, quản lý, vận hành và khai thác đường sắt đô thị.

Đặc biệt, tiếp thu ý kiến góp ý để hoàn thiện Đề án phát triển hệ thống đường sắt đô thị Tp. Hà Nội và Tp.HCM theo 5 nhóm lĩnh vực trọng yếu.

Đồng quan điểm, ông Bùi Xuân Cường – Phó Chủ tịch UBND Tp.HCM cho rằng Hà Nội có nhiều điểm tương đồng với Tp.HCM, nhất là trong mục tiêu phát triển hệ thống giao thông công cộng mà đường sắt đô thị sẽ là “trục xương sống.

Với một khối lượng lớn công việc về đường sắt đô thị, 2 thành phố sẽ phối hợp chặt chẽ, quyết liệt, tạo đột phát trong việc xây dựng đường sắt đô thị gắn với TOD; huy động nguồn lực, tái định cư, lựa chọn công nghệ… Đường sắt đô thị không chỉ là dự án giao thông mà còn gắn liền với phát triển kinh tế.

"Để thực hiện mục tiêu tại Kết luận số 49 của Bộ Chính trị, đòi hỏi hai thành phố phải quyết tâm lãnh đạo thực hiện quyết liệt, toàn diện, mạnh mẽ và đột phá trên các lĩnh vực liên quan; cần có sự phối hợp triển khai chặt chẽ và hiệu quả trong: Quy hoạch, chỉnh trang đô thị gắn với TOD, huy động nguồn lực, công tác thu hồi đất, bồi thường giải phóng mặt bằng, tái định cư, kể cả khu phụ cận để triển khai TOD, về việc lựa chọn công nghệ, về mô hình tổ chức, quản lý và triển khai các dự án Metro…", Phó Chủ tịch UBND Tp.HCM Bùi Xuân Cường nhấn mạnh.

Đặc biệt, ông Bùi Xuân Cường cũng cho rằng hai thành phố cần cùng nhau rút kinh nghiệm, để đề xuất với Trung ương các cơ chế đặc thù, kịp thời tháo gỡ khó khăn, tạo không gian chính sách và nguồn lực, sớm về đích trong mục tiêu phát triển hệ thống đường sắt đô thị.