Phẫn nộ vì mất tướng Soleimani "độc nhất vô nhị", Iran sẽ trả đũa Mỹ ngay ở "điểm yếu chí tử" Syria?

Chiến dịch táo bạo

Vụ Mỹ ra tay sát hại tướng Qasem Soleimani - một trong những nhân vật quyền lực nhất ở Iran – được coi là sự leo thang nguy hiểm ở Trung Đông, đe dọa sẽ kích hoạt bạo lực từ vùng Vịnh đến bờ Địa Trung Hải, tờ CNN nhận định.

Lầu Năm Góc mô tả đây là "hành động phòng thủ quyết định để bảo vệ nhân viên Mỹ ở nước ngoài", cáo buộc tướng Soleimani đang tích cực phát triển kế hoạch tấn công các nhà ngoại giao và các nhân viên Mỹ ở Iraq, cũng như trên toàn khu vực.

Phản ứng lại trước chiến dịch táo bạo của Mỹ, Iran tuyên bố nước này sẽ phải trả giá vì “chủ nghĩa phiêu lưu” của mình.

Cuộc tấn công của Mỹ cũng giết chết một trong những nhà lãnh đạo nổi bật nhất của lực lượng dân quân Shia ở Iraq, Abu Mahdi al-Muhandis. Al-Muhandis là thủ lĩnh của Kataib Hezbollah, một nhóm được Iran hậu thuẫn và bị Washington cáo buộc thực hiện các cuộc tấn công chống lại lực lượng Mỹ ở Iraq thời gian gần đây.

Bình luận với CNN, Charles Lister, một nhà phân tích hàng đầu về chính sách của Iran trong khu vực, nói rằng cuộc tấn công của Mỹ thậm chí đã làm lu mờ các chiến dịch tiêu diệt trùm khủng bố al-Qaeda Osama bin Laden hay thủ lĩnh IS Abu Bakr al-Baghdadi trước đây, khi xét về mặt ý nghĩa chiến lược.

"Mỹ và Iran đã tham gia vào một cuộc chơi ăn miếng trả miếng nguy hiểm trong nhiều tháng qua, nhưng đây là một bước đi lớn của sự leo thang", ông nói.

Ben Friedman, giám đốc chính sách của Defense Priority tại Washington, nói với CNN rằng cuộc tấn công là một "hành động liều lĩnh đáng chú ý, bởi vì các lực lượng mà Mỹ có trong khu vực không đủ để đối phó với nguy cơ sụp đổ".

Friedman mô tả hành vi tấn công một vị tướng Iran không khác gì một hành động chiến tranh mà người Iran sẽ cảm thấy buộc phải trả thù.

Soleimani là kiến ​​trúc sư của các chiến dịch quân sự Iran ở nước ngoài, bao gồm Iraq, Syria và Yemen với tư cách là thủ lĩnh của Lực lượng tinh nhuệ Quds thuộc lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran.

"Không nghi ngờ gì nữa, Soleimani là vị tướng quyền lực nhất ở Trung Đông hiện nay, ông cũng là một trong những người nổi tiếng nhất ở Iran”, Ali Soufan, cựu sĩ quan FBI nói.

"Hơn ai hết, Soleimani là người tạo ra vòng cung ảnh hưởng - mà Iran gọi là 'Trục kháng chiến' - kéo dài từ Vịnh Oman qua Iraq, Syria và Lebanon đến bờ đông của Địa Trung Hải”.

Chiến tranh đang đến

Soleimani cũng là chỉ huy chính của Iran cung cấp sự hỗ trợ cho chính quyền Tổng thống Assad ở Syria. Cùng với không quân Nga, sự lãnh đạo của ông đối với dân quân Shia từ Iraq, Iran và Lebanon đã giúp xoay chuyển cuộc chiến ở Syria từ năm 2015 cho đến nay.

Chính vì điều này, giới quan sát tin rằng, một mục tiêu dễ bị trả đũa nhất chính là sự hiện diện của quân đội Mỹ ở Syria, vốn đã ngày càng trở nên mong manh hơn sau các lệnh rút lui của Tổng thống Trump.

Nhà phân tích Charles Lister mô tả, "sự hiện diện của Mỹ ở Syria giờ đây trông rất dễ bị tổn thương, do đã bị thu hẹp về quy mô và suy yếu về độ tin cậy”.

"Ngoài ra, các đồng minh của Mỹ ở vùng Vịnh, đặc biệt là Bahrain, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất và Saudi Arabia đều có thể trở thành nạn nhân của các biện pháp trả đũa từ Iran, cũng như căn cứ al-Udeid của Mỹ ở Qatar", ông nói thêm.

Về phần mình, chuyên gia Friedman nói rằng ông không nghĩ Iran "sẽ bắt đầu một cuộc chiến với Mỹ, nhưng sẽ có một số hành động khiêu khích chống lại lực lượng Mỹ". Ông cũng chung quan điểm về việc đội ngũ vài trăm lính Mỹ nhỏ nhoi ở Syria có thể đặc biệt dễ bị tổn thương.

Đối với Chính phủ Iraq, vốn đã quay cuồng khi đối mặt với các cuộc biểu tình đẫm máu trong ba tháng qua, cuộc tấn công của Mỹ khiến tướng Iran thiệt mạng này đe dọa sẽ đẩy đất nước vào một cơn bạo lực chính trị mới.

Kể từ khi chính quyền Trump bắt đầu chính sách "áp lực tối đa" đối với Iran, người Iraq đã cố gắng đi theo con đường trung lập giữa hai người khổng lồ.

Nhưng họ đã thất bại nặng nề - và Iraq giờ có thể trở thành chiến trường cho cuộc xung đột giữa Mỹ và Iran, giống như khi nước này phải đối mặt với sự tái xuất hiện của tàn quân IS ở các tỉnh phía Bắc Baghdad.

Chuyên gia Lister kết luận, cái chết của tướng Soleimani "là một mất mát nghiêm trọng đối với chương trình nghị sự khu vực của Iran, nhưng sự hy sinh của ông sẽ thúc đẩy một phản ứng từ Iran, ít nhất là trong trung hạn, để bù đắp cho sự mất mát này”.

Với việc tướng Soleimani thiệt mạng, chiến tranh đang đến như một điều chắc chắn, câu hỏi duy nhất là nó sẽ diễn ra ở đâu, dưới hình thức nào và khi nào? – tờ CNN đặt câu hỏi.