Dân sinh

Nở rộ tận thu đất, người dân ở xã miền núi Thanh Hóa "đóng cửa ăn cơm"

Cuộc sống nhiều người dân xã Cẩm Long, huyện miền núi Cẩm Thủy bỗng đảo lộn, khi nhiều điểm khai thác khoáng sản "núp bóng" giấy phép cải tạo, "ùn ùn" kéo về.

Người dân "đóng cửa ăn cơm"

Nửa cuối năm 2022, UBND tỉnh Thanh Hóa liên tiếp chấp thuận cho 3 đơn vị là Công ty cổ phần Đầu tư và phát triển thương mại Hoàng Đức (Công ty Hoàng Đức), Công ty TNHH thương mại và vận tải Việt Đông (Công ty Việt Đông) và Công ty cổ phần Tư vấn và xây dựng Quốc Khánh được phép tận thu khối lượng đất thừa của hơn 10 điểm hộ gia đình có nhu cầu cải tạo đất ở và đất trồng cây lâu năm trên địa bàn xã Cẩm Long.

Để đảm bảo việc tận thu được đúng "quy trình", UBND tỉnh Thanh Hóa yêu cầu quá trình thực hiện tận thu, vận chuyển đảm bảo vệ sinh môi trường, an ninh trật tự, không ảnh hưởng cuộc sống của người dân trong khu vực cũng như đảm bảo các quy định khác về tận thu như khối lượng, thời gian, vận chuyển...

Tuy nhiên, thực tế, các điểm tận thu, vận chuyển khoáng sản được cấp phép trên có vị trí địa lý gần nhau, trong vòng bán kính trên dưới 1km quanh trụ sở UBND xã Cẩm Long. Trong quá tình vận chuyển đất tận thu, các xe tải lớn chủ yếu di chuyển qua tuyến đường 523C, đây cũng là tuyến đường chính của người dân trong vùng. Đáng lo ngại, nhiều điểm tận thu nằm rất gần trường tiểu học Cẩm Long với khoảng cách trên dưới 500m. Do đó, quá trình tận thu, vận chuyển khoáng sản ra ngoài đã ảnh hưởng không nhỏ tới cuộc sống thường nhật của người dân nơi đây cũng như tiềm ẩn rủi ro khi tham gia giao thông.

Xe tải chở đất từ một điểm tận thu của Công ty Việt Đông, cách trường tiểu học Cẩm Long khoảng 500m.

"Từ khi có các xe vào chở đất cuộc sống của người dân chúng tôi thay đổi hẳn, nhất là những nhà ở gần mặt đường như nhà tôi. Cứ qua một ngày là bụi bám đầy mặc dù lau chùi hằng ngày. Thậm chí, giờ ăn cơm phải đóng hết cửa lại vì sợ bụi", cô Th., một người dân sinh sống trên tuyến đường 523C chạy qua xã Cẩm Long cho biết.

Theo quan sát thực tế của Người Đưa Tin, với việc phun nước thực hiện sơ sài, nên cứ mỗi lần xe vận chuyển đất ra ngoài thì cũng sẽ có một màn bụi mù mịt bám theo phía sau tạt vào các hộ gia đình sinh sống ven đường và cả người tham gia giao thông.

Trước tình trạng bụi từ các xe tải lớn chở đất, người dân phải tự khắc phục bằng việc phun nước, tuy nhiên việc này cũng như "muối bỏ biển".

Như đã nêu ở trên, có nhiều điểm tận thu ở gần nhau và hầu hết đều đi qua trường tiểu học Cẩm Long trên tuyến đường 523C nên tiền ẩn nguy cơ mất an toàn giao thông cho các cháu nhỏ cũng như phụ huynh đưa đón.

"Vừa rồi, lái xe chở đất còn chửi bới khi đông người dân dừng đón con ở cổng trường. Trong khi đường từ cổng trường xuống rất dốc, các cháu nhỏ đi học về không chú ý lao xe xuống rất nguy hiểm", cô Th. lo ngại chia sẻ khi hàng ngày phải chứng kiến các cháu học sinh non nớt di chuyển về nhà, bên cạnh là các xe tải lớn chở đất.  

Qua trao đổi với Người Đưa Tin, một vị lãnh đạo UBND xã Cẩm Long cho biết, việc các hộ dân xin hạ thấp độ cao để xây nhà là chính đáng và xã cũng tạo điều kiện hết mức để thuận lợi cho người dân. Đối với việc cho phép khai thác tận thu đất thừa vận chuyển đi là thẩm quyền của UBND tỉnh Thanh Hóa. Trong biên bản làm việc, xã Cẩm Long có yêu cầu các đơn vị thi công phải tuân thủ quy định như không thi công vận chuyển vào buổi trưa, giờ học sinh tới trường,.. không ảnh hưởng các hộ dân bên cạnh. 

Ngang nhiên khai thác đất trái phép

Ngày 17/9, Công ty Hoàng Đức được UBND tỉnh Thanh Hóa có văn bản chấp thuận cho tận thu hơn 28.500 mét khối đất thừa trong quá trình thi công hạ thấp độ cao, tạo mặt bằng của 2 hộ gia đình (ông Quán Văn Hoán, bà Bùi Thị Kính) tại thôn Vân Ngọc, xã Cẩm Long, huyện Cẩm Thủy. Thời gian thực hiện 4 tháng tính từ ngày ký quyết định. Số đất tận thu từ cải tạo sẽ được dùng để cung cấp san lấp cho dự án thi công công trình nhà máy xuất khẩu quốc tế CD tại xã Cẩm Tân, huyện Cẩm Thủy. 

Đồng thời trong văn bản trên, UBND tỉnh Thanh Hóa yêu cầu Công ty Hoàng Đức sau khi thực hiện hoàn thành 2 điểm tận thu trên, báo cáo gửi UBND huyện Cẩm Thủy nghiệm thu, xác nhận và gửi UBND tỉnh để xem xét giải quyết tận thu tiếp gần 16.000 mét khối đất dư thừa trong quá trình thi công hạ thấp độ cao, cải tạo mặt bằng hộ gia đình bà Phạm Thị Ưng, trú cùng thôn Vân Ngọc, xã Cẩm Long, huyện Cẩm Thủy.

Điểm khai thác đất trái phép của Công ty Hoàng Đức với con đường dẫn vào khai trường đã bị rào chắn sau khi đoàn liên ngành kiểm tra, lập biên bản.

Cũng trong văn bản trên, UBND tỉnh Thanh Hóa yêu cầu giao Sở TNMT, Sở GTVT, Sở Xây Dựng, Sở NN và PTNN, UBND huyện Cẩm Thủy và các đơn vị liên quan quản lý theo dõi, hướng dẫn, kiểm tra, giám sát quá trình thực hiện của Công ty Hoàng Đức trong quá trình thực hiện thi công.

Mặc dù văn bản chỉ đạo của UBND tỉnh rất rõ ràng, tuy nhiên, khi chưa được UBND tỉnh chấp thuận, Công ty Hoàng Đức đã ngang nhiên tiến hành khai thác tận thu đất tại hộ gia đình bà Phạm Thị Ưng. Đây là việc làm "bất chấp" yêu cầu được nêu rõ trong văn bản số 13748/UBND-CN ở trên được ban hành ngày 17/9/2022 của UBND tỉnh Thanh Hóa được ông Lê Đức Giang, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa ký.

Ngoài ra, bất chấp sự giám sát của nhiều sở, ban, ngành và địa phương như yêu cầu, ghi nhận thực tế tại khu đất hộ gia đình bà Ưng, số lượng đất đã được Công ty Hoàng Đức khai thác trái phép là khá lớn và đã được thực hiện trong nhiều ngày như thông tin mà PV thu thập được. 

Hiện trạng khu đất với quả đồi của hộ gia đình bà Ưng tọa lạc ngay mặt đường tỉnh lộ 523C hiện đã bị khai thác, lấy đi lượng đất tương đối lớn. Sau khi đi qua con đường dẫn phía mặt đường là khai trường mở rộng ẩn phía sau vách đất mỏng, khuất tầm nhìn người đi đường.

Một lượng lớn đất đã bị Công ty Hoàng Đức khai thác trái phép, vận chuyển đi tiêu thụ, hiện hữu nguy cơ gây thất thoát tài nguyên Nhà nước.

Theo tìm hiểu, sau khi có thông tin phản ánh, phía Công an tỉnh Thanh Hóa cùng đoàn liên ngành đã lên làm việc, lập biên bản đối với hành vi vi phạm của Công ty Hoàng Đức tại điểm khai thác này.  

Trao đổi với Người Đưa Tin về vấn đề trên, lãnh đạo Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Cẩm Thủy cho biết, theo quy định thì công ty Hoàng Đức đã hết hạn tận thu đất của hộ gia đình ông Hoán và Bà Kính, việc khai thác tận thu ở hộ gia đình bà Ưng đang trong quá trình xin giấy phép. Vì vậy, việc Công ty Hoàng Đức khai thác tận thu đất của hộ gia đình bà Ưng là trái phép, việc này huyện đã lập biên bản. Hiện, huyện đang hoàn thiện các hồ sơ để xử lý.   

Việt Phương