Những ý kiến trái chiều và câu chuyện đầy bi ai đằng sau bài hát “Độ ta không độ nàng”

Sau khi gây sốt tại Trung Quốc, “cơn bão” mang tên Độ ta không độ nàng liên tục xuất hiện trong các clip cover của giới trẻ Việt Nam và nhanh chóng trở thành từ khóa được tìm kiếm nhiều nhất những ngày đầu tháng 6.

Mới nghe qua có thể cảm nhận được giai điệu bài hát khá bắt tai, thu hút và dễ gây "nghiện". Nhưng bên cạnh đó không ít ý kiến trái chiều cho rằng lời bài hát là một sự đổ lỗi thiếu căn cứ cho Đức Phật. Điều này không phải không có cơ sở, khi bản chất của việc tu hành theo giáo lý đạo Phật là đoạn trừ dục niệm còn ở đây, "Độ ta không độ nàng" đã xây dựng nên hình tượng người tu sĩ chấp niệm chữ tình "vạn dặm tương tư", "không thể quay đầu" để rồi cuối cùng "mộng này tan theo bóng Phật, trả lại người áo cà sa", như lời bài hát.

Có ý kiến lại cho rằng đây là vấn đề hoàn toàn bình thường, vì bất kỳ một con người bằng xương bằng thịt nào cũng có hỉ, nộ, ái, ố, kể cả người tu sĩ thì tại sao phải nghiêm trọng hóa vấn đề. Nhưng ta nên biết rằng đây là vấn đề tín ngưỡng và hơn nữa là giá trị, niềm tin của một tôn giáo.

Mỗi tác phẩm nghệ thuật cần phải thể hiện sự hiểu biết về đề tài nói đến, ở đây tác giả đã thiếu tinh tế khi đưa Đức Phật ra để chất vấn cho một câu chuyện tình yêu: "Vì sao độ ta không độ nàng?".

Có thông tin cho rằng "Độ ta không độ nàng" (tiếng Hoa) là ca khúc trong phim "Bất phụ Như Lai, bất phụ khanh" (Không phụ Như Lai, không phụ nàng) được chuyển thể từ bộ tiểu thuyết ngôn tình nổi tiếng cùng tên của Chương Xuân Di phát hành 2 năm trước. Đây là câu chuyện nói về tình yêu xuyên không của một vị Đạt ma với cô nàng đến từ thế kỷ XXI. Nhưng không đúng.

Ngoài ra, trên mạng còn xuất hiện thông tin Độ ta không độ nàng gắn với bộ phim hoạt hình kể về chuyện tình oan trái, đầy nước mắt của một hòa thượng và nàng quận chúa. Ca khúc này do Cô Độc Thi Nhân sáng tác, tuy nhiên nổi lên nhờ bản cover do Tô Đàm Đàm và Giai Bằng trình bày, gắn liền với một bộ phim hoạt hình ngôn tình của Trung Quốc. Nội dung bài hát nói về chuyện tình giữa một vị hòa thượng và cô gái. Song, kết cục hai người không thể đến được với nhau.

Lời bài hát là tiếng lòng oán thán của chàng trai, dù đã quy y cửa Phật nhưng vẫn thương xót cho người thương của mình chốn hồng trần đang phải chịu những dày dò của sự cô đơn, mong chờ anh trở về. Vậy nên vị hòa thượng đã gào thét hỏi Phật tổ “Vì sao lại độ ta mà không độ nàng?”.

Độ ở đây là giúp đỡ, là hóa độ, là mang đến sự yên bình trong cõi lòng. Anh thắc mắc tại sao Phật đã độ cho anh có những tháng ngày yên bình, cớ sao không độ cho cô gái ấy để cô không phải chịu đau khổ vì tương tư nữa.

Nội dung phim ngắn Độ ta không độ nàng

Trước kia có một quận chúa, nhà nàng gần một ngôi chùa. Ngày nhỏ ngày hay theo cha đến chùa lễ phật nên quen biết một vị tiểu hòa thượng thường ngồi gõ mõ tụng kinh trong chùa.

Mỗi ngày, nàng đều đến chơi cùng vị tiểu hòa thượng đó, đem theo đồ ăn ngon cho chàng. Tiểu hòa thượng tay cầm mõ, dáng vẻ cẩn thận dè dặt và ngại ngùng. Mỗi khi nàng cười nói vui vẻ thì chàng sẽ mỉm cười lắng nghe.

Tiểu hòa thượng thích ăn nhất là kẹo hồ lô. Mặc dù chàng chưa từng nói nhưng mỗi lần đến nàng đều mang cho chàng một xiên kẹo hồ lô.

Sau nhiều năm trôi qua, vị tiểu hòa thượng tu vi ngày càng cao, nàng càng ngày càng xinh đẹp. Một ngày nọ, cha của nàng đến tìm sư phụ của tiểu hòa thượng với nét mặt lo lắng. Nàng tỏ vẻ phản đối, không cười cũng không gây sự.

Tiểu hòa thượng không hiểu rõ sự tình ra sao, cảm thấy thật khó hiểu.

Nàng bèn hỏi “Chàng có thích ta không?”

Vị tiểu hòa thượng đã không đáp lại lời nàng.

Nàng nói: “Ta hiểu rồi”.

Lúc đó, cha nàng trở ra muốn dẫn nàng đi nhưng nàng một mực không đi, nhất quyết đòi ở lại bên vị tiểu hòa thượng.

Tuy nhiên, tiểu hòa thượng lại nói: “Nam nữ thụ thụ bất thân, mời quận chúa về cho”.

Nàng bèn hét lên với chàng: “Ta thích chàng”. Nhưng tiểu hòa thượng lại quay lưng lại với nàng rồi trở về phòng.

Sau đó, nàng không đến chùa nữa. Nhiều ngày trôi qua vẫn không thấy bóng dáng nàng. Vị tiểu hòa thượng tu vi ngày càng cao hơn.

Một ngày nọ, khi tiểu hòa thượng dự định truyền bá phật pháp thì nghe được tin quận chúa đã mất. Nàng mặc bộ váy xuất giá đỏ, treo cổ tự tử.

Trước đó có một vị hoàng tử xấu xa muốn cưỡng hôn nàng làm thiếp. Nàng không bằng lòng, cha nàng vì hạnh phúc của con gái đã cầu xin sư phụ của chàng thương xót, thành toàn cho hạnh phúc con gái. Nhưng sư phụ của chàng lại nói chàng là hiện thân sống của Phật nên không để chàng từ bỏ tiền đồ vì chuyện nữ nhi.

Đêm trước ngày thành thân, vị hoàng tử kia uống say rồi tìm đến phòng nàng muốn động phòng trước với nàng, đã cưỡng ép chiếm đoạt sự trong trắng của nàng.

Nhìn thi thể nàng trong bộ váy xuất giá, đầu đội khăn voan đỏ, vị tiểu hòa thượng đã nói: “Nếu Phật không độ nàng thì ta sẽ biến thành ma quỷ để bảo vệ nàng”.

Hôm sau, tiểu hòa thượng đã tìm đến tên hoàng tử bức chết nàng, dùng kiếm chém đứt yết hầu.

Tình cảm hồng trần luôn là đề tài hấp dẫn trong thơ ca và điện ảnh, những mối tình oan trái luôn đọng lại nhiều cảm xúc và ý nghĩa cho người xem. Dù biết rằng quận chúa là duyên, là nợ nhưng cũng là thử thách mà hòa thượng phải vượt qua để tu thành chính quả nhưng mấy ai thoát được lưới tình nhân gian. Kết hợp với nội dung phim, ca khúc được cất lên như một sự kết hợp hoàn hảo. Có lẽ chính vì thế Độ ta không độ nàng được bất ngờ được yêu thích đến thế.

Vốn là bài hát trên ứng dụng TikTok của Trung Quốc, không hiểu sao bỗng nhiên bài hát này sống dậy mạnh mẽ ở showbiz Việt như lúc này? Khi được chuyển ngữ tiếng Việt là "Độ ta không độ nàng", lời bài hát không mấy thay đổi so với bản tiếng Trung, với những ca từ bi ai, oán trách.

Hiện tượng Độ ta không độ nàng khiến nhiều người nhớ về thời kỳ các ca khúc nhạc Hoa lời Việt thịnh hành ở Việt Nam. Khoảng 15 năm trước, nhạc Hoa từng phủ sóng khắp Vpop với loạt hit của Lam Trường, Đan Trường, Cẩm Ly, Ưng Hoàng Phúc...

Phần lời của Độ ta không độ nàng nhận ý kiến trái chiều vì chứa nhiều từ Hán Việt, gây khó hiểu cho người nghe. Tuy nhiên, không ít người khen ngợi lời Việt vẫn giữ được tinh thần cũng như câu chuyện trong bản gốc.

Lần đầu tiên trong lịch sử, có đến 9 phiên bản của một ca khúc cùng lọt vào Top 100 #zingchart real-time. Thái Quỳnh, Anh Duy, Hương Ly, Minh Vương M4U, Hoàng Y Nhung... là những tên tuổi gây được sự chú ý khi cover Độ ta không độ nàng.

Nổi bật nhất trong số đó là bản audio do giọng ca không chuyên Thái Quỳnh thể hiện. Thái Quỳnh và bản cover của mình đã chiếm hạng 9 tại #zingchart tuần 23. Ca khúc đang "bỏ túi" 16 triệu lượt nghe trên Zing MP3.

Video: Độ ta không độ nàng - Tô Đàm Đàm và Giai Bằng.

Quốc Tiệp (tổng hợp)