Nhân duyên kỳ lạ của "Ba Cẩn" trong Biệt động Sài Gòn

Để râu ria tua tủa, ăn nói kiểu bặm trợn, Hai Nhất luôn khiến người khác nghĩ mình dữ dằn. Thực ra, ông lại là người tinh tế và hiền lành có phần khù khờ.

Do quá nổi tiếng với vai phản diện Ba Cẩn trong Biệt động Sài Gòn, ông Hai Nhất thường bị mọi người nhầm tưởng ông là người Nam Bộ chính gốc, nhưng thực chất Hai Nhất tên thật là Nguyễn Mai A, xuất thân từ anh bộ đội quê miền chiêm trũng Ninh Bình thuộc đồng bằng Bắc Bộ.

Năm 1978 ra quân, về quê nhưng cuộc sống khó khăn khiến 2 vợ chồng Hai Nhất phải vào Nam lập nghiệp.
Tuy mở quán ăn nhưng ông vẫn nuôi máu nghệ sỹ.

Bởi từ khi còn trong quân ngũ, Hai Nhất nổi tiếng có "máu" văn nghệ và được phân công hoạt động trong đội văn công của đơn vị.

Trong một lần đến Hãng phim Giải Phóng, tình cờ gặp đạo diễn Hồng Sến, thấy Hai Nhất phù hợp với vai mình đang tìm kiếm, Hồng Sến đã hỏi: "Đang kiếm việc làm à? Có muốn làm diễn viên không?". Thế là Hai Nhất đi đóng phim.

Với tướng tá bặm trợn, các đạo diễn chỉ chọn ông vào với những vai phản diện, tàn ác, gian xảo, mánh khóe.
Hai Nhất từng góp mặt trong những tác phẩm: Thành phố tình yêu do Trần Phương đạo diễn quay cách đây đã 35 năm, Hòn đất (đạo diễn Hồng Sến), "Trung úy Phi" trong Mùa nước nổi, "Bảy Xoài" trong Những đứa con biệt động Sài Gòn, Con gái một ông trùm,... nhưng có lẽ người ta nhớ đến ông nhiều hơn với cái tên "Ba Cẩn" của Biệt động Sài Gòn (đạo diễn Long Vân).

Sau gần 30 năm, khi nhắc đến Hai Nhất người ta nhớ ngay ra Ba Cẩn - một tên phản bội độc ác trong Biệt động Sài Gòn, đến mức khi đi đâu người ta cũng gọi ông là "Ba Cẩn! Ba Cẩn".

Ông nhớ lại: "Hồi đóng phim này tôi mới 35 tuổi, trẻ và đầy nhiệt huyết. Thú thực ngày xưa làm phim không như bây giờ, một bộ phim quay mấy năm trời, từ đạo diễn đến diễn viên đều chăm chút, cẩn trọng và tỉ mỉ đến từng chi tiết".

Sau thành công của Biệt động Sài Gòn, ông Hai Nhất gây bất ngờ với những khán giả yêu thích bộ môn nghệ thuật thứ bảy với vai diễn Bảy Xoài - lấy nguyên mẫu Năm Cam trong tác phẩm Những đứa con biệt động Sài Gòn.

Ông tâm sự: "Trong số hơn 100 vai diễn đã từng tham gia, tôi đóng rất nhiều vai phản diện nhưng quả thực khi đọc kịch bản phim Những đứa con biệt động Sài Gòn, trong đó có vai Bảy Xoài (được phân do tôi đảm nhiệm) khiến tôi rất thích. Quả thực những người làm nghề như tôi, tìm được kịch bản hay như kịch bản này rất quý. Nhưng đọc kịch bản tôi cũng có phần e ngại, thứ nhất nhân vật Bảy Xoài - nguyên mẫu Năm Cam, thứ hai tôi cũng đã già. Thật không ngờ trong cuộc đời diễn viên của tôi lại có thêm Bảy Xoài - tàn độc và khủng khiếp nữa, một vai diễn còn ghê gớm hơn cả Ba Cẩn ngày xưa".

Với vai "ông Trùm" Bảy Xoài, Hai Nhất đã thể hiện được một ông trùm có rất nhiều khác biệt so với những gì khán giả hãy hình dung.

Không phải là một ông trùm đội mũ phớt đeo kính đen, dáng vẻ lạnh lùng và ra tay luôn tàn ác. "Ông Trùm" Bảy Xoài của Hai Nhất bề ngoài hiền lành, nói năng nho nhã và luôn nhún nhường trước mọi người. Tuy nhiên bên trong ánh mắt thì luôn xảo hoạt, sắc lạnh khiến người đối diện dễ rùng mình.

Nói về điện ảnh, ông Hai Nhất trải lòng: "Thật ra, thế hệ chúng tôi chưa bao giờ so đo, đong đếm cát-xê phải bao nhiêu, thế nào mới xứng tầm, xứng công sức mà chỉ trọn vẹn một tình yêu với điện ảnh, lúc nào cũng nghĩ rằng đã nhận vai diễn thì phải làm tới nơi, tới chốn, không thể qua loa, đại khái được".

Sau từng ấy năm lăn lộn với nghề diễn, hiện tại nghệ sỹ Hai Nhất đã có một gia đình lớn với vợ cùng 7 người con đều đã trưởng thành và sinh sống tại TP. Hồ Chí Minh.

Điều khiến ông vui nhất có lẽ là có cậu con trai cũng nối nghiệp diễn, đó là diễn viên Thành Đạt (từng đóng phim Hương phù sa cùng bố).

Hai Nhất nghẹn ngào tâm sự: "Tôi vẫn luôn dạy con một điều rằng làm nghề này thắng không kiêu mà bại cũng chẳng nản lòng. Có khi cả đời mình chỉ cần một vai diễn thành công là đủ. Còn tiếng tăm, danh vọng chỉ là phù du".

Giờ đây đã lớn tuổi, Hai Nhất ít tham gia đóng phim, ông ở nhà vui thú điền viên và đôi lúc chỉ dẫn nghề cho con trai, cũng là một diễn viên điện ảnh. "Hiện giờ làm phim có nhiều khác biệt so với trước đây nên dù có nhiều đạo diễn mời, tôi vẫn từ chối vì sợ bị lạc lõng. Nhưng nếu có kịch bản hay và có vai diễn phù hợp, tôi cũng sẽ tham gia"- Hai Nhất chia sẻ.

Minh Anh (tổng hợp)