Ngư dân đang “ngụp lặn” với đống nợ khi vay đóng tàu theo Nghị định 67

Nêu ý kiến tại phiên họp sáng 20/11, đại biểu Dương Văn Phước (đoàn Quảng Nam) đề nghị Chính phủ sớm quan tâm giải quyết nợ vay đóng tàu cá cho ngư dân theo Nghị định 67 năm 2014 mà Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Nam đã kiến nghị nhiều lần.

"Ngư dân thoi thóp ngụp lặn trong đống nợ, ngân hàng thương mại cho vay theo chỉ đạo. Nay là nợ khó đòi trở thành gánh nặng nhưng đến nay Chính phủ vẫn chưa tập trung giải quyết", ông Phước nói và cho biết đây là vấn đề tồn tại kéo dài ở Quảng Nam.

Vấn đề này, đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Nam đã kiến nghị Quốc hội đưa vào Nghị quyết 2023 nhưng Ủy ban Thường vụ Quốc hội giải trình đây là việc của Chính phủ nên Chính phủ phải có kế hoạch giải quyết nhưng người dân chờ mãi không biết đến bao giờ. Kính mong Chính phủ quan tâm.

Giải trình vấn đề đại biểu nêu, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) Lê Minh Hoan cho biết, hiện Bộ đã hoàn thành dự thảo sửa đổi Nghị định 67 năm 2014 trình Chính phủ, trong đó có việc giải quyết nợ của các ngư dân vay tiền đóng tàu của ngân hàng thời gian qua.

“Báo cáo đại biểu Phước và tất cả đại biểu Quốc hội, giao dịch ngân hàng với chủ tàu là giao dịch kinh tế dân sự, bây giờ nó là những vấn đề phát sinh. Chúng tôi cũng rất là cảm xúc khi có những ngư dân ngày xưa là những người được vinh danh bây giờ trở thành những người ra khỏi nhà do ngân hàng siết nợ”, ông Hoan nêu.

Theo Bộ trưởng, đây là câu chuyện phức tạp, không chỉ là Bộ NN&PTNT, không chỉ một chính sách của Chính phủ là giải quyết được. "Một thời gian dài chúng ta làm chưa thực sự tốt trong đề án 67 về đóng tàu", ông Hoan nêu.

Ông Hoan cũng cho hay, khi đi tiếp xúc khảo sát địa phương thì thấy rằng, thật ra không phải tất cả các chủ tàu đều không có trả nợ được. Nhưng không ai trả nợ khi có những chủ tàu không trả nợ.

"Tức là người này dắt dây với người kia. Người ta đang chờ đợi nhau. Có những chủ tàu lâm vào cảnh nợ nần, gia cảnh chúng ta đã biết. Nhưng đây là câu chuyện của ngân hàng và chủ tàu", ông Hoan nhắc lại.

Bộ trưởng Bộ Lê Minh Hoan cho biết, khi sửa đổi Nghị định 67 Bộ NN&PTNT đang hướng đến việc đề nghị ngân hàng có thể tái cấu trúc lại nợ để cho phép chủ tàu khi không còn khả năng trả nợ thì có thể chuyển tàu cho người khác.

Ông Hoan cho biết, một điểm khó xử lý trong giải quyết nợ vay đóng tàu theo Nghị định 67 là tài sản thế chấp chiếc tàu đóng từ Nghị định 67 với khoản vay ngân hàng chênh lệch rất nhiều. Khi ngân hàng phát mãi các tàu đó thì giá trị thực không còn như ban đầu. Người dân nói khi vay bao nhiêu thì ngân hàng khi phát mãi phải ghi từng đó nhưng ngân hàng chỉ định giá theo giá thực của con tàu ở thời điểm hiện tại.

"Đề nghị Quảng Nam, cùng ngân hàng địa phương ngồi cùng với từng trường hợp một chứ không thể có một chính sách bao trùm cho tất cả. Bởi lẽ có thể lại một lần nữa những đối tượng thực sự không tiếp cận được. Hai nữa cũng có thể xảy ra tình huống lợi dụng chính sách. Vì ngay cả chuyện bình chọn đối tượng thụ hưởng Nghị định 67 để đóng tàu cũng đã có những vấn đề không rõ ràng, minh bạch ở thời điểm đó rồi", ông Hoan nói.