Nghiên cứu chính sách hỗ trợ đặc thù sau khi sắp xếp cấp huyện, cấp xã

Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường vừa có văn bản số 2292 thông báo kết luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) về định hướng xây dựng dự thảo Nghị quyết của UBTVQH về sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 – 2030.

Theo đó, để bảo đảm đủ điều kiện trình UBTVQH xem xét, thông qua, đề nghị Chính phủ tiếp tục nghiên cứu, cụ thể hóa các nội dung: 

Việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2030 phải bảo đảm phù hợp với quy hoạch tỉnh, quy hoạch đô thị, quy hoạch nông thôn hoặc các quy hoạch khác có liên quan đã được cấp có thẩm quyền quyết định hoặc phê duyệt.

Các đơn vị hành chính hình thành sau sắp xếp phải bảo đảm đáp ứng các tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên, quy mô dân số, chất lượng đô thị của loại đơn vị hành chính tương ứng quy định trong Nghị quyết số 1211 của UBTVQH về tiêu chuẩn của đơn vị hành chính và phân loại đơn vị hành chính đã được sửa đổi, bổ sung một số điều theo Nghị quyết số 27, Nghị quyết số 1210 của UBTVQH về phân loại đô thị đã được sửa đổi, bổ sung một số điều theo Nghị quyết số 26.

Trường hợp có yếu tố đặc thù về truyền thống lịch sử, văn hóa, dân tộc, tôn giáo, tín ngưỡng, phong tục, tập quán, vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên, cộng đồng dân cư, yêu cầu bảo đảm quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội, phát triển kinh tế - xã hội thì Chính phủ báo cáo UBTVQH xem xét, quyết định trong Đề án sắp xếp đơn vị hành chính.

UBTVQH cũng đề nghị nghiên cứu, có cơ chế, chính sách hỗ trợ đặc thù đối với đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã hình thành sau sắp xếp để khuyến khích, tạo động lực cho các địa phương thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính.

Quy trình, thủ tục, hồ sơ đề án sắp xếp đơn vị hành chính cần được đơn giản hóa, rõ trách nhiệm của các cơ quan, tăng tính chủ động của chính quyền địa phương và cơ chế phối hợp giữa các bộ, ngành trong quá trình xây dựng đề án.

Trường hợp thành lập đơn vị hành chính đô thị cấp huyện hoặc nhập huyện vào đơn vị hành chính đô thị cùng cấp thì phải lập thành đề án riêng và phải bảo đảm đúng yêu cầu về tiêu chuẩn, điều kiện và hồ sơ theo quy định tại các nghị quyết của UBTVQH.

Nội dung các quy định của dự thảo Nghị quyết phải khắc phục những bất cập, vướng mắc, hạn chế đã được chỉ ra qua tổng kết và giám sát việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2019 - 2021;

Bảo đảm quán triệt, cụ thể hóa tinh thần Nghị quyết số 18 của Hội nghị lần thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII... Trường hợp dự thảo Nghị quyết có nội dung khác với quy định của Bộ Chính trị thì phải báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, cho ý kiến trước khi trình UBTVQH. 

Trên cơ sở kết luận của UBTVQH, đề nghị Chính phủ khẩn trương hoàn thiện hồ sơ dự thảo Nghị quyết của UBTVQH về sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2030 trình Ban cán sự đảng Chính phủ thông qua trước khi trình UBTVQH xem xét, quyết định theo quy trình, thủ tục của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Giao Ủy ban Pháp luật khẩn trương tổ chức thẩm tra dự thảo Nghị quyết theo Tờ trình chính thức của Chính phủ, báo cáo Đảng đoàn Quốc hội cho ý kiến trước khi trình UBTVQH xem xét, thông qua khi đủ điều kiện.

UBTVQH cũng đề nghị Chính phủ chỉ đạo các cơ quan có liên quan chuẩn bị các văn bản hướng dẫn về những nội dung thuộc phạm vi phụ trách, kịp thời ban hành để có hiệu lực.

Đồng thời, với Nghị quyết của UBTVQH khi được thông qua, bảo đảm trong năm 2024 phải hoàn thành xong việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2025 để các địa phương tập trung chuẩn bị tổ chức đại hội đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2025 - 2030.