Năm đầu tiên số người tham gia BHXH bắt buộc giảm

Chiều 22/10, Quốc hội nghe báo cáo của Chính phủ và báo cáo thẩm tra về tình hình thực hiện chính sách, chế độ bảo hiểm xã hội, quản lý và sử dụng Quỹ bảo hiểm xã hội năm 2020 (BHXH).

Về triển khai thực hiện chính sách hỗ trợ tiền đóng BHXH đối với người tham gia BHXH tự nguyện, Bộ trưởng Bộ Lao động, Thương binh – Xã hội Đào Ngọc Dung cho biết, trong năm 2020, tổng số tiền Ngân sách nhà nước hỗ trợ cho người tham gia BHXH tự nguyện là hơn 137,6 tỉ đồng, tăng 35% so với năm 2019.

Hiện nay, đã có 3 doanh nghiệp được cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ quản lý quỹ hưu trí bổ sung tự nguyện. Trong đó, có 1 công ty đã thành lập 3 quỹ hưu trí bổ sung tự nguyện và thu hút được gần 200 lao động và 2 doanh nghiệp tham gia đóng góp; tổng tài sản của 3 quỹ này là 71,4 tỉ đồng.

Thanh tra chuyên ngành về đóng BHXH, bảo hiểm thất nghiệp (BHTN), bảo hiểm y tế (BHYT) đã phát hiện 11,2 nghìn lao động chưa tham gia hoặc đóng thiếu thời gian với số tiền phải truy đóng là trên 80 tỉ đồng. Có 24,1 nghìn lao động đóng thiếu mức quy định với số tiền phải truy đóng là 68,3 tỉ đồng.

Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cũng cho biết, số người tham gia BHXH bắt buộc đến hết 31.12.2020 là 15.050.944 người, giảm 153.092 người (tương ứng với 1%) so với năm 2019. Đây là năm đầu tiên số người tham gia BHXH bắt buộc bị giảm so với năm trước. Nguyên nhân chính là do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19 dẫn đến người lao động tại các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất kinh doanh bị mất việc làm, không còn thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc.

Hiện nay, có trên 151.000 tổ chức, cá nhân có trả thu nhập nhưng chưa tham gia BHXH bắt buộc cho người lao động; có trên 213.000 tổ chức, cá nhân chưa tham gia đầy đủ. Cơ quan BHXH đã tiến hành rà soát trên 196.000 doanh nghiệp và xác định được gần 388.000 lao động thuộc đối tượng tham gia nhưng chưa tham gia BHXH bắt buộc.

Số đơn vị tham gia BHXH bắt buộc năm 2020 là 622.020 đơn vị, tăng gần 17% so với cùng kỳ năm 2019. Số tiền thu BHXH bắt buộc năm 2020 là trên 261,7 nghìn tỉ đồng, tăng 6,28% so với cùng kỳ năm 2019.

Tính đến hết ngày 31.12.2020, số người tham gia BHXH là 16.176.180 người, bằng 33,5% lực lượng lao động trong độ tuổi, đạt chỉ tiêu đặt ra của năm 2020.

Bên cạnh đó, tổng số chi các chế độ BHXH từ nguồn NSNN năm 2020 là 47.146 tỉ đồng, giảm 115 tỉ đồng (tương ứng 0,2%) so với năm 2019. Tổng số chi chế độ từ nguồn quỹ BHXH là 193.619 tỉ đồng, tăng 15.124 tỉ đồng (8,47%) so với năm 2019. Số người hưởng BHXH một lần năm 2020 là 860.741 người, tăng 6,65% so với năm 2019.

Tổng số dư các quỹ BHXH, BHTN đến năm 2020 là 953 nghìn tỉ đồng, tăng 14,3% so với năm 2019.

Năm 2020, tổng số người tham gia BHXH tự nguyện là 1.125.236 người, tăng gấp 2 lần so với năm 2019. Tỷ lệ tham gia BHXH tự nguyện so với lực lượng lao động trong độ tuổi năm 2020 là 2,33%. Tổng số tiền thu BHXH tự nguyện năm 2020 là 3.969 tỉ đồng. Tổng số tiền NSNN hỗ trợ người tham gia BHXH tự nguyện năm 2020 là 137,6 tỉ đồng.

Năm 2020, số người tham gia BHTN là 13.337.492 người, giảm 54.401 người (tương ứng với 0,4%) so với năm 2019. Số tiền thu BHTN là 18.693 tỉ đồng, tăng 1.254 tỉ đồng (tương ứng với 7,2%) so với năm 2019.

Thẩm tra báo cáo, Chủ nhiệm Uỷ ban xã hội Nguyễn Thuý Anh cho biết, mặc dù số thu BHXH bắt buộc tăng 6,25% nhưng tốc độ tăng thấp hơn so với tốc độ tăng thu của năm 2019. Số nợ, chậm đóng có thể tiếp tục gia tăng trong năm 2021 và những năm tiếp theo.

Chủ nhiệm Uỷ ban xã hội Nguyễn Thuý Anh cho hay, các nội dung chi của Quỹ Bảo hiểm xã hội và Quỹ bảo hiểm thất nghiệp đều tăng về số người, số tiền so với năm 2019 và nằm trong xu thế tăng đều trong những năm qua. Tuy nhiên, vẫn còn tình trạng cấu kết, lập khống, làm giả hồ sơ hưởng chế độ để lạm dụng, trục lợi Quỹ ốm đau, thai sản. Vẫn còn tình trạng chi sai, chi chế độ trợ cấp thất nghiệp trùng với thời gian đóng bảo hiểm xã hội.