Mỹ lần đầu phê duyệt thuốc chữa bệnh được làm từ phân người

Loại thuốc có tên Rebyota, dạng dịch thể đục, chứa vi khuẩn đường ruột được thu thập từ phân của những người hiến khỏe mạnh và được kiểm tra kỹ để ngăn ngừa nhiễm trùng ruột do vi khuẩn có khả năng đe dọa tính mạng.

Rebyota được chấp thuận sử dụng cho những người từ 18 tuổi trở lên, những người đã hoàn thành đợt điều trị nhiễm trùng song có thể tái phát với vi khuẩn Clostridioides difficile, còn gọi là C. diff.

Những người từ 65 tuổi trở lên hoặc có hệ thống miễn dịch suy yếu hay những người mới nằm viện hoặc viện dưỡng lão phải đối mặt với nguy cơ nhiễm bệnh cao nhất cũng được điều trị theo phương pháp này.

Theo nghiên cứu, vi khuẩn C. diff có thể xâm chiếm đường ruột nếu hệ vi sinh vật bình thường bị phá vỡ (chẳng hạn do sử dụng kháng sinh). Khi nhân lên trong ruột, vi khuẩn này giải phóng độc tố gây tiêu chảy, đau bụng, sốt và viêm đại tràng. Theo Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA), đôi khi nhiễm trùng có thể dẫn đến suy nội tạng, thậm chí tử vong.

C. diff được ước tính là nguyên nhân gây ra khoảng nửa triệu ca nhiễm trùng ở Mỹ mỗi năm. Cứ 6 bệnh nhân bị nhiễm trùng thì có khoảng 1 người bị nhiễm trùng trở lại trong vòng 2 - 8 tuần sau khi hồi phục.

Theo báo The Scientist, những bệnh nhiễm trùng tái phát này có thể được điều trị bằng kháng sinh, nhưng thuốc không phải lúc nào cũng có tác dụng chống lại các chủng C. diff hung hăng, kháng kháng sinh. Đôi khi chúng có thể phá vỡ hệ vi sinh vật và làm trầm trọng thêm tình trạng nhiễm trùng.

Peter Marks, Giám đốc Trung tâm Đánh giá và Nghiên cứu Sinh học của FDA, đánh giá: "Sự chấp thuận cho Rebyota là một bước tiến trong việc chăm sóc những bệnh nhân bị nhiễm C. difficile tái phát".

Theo đó, bằng cách đưa thuốc vào trực tràng bệnh nhân, các bác sĩ có thể khôi phục cân bằng hệ vi sinh vật đường ruột, vi khuẩn sống ở đường tiêu hóa dưới, ngăn ngừa các đợt tái nhiễm. Liệu pháp được sử dụng sau khi người bệnh đã hoàn thành điều trị bằng kháng sinh.

FDA thông tin, khi thực hiện 2 thử nghiệm lâm sàng, tỉ lệ thành công của phương pháp điều trị "cao hơn đáng kể ở nhóm Rebyota (70,6%) so với nhóm giả dược (57,5%)". Các tác dụng phụ phổ biến nhất của Rebyota là đau bụng, tiêu chảy, đầy hơi, buồn nôn.

Hiện, Ferring, công ty đưa ra liệu pháp điều trị, chưa bình luận về giá cả và tính khả dụng. Và mặc dù phân được hiến tặng đã được sàng lọc cẩn thận để tìm mầm bệnh, nhưng việc xử lý này có một số nguy cơ truyền các tác nhân truyền nhiễm và nó cũng có thể chứa các chất gây dị ứng thực phẩm, FDA lưu ý thêm.

Minh Hoa (t/h)