Mỹ bất ngờ gia hạn lệnh miễn trừng phạt với các dự án hạt nhân Iran
Hôm nay Mỹ thông báo tiếp tục gia hạn miễn trừ trừng phạt đối với ba dự án hạt nhân dân sự tại Iran, mặc dù Washington đã rút khỏi thỏa thuận hạt nhân còn gọi là Kế hoạch Hành động Chung Toàn diện (JCPOA).
Theo Reuters, cố vấn an ninh quốc gia Nhà Trắng, John Bolton nêu rõ: "Đây là sự gia hạn ngắn 90 ngày." Quan chức này cũng nhấn mạnh Mỹ vẫn theo dõi rất sát sao các hoạt động hạt nhân tại các cơ sở trên.
Các dự án nói trên gồm nhà máy điện hạt nhân Busher, lò phản ứng nước nặng Arak (đã được thay đổi dưới sự giám sát của cộng đồng quốc tế để đảm bảo không sản xuất được plutoni phục vụ mục đích quân sự), và cơ sở làm giàu hạt nhân Fordow.
Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết việc gia hạn miễn trừ trừng phạt đối với ba dự án hạt nhân dân sự nói trên của Iran sẽ giúp "tiếp tục hạn chế chương trình hạt nhân của chính quyền Tehran”.
Tổng thống Mỹ Donald Trump
Ngoại trưởng Mỹ Pompeo hôm 3/5 gia hạn 5 trong 7 lệnh miễn trừ trừng phạt được thực hiện theo Thỏa thuận hạt nhân 2015, nhưng việc gia hạn chỉ có hiệu lực trong vòng 90 ngày và chấm dứt vào 31/7. Quyết định này cho phép các quốc gia Nhóm P5+1 được tiếp tục hợp tác hạt nhân dân sự với Iran tại nhà máy điện hạt nhân Bush Bushehr, cơ sở làm giàu Fordow, tổ hợp hạt nhân Arak và lò phản ứng nghiên cứu Tehran.
Theo nguồn tin, Bộ Tài chính Mỹ yêu cầu có thêm thời gian để xem xét ảnh hưởng của các biện pháp trừng phạt có thể xảy ra đối với các công ty Nga, Trung Quốc và châu Âu làm ăn với Iran, nhưng khẳng định mục tiêu chấm dứt miễn trừ trừng phạt với Tehran vẫn được duy trì.
"Lệnh miễn trừ có thể bị thu hồi bất cứ lúc nào, tùy thuộc vào sự đảm bảo từ phía Iran. Tuy nhiên, vì những lo ngại chính đáng của Bộ Tài chính, chúng tôi đã quyết định gia hạn chúng ngay bây giờ", các quan chức cho biết. Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ đã từ chối bình luận thông tin trên.
Thông tin về việc gia hạn lệnh miễn trừ trừng phạt được đưa ra trong bối cảnh Mỹ muốn đàm phán với Iran để đi tới một thỏa thuận mới Trump cho rằng "tốt hơn" sau khi rút khỏi Kế hoạch Hành động Toàn diện Chung (JCPOA) hồi năm ngoái.
Chính quyền Trump trong năm qua tăng cường các lệnh trừng phạt nhắm vào Iran, khiến căng thẳng giữa hai nước và các đồng minh tăng cao. Tehran đáp trả bằng cách phá bỏ một số cam kết được quy định tại JCPOA, đồng thời kiên quyết không chịu nhượng bộ và đàm phán với Washington.