Lễ báo hiếu của đồng bào RagLai
Ngày 28/6, đồng bào dân tộc RagLai đến từ xã Phước Hòa, Phước Bình, huyện Bác Ái, tỉnh Ninh Thuận đã tổ chức tái hiện Lễ báo hiếu, nằm trong chuỗi hoạt động tháng 6 với chủ đề “Ngày hội gia đình” tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam.
Lễ báo hiếu đối với đồng bào RagLai không phải là chuyện nội bộ của một gia đình mà là việc chung của cả cộng đồng, do đó được xếp vào hệ thống lễ hội chung như lễ bỏ mả, lễ cưới, lễ ăn cơm mới, lễ cúng yang.
Trước khi tổ chức lễ báo hiếu đồng bào sẽ chuẩn bị các lễ vật gồm: hai con gà, một con heo, một ché rượu cần; chuẩn bị cho Mẹ một bộ đồ, dây chuyển tượng trưng cho việc cắt rốn, một cái khăn, một cái tô uống nước; chuẩn bị cho Bố một bộ đồ, một chiếc nhẫn thể hiện công lao cha mẹ đẻ.
Món cúng sẽ có hai con gà luộc và thịt heo gồm thịt ống, thịt bằm, dồi, nướng, bóp…Cách trưng bày lễ vật mâm cúng: Gồm hai mâm có cắt tròn vòng cổ heo, để giữa tim mâm, trong hai mâm với các món đã được chế biến đưa hết vào vòng tròn cổ heo của hai mâm bố và mẹ (chỉ riêng thịt bằm để trong chén bỏ ngoài mâm cùng với các món phụ xung quanh vòng tròn mâm cổ heo). Trong mỗi mâm có 4 cặp đũa với 1 con dao.
Sau khi đầy đủ mâm cúng, thầy chủ lễ sẽ tiến hành đọc những lời cúng (mỗi lần khấn là mã la được tấu lên để thỉnh các thần linh).
Cùng với lời thầy cúng, hai vợ chồng đeo nhẫn, dây chuyền, mặc quần áo cho bố mẹ, chồng trao cho bố, vợ trao cho mẹ.
Rồi sau đó mời bố mẹ ăn cơm, vợ gắp cho mẹ, chồng gắp cho bố. Sau đó, anh chị em của bố, mẹ ở xung quanh cùng ăn với điều kiện ăn mâm riêng.
Sau khi kết thúc phần lễ, đồng bào cùng hòa vào phần hội với các tiết mục trình diễn mã la, ca hát nhảy múa và giao lưu cùng du khách tham quan có mặt tại buổi lễ.
Ăn ở hiếu thảo với cha mẹ đã trở thành đạo lý quan trọng trong đạo làm người. Lễ báo hiếu của đồng bào RagLai cũng nằm trong quan niệm “Cây có cội, nước có nguồn”.
Thành Nam