Khởi tố cặp vợ chồng mua bán trái phép hàng tỷ dữ liệu cá nhân

Ngày 18/5, bộ Công an cho biết, cục An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao vừa triệt phá đường dây thu thập, chiếm đoạt, mua bán trái phép dữ liệu quy mô lớn tại Việt Nam.

Sau khi triệu tập 15 người liên quan để sàng lọc, văn phòng cơ quan CSĐT bộ Công an đã khởi tố Dư Anh Quý (33 tuổi, ở huyện Đông Anh, Hà Nội) và vợ là Lại Thị Phương (29 tuổi, Giám đốc Công ty VNIT Tech) về tội Đưa hoặc sử dụng trái phép thông tin mạng máy tính, mạng viễn thông.

Được biết, thời gian qua, hoạt động thu thập, chiếm đoạt, mua bán, sử dụng trái phép thông tin, dữ liệu cá nhân trên không gian mạng diễn biến phức tạp. Dữ liệu bị chiếm đoạt, mua bán có quy mô lớn, thuộc hầu hết các lĩnh vực, ảnh hưởng đến hàng triệu cá nhân, tổ chức trên toàn quốc.

Hoạt động rao bán, rao mua, sử dụng trái phép diễn ra công khai, dưới nhiều hình thức khác nhau, bao gồm mua bán, trao đổi dưới dạng các gói dữ liệu “thô”; dữ liệu được cung cấp thông qua dịch vụ hỗ trợ quảng bá, chăm sóc khách hàng, marketing. Dữ liệu các đối tượng mua bán, trao đổi chứa thông tin rất chi tiết về các cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp, như: họ tên, ngày sinh, số CMND, địa chỉ, số điện thoại, thông tin tài khoản ngân hàng (bao gồm cả số dư), thân nhân, chức vụ, vị trí công tác… 

Trước thực trạng trên, thực hiện chỉ đạo của lãnh đạo bộ Công an, cục An ninh mạng và PCTP sử dụng công nghệ cao phối hợp với văn phòng cơ quan CSĐT Bộ Công an đã tập trung đấu tranh, làm rõ một số đường dây chiếm đoạt, mua bán dữ liệu quy mô lớn tại Việt Nam.

Cuối tháng 1/2021, cục An ninh mạng và PCTP sử dụng công nghệ cao và văn phòng cơ quan CSĐT bộ Công an đã phối hợp với Công an Hà Nội, TP. HCM, Thanh Hóa, Long An, Đồng Nai tổ chức khám xét khẩn cấp 7 địa điểm, áp dụng biện pháp tố tụng đối với 15 đối tượng liên quan, vô hiệu hoá 6 đường dây chiếm đoạt, mua bán dữ liệu quy mô lớn.

Ngày 26/2, văn phòng cơ quan CSĐT bộ Công an đã ra Quyết định khởi tố vụ án “Đưa hoặc sử dụng trái phép thông tin mạng máy tính, mạng viễn thông” theo Điều 288 BLHS năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017. 

Qua điều tra, lực lượng chức năng xác định các đối tượng đã thu thập, chiếm đoạt, mua dụng trái phép gần 1.300GB dữ liệu, chứa hàng tỉ thông tin về các cá nhân, tổ chức trên toàn quốc là khách hàng điện lực; phụ huynh, học sinh tại các trên cả nước; khách hàng của nhiều ngân hàng, trong đó có các ngân hàng lớn nhất Việt Nam; thông tin đăng ký kinh doanh, nhân sự cơ quan nhà nước, bảo hiểm, hộ khẩu; dữ liệu viễn thông, thuê bao điện thoại của các nhà mạng Viễn thông lớn nhất Việt Nam; thông tin khách hàng tại các dự án bất động sản trên toàn quốc; khách hàng điện máy trên toàn quốc; thông tin của khách hàng VIP, khách hàng đầu tư tài chính, chứng khoán, khách hàng các ngành SPA, nha khoa, thời trang, thẩm mỹ viện...

Nhiều đối tượng còn cam kết “bảo hành” (cam kết tính chính xác) và có khả năng cập nhật dữ liệu, trích xuất dữ liệu theo yêu cầu người mua (cho thấy, những dữ liệu “gốc” được thu thập, trích xuất trực tiếp từ các hệ thống quản lý thông tin của các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp). Những dữ liệu này bị rao bán công khai thông qua nhiều trang web, tài khoản, trang, nhóm trên mạng xã hội Facebook, Zalo, Telegram, diễn đàn tin tặc (raidforums.com…).

Theo cục An ninh mạng, những dữ liệu này được các bị can thu thập từ nhiều nguồn và bằng nhiều phương thức khác nhau. Họ còn lợi dụng quyền quản trị hệ thống thông tin tại một số cơ quan, doanh nghiệp để trích xuất dữ liệu.

Quá trình điều tra, an ninh mạng còn phát hiện nhiều cá nhân, doanh nghiệp mua dữ liệu với số lượng lớn từ các bị can để sử dụng trái phép nhằm thu lợi bất chính.

Ngoài ra, có dấu hiệu thiếu trách nhiệm, buông lỏng quản lý của một số cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp đối với thông tin, dữ liệu cá nhân về khách hàng do họ quản lý.

Hiện, văn phòng cơ quan CSĐT bộ Công an và cục An ninh mạng đang điều tra mở rộng vụ án.

Han (theo Zing News, Công an nhân dân)