Khánh Hòa trưng bày, giới thiệu 2 bộ đàn đá Khánh Sơn đến công chúng

Khánh Hòa đón nhận bằng xếp hạng di tích quốc gia nhà làm việc của bác sĩ Yersin

Chiều 29/3, tại Tp.Nha Trang, Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh Khánh Hòa tổ chức Lễ công bố quyết định của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch về việc xếp hạng di tích quốc gia “Nhà làm việc của bác sĩ A.Yersin”; phát động thi tuyển phương án kiến trúc, cảnh quan công trình Bảo tàng Trường Sa và trưng bày giới thiệu 2 bộ đàn đá Khánh Sơn A và B.

Tại buổi lễ, lãnh đạo Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh Khánh Hòa đã công bố quyết định của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch về việc bổ sung điểm di tích nhà làm việc của nhà bác học Alexandre Yersin tại Hòn Bà, xã Suối Cát, huyện Cam Lâm, tỉnh Khánh Hòa vào di tích lưu niệm cấp quốc gia về bác sĩ A.Yersin.

Cách đây 33 năm, di tích lịch sử lưu niệm nhà bác học Alexandre Yersin đã được Bộ Văn hóa – Thông tin, Thể thao và Du lịch (nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) xếp hạng là di tích quốc gia theo Quyết định số 993-QĐ ngày 28/9/1990.

Di tích là một quần thể các địa điểm riêng lẻ, tiêu biểu, nổi bật, gắn bó trực tiếp với cuộc đời và sự nghiệp của nhà bác học A.Yersin, bao gồm thư viện tại Viện Pasteur Nha Trang (đường Trần Phú, phường Xương Huân, Tp.Nha Trang); chùa Linh Sơn và mộ bác sĩ A.Yersin đều ở xã Suối Cát, huyện Cam Lâm.

Giới thiệu 2 bộ đàn đá Khánh Sơn đến công chúng

Chiều cùng ngày, Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh Khánh Hòa cũng đã tổ chức trưng bày, giới thiệu đến công chúng 2 bộ đàn đá Khánh Sơn A và B tại Bảo tàng tỉnh.

Ông Đặng Quốc Văn, Phó Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh Khánh Hòa cho biết, 2 bộ đàn đá Khánh Sơn A và B được ông Bo Bo Sung (cha của ông Bo Bo Ren) tìm thấy tại núi Dốc Gạo, xã Trung Hạp, huyện Khánh Sơn, tỉnh Phú Khánh (nay là thị trấn Tô Hạp, huyện Khánh Sơn, tỉnh Khánh Hòa).

“Theo ông Bo Bo Ren kể thì thuở lên 13, 14 tuổi đã thấy cha ông dùng để giữ rẫy. Những thanh đàn đá do cha ông đào được ở đỉnh núi Dốc Gạo trong lúc tìm củ mài. Trong giai đoạn kháng chiến chống Mỹ cứu nước, để tránh sự tàn phá, hủy diệt của bom đạn, gia đình đã cất giấu các thanh đàn đá trên đỉnh núi Dốc Gạo”, ông Văn cho hay.

Ngày 16/3/1979, ông Bo Bo Ren đã trao tặng Bộ đàn đá Khánh Sơn gồm 5 thanh cho chính quyền tỉnh Phú Khánh. Ngày 26/3/1979, sau khi tìm được trên đỉnh núi Dốc Gạo, ông Bo Bo Ren tiếp tục tặng Bộ đàn đá Khánh Sơn B gồm 7 thanh cho chính quyền tỉnh. Sau đó, 2 bộ đàn đá được tỉnh bàn giao cho Viện Nghiên cứu Âm nhạc Việt Nam để nghiên cứu.

Hai bộ đàn đá sau đó đã được giới thiệu, biểu diễn ở Hà Nội, Tp.Hồ Chí Minh và được đã đưa về nghiên cứu, sáng tác, bảo quản tại Phân viện Văn hóa Nghệ thuật quốc gia Việt Nam tại Tp.Hồ Chí Minh. Ngày 27/3 vừa qua, tỉnh Khánh Hòa đã tiếp nhận bàn giao 2 bộ đàn đá nói trên để quản lý, phát huy giá trị.

Đến nay, đã có hơn 50 tác phẩm sáng tác thể nghiệm và dàn dựng thành tiết mục cho Bộ đàn đá Khánh Sơn và các đàn đá khác. Trong số tiết mục đó, đa số là tiết mục viết cho độc tấu, song tấu, tam tấu đàn đá có dàn nhạc dân tộc đệm; hoặc một số tiết mục đàn đá đệm cho đơn ca, tốp ca, một số tiết mục kết hợp giữa đàn đá với múa và vũ kịch múa…

Hai bộ đàn đá Khánh Sơn rất có giá trị về mặt âm nhạc học và có niên đại hàng ngàn năm (khoảng 3.000 - 4.000 năm). Âm thanh sắc, gọn, có cao độ rõ rệt, ngân dài; âm thanh trầm bổng, độ mạnh nhẹ, độ dài ngắn và màu sắc đặc biệt của âm.

Đây cũng là hiện vật đặc trưng gắn liền với đời sống văn hoá của đồng bào dân tộc miền núi tỉnh Khánh Hòa.

Clip: Khánh Hòa giới thiệu 2 bộ đàn đá Khánh Sơn đến công chúng.

Phát động thi tuyển phương án kiến trúc, cảnh quan công trình Bảo tàng Trường Sa

Cũng tại buổi lễ, Sở Văn hóa và Thể thao, Sở Xây dựng, Hội Kiến trúc sư tỉnh Khánh Hòa đã tổ chức phát động cuộc thi tuyển phương án kiến trúc, cảnh quan công trình Bảo tàng Trường Sa.

Ông Nguyễn Hoàng, Chủ tịch Hội Kiến trúc sư tỉnh Khánh Hòa cho biết để có được thiết kế kiến trúc và hệ thống kỹ thuật của một bảo tàng hiện đại, UBND tỉnh Khánh Hòa đã cho phép tổ chức thi. Thông qua hình thức thi tuyển mời các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước có đủ năng lực và kinh nghiệm tham gia phương án kiến trúc, cảnh quan công trình bảo tàng. Sau đó, sẽ lựa chọn được phương án kiến trúc tốt nhất để thiết kế xây dựng công trình.

Cuộc thi chính thức diễn ra sau lễ phát động. Các đơn vị dự thi bắt đầu thiết kế phương án từ ngày 30/3 đến hết ngày 20/5/2023.

Bảo tàng Trường Sa sẽ phản ánh thực tiễn lịch sử và pháp lý về chủ quyền của Việt Nam đối với biển đảo Trường Sa, Hoàng Sa. Đồng thời là nơi lưu giữ, bảo quản, trưng bày, giới thiệu và tuyên truyền về các quyền và lợi ích hợp pháp của Việt Nam đối với khu vực biển Trường Sa.

Bảo tàng cũng là một điểm đến mới về văn hóa, du lịch, lịch sử và tâm linh cho tỉnh; một địa điểm tham quan, học tập, nghiên cứu khoa học về tự nhiên, văn hóa – xã hội biển, lịch sử, pháp lý đối với khu vực biển, đảo Trường Sa…

Bảo tàng Trường Sa sẽ được xây dựng tại khu đất tiếp giáp với Khu tưởng niệm chiến sĩ Gạc Ma (xã Cam Hải Đông, huyện Cam Lâm, tỉnh Khánh Hòa).

Châu Tường