Kéo dài thời hạn, thời hiệu xử lý kỷ luật công chức vi phạm từ 1/7/2020

Kéo dài thời hạn, thời hiệu xử lý kỷ luật công chức vi phạm

Hiện nay, thời hiệu xử lý kỷ luật đang được quy định 24 tháng kể từ thời điểm có hành vi vi phạm và được định nghĩa theo quy định tại Điều 80 Luật Cán bộ, công chức hiện hành như sau: Là thời hạn do Luật này quy định mà khi hết thời hạn đó thì cán bộ, công chức có hành vi vi phạm không bị xem xét xử lý kỷ luật.

Điều này đồng nghĩa với việc, nếu hành vi vi phạm không bị phát hiện trong 24 tháng thì hết thời gian này, công chức sẽ không bị xử lý kỷ luật nữa. Đây có thể coi là “ưu ái” dành cho mọi công chức.

Chính phủ hướng dẫn thời hiệu xử lý kỷ luật được tính từ thời điểm công chức có hành vi vi phạm pháp luật cho đến khi người đứng đầu cơ quan, tổ chức có thẩm quyền ra thông báo bằng văn bản về việc xem xét xử lý kỷ luật (Điều 6 Nghị định 34/2011/NĐ-CP).

Do vậy, khi phát hiện hành vi vi phạm của công chức, người có thẩm quyền phải ra thông báo bằng văn bản và phải nêu rõ thời điểm công chức có hành vi vi phạm, thời điểm phát hiện và thời hạn xử lý kỷ luật.

Tuy nhiên, thực tế cho thấy để phát hiện và xử lý trong thời gian 24 tháng là quá ít nên Luật sửa đổi đã kéo dài thời hiệu này:

- 2 năm với các vi phạm ít nghiêm trọng mà chỉ bị xử lý kỷ luật bằng hình thức khiển trách.

- 5 năm với các hành vi vi phạm còn lại.

Việc kéo dài thời hiệu lên đến 5 năm đã cho thấy sự phân cấp các mức độ vi phạm kỷ luật, tránh hiện tượng “cào bằng” khi áp dụng các hình thức kỷ luật.

Trường hợp công chức không áp dụng thời hiệu kỷ luật

Không chỉ kéo dài thời hiệu kỷ luật công chức, Luật sửa đổi cũng “siết chặt” hơn với các hành vi vi phạm thông qua việc bổ sung 4 trường hợp không áp dụng thời hiệu xử lý kỷ luật với công chức, gồm:

- Công chức là Đảng viên mà vi phạm kỷ luật đến mức bị khai trừ khỏi Đảng nêu tại Quy định 102-QĐ/TW: Tẩu tán tài sản nhằm trốn tránh việc kê khai tài sản, thu nhập; Dung túng, bao che, tiếp tay cho tham nhũng; Đưa, nhận, môi giới hối lộ; Vi phạm quy định về cấm kết hôn, vi phạm chế độ hôn nhân một vợ, một chồng…

- Vi phạm quy định về công tác bảo vệ chính trị nội bộ: Bảo vệ Cương lĩnh, Điều lệ Đảng, bảo vệ Hiến pháp và pháp luật Nhà nước, bảo vệ cán bộ, Đảng viên, ngăn chặn tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của một bộ phận cán bộ, Đảng viên…

- Xâm hại đến lợi ích quốc gia trong lĩnh vực quốc phòng, an ninh, đối ngoại.

- Sử dụng văn bằng, chứng chỉ, giấy chứng nhận, xác nhận giả hoặc không hợp pháp.

Có thể thấy nếu áp dụng thời hiệu trong 4 trường hợp trên đồng nghĩa với việc sẽ bỏ qua những hành vi vi phạm vô cùng nghiêm trọng. Do đó, quy định mới này hoàn toàn phù hợp và đúng đắn trong công tác tổ chức cán bộ.

Thêm trường hợp chưa kỷ luật công chức

Tại Điều 4 Nghị định 34/2011/NĐ-CP có nêu 4 trường hợp chưa xem xét xử lý kỷ luật công chức gồm:

- Đang trong thời gian nghỉ hàng năm, nghỉ theo chế độ, nghỉ việc riêng được người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị cho phép;

- Đang trong thời gian điều trị có xác nhận của cơ quan y tế có thẩm quyền;

- Công chức nữ đang mang thai, nghỉ thai sản, đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi;

- Đang bị tạm giữ, tạm giam chờ kết luận của cơ quan có thẩm quyền điều tra, truy tố, xét xử hành vi vi phạm pháp luật.

Căn cứ khoản 5 Điều 2 Nghị định 34/2011/NĐ-CP, không tính khoảng thời gian này vào thời hạn kỷ luật nên sau khi hết thời gian này, nếu có vi phạm thì các đối tượng trên vẫn bị xem xét kỷ luật.

Đồng thời, chỉ có 3 trường hợp nêu tại Điều 5 Nghị định 34 sau đây được miễn trách nhiệm kỷ luật gồm:

- Được cơ quan có thẩm quyền xác nhận tình trạng mất năng lực hành vi dân sự khi vi phạm pháp luật.

- Phải chấp hành quyết định của cấp trên nhưng khi có căn cứ cho rằng đây là quyết định trái pháp luật, đã báo cáo bằng văn bản nhưng người ra quyết định vẫn quyết định thi hành.

- Được cấp có thẩm quyền xác nhận vi phạm pháp luật trong tình thế bất khả kháng khi thi hành công vụ.

Như vậy, có thể thấy, theo quy định hiện nay, có 4 trường hợp chưa xem xét kỷ luật công chức. Nếu công chức không còn thuộc 4 trường hợp này nữa thì tùy vào mức độ, tính chất của hành vi vi phạm mà bị xem xét và áp dụng hình thức kỷ luật tương xứng.

Tuy nhiên, để đồng bộ các quy định với Luật Cán bộ, công chức sửa đổi, Bộ Nội vụ đang lấy ý kiến về dự thảo Nghị định xử lý kỷ luật cán bộ, công chức, viên chức.

Dự thảo đề xuất nhiều quy định mới về kỷ luật công chức trong đó đáng chú ý phải kể đến việc bổ sung thêm trường hợp chưa xem xét kỷ luật công chức. Cụ thể, Điều 3 dự thảo nêu rõ các trường hợp chưa xem xét kỷ luật công chức gồm:

- Đang trong thời gian nghỉ hàng năm, nghỉ theo chế độ, nghỉ việc riêng được cơ quan có thẩm quyền quản lý cán bộ cho phép;

- Đang trong thời gian điều trị bệnh hiểm nghèo hoặc đang mất khả năng nhận thức, bị ốm nặng đang điều trị nội trú tại bệnh viện có xác nhận của cơ quan y tế có thẩm quyền của Nhà nước từ cấp huyện trở lên;

- Công chức nữ đang mang thai, nghỉ thai sản, đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi; công chức là nam giới (trong trường hợp vợ mất), đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi;

- Đang bị khởi tố, tạm giữ, tạm giam chờ kết luận của cơ quan có thẩm quyền điều tra, truy tố, xét xử về hành vi vi phạm pháp luật.

Như vậy, so sánh với quy định hiện hành đã nêu ở trên, dự thảo đã quy định rõ hơn về trường hợp “đang trong thời gian điều trị có xác nhận của cơ quan y tế có thẩm quyền” gồm:

- Đang trong thời gian điều trị bệnh hiểm nghèo.

- Đang mất khả năng nhận thức.

- Bị ốm nặng đang điều trị nội trú tại bệnh viện.

Đặc biệt, cơ quan y tế có thẩm quyền xác nhận trong các trường hợp này phải từ cấp huyện trở lên.

Đồng thời, dự thảo cũng bổ sung thêm trường hợp nếu vợ mất thì công chức là nam giới đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi và công chức đang bị khởi tố cũng được xem xét chưa kỷ luật.

Có thể thấy, dự thảo đã “siết chặt” hơn quy định về điều kiện cũng như bổ sung thêm trường hợp chưa xem xét kỷ luật công chức so với quy định hiện nay.

Hoàng Mai