Kế hoạch 150 tỷ USD thúc đẩy sản xuất điện sạch của Mỹ
Ủy ban Năng lượng và Thương mại Hạ viện Hoa Kỳ đang xem xét một đề xuất trị giá 150 tỷ USD nhằm đáp ứng mục tiêu 80% điện sạch vào năm 2030 cho nước Mỹ.
Theo đó, Bộ Năng lượng Hoa Kỳ sẽ thành lập một chương trình mới để cung cấp các khoản tài trợ cho các công ty điện nhằm tăng tỷ lệ năng lượng sạch của họ lên những biên độ nhất định mỗi năm và phạt những công ty bỏ lỡ mục tiêu đã cam kết.
Chương trình Hiệu suất Điện sạch đang được đề xuất với khoản đầu tư 150 tỷ USD, hay còn gọi là CEPP, được coi là một phần của gói điều phối ngân sách trị giá 3,5 nghìn tỷ USD.
CEPP là ứng cử viên hàng đầu thúc đẩy quá trình khử carbon do những ràng buộc trong việc điều phối ngân sách trong Quốc hội Mỹ.
Trong khi các chi tiết quan trọng vẫn đang dần được công bố, CEPP có khả năng sẽ tập trung vào một số mục tiêu quan trọng như đảm bảo cung cấp 80% điện sạch cho nước Mỹ vào năm 2030.
Các điều khoản quan trọng khác của kế hoạch xoay quanh vấn đề phí phát thải methane và kế hoạch đầu tư hàng tỷ USD vào mạng lưới truyền tải năng lượng sạch hơn, đáng tin cậy hơn, theo một tài liệu do Ủy ban Năng lượng và Thương mại Hạ viện ban hành ngày 9/9.
Nội dung chính của CEPP
Trong khuôn khổ CEPP, Bộ Năng lượng sẽ thiết lập một chương trình mới bổ sung cho các ưu đãi thuế năng lượng sạch hiện có bằng cách cung cấp các khoản tài trợ hoặc thanh toán cho các nhà cung cấp điện trong giai đoạn 2023-2030 dựa trên lượng điện sạch mà mỗi nhà cung cấp mang tới cho khách hàng.
Để đủ điều kiện nhận khoản tài trợ như vậy, các nhà cung cấp điện sẽ phải tăng lượng điện sạch cung cấp cho khách hàng lên 4% so với năm trước. Nhà cung cấp sẽ nhận được 150 USD cho mỗi MWh điện sạch vượt 1,5% so với lượng điện được cung cấp trong năm trước. Các khoản tài trợ dành riêng này phải được sử dụng để mang lại lợi ích cho khách hàng, bao gồm hỗ trợ hóa đơn trực tiếp, đầu tư vào nguồn điện sạch đủ tiêu chuẩn và hiệu quả năng lượng, và giữ chân nhân công.
Nhà cung cấp nào bỏ lỡ mục tiêu tăng lượng điện sạch cung cấp cho khách hàng lên 4% so với năm trước sẽ bị áp mức phạt 40 USD cho mỗi MWh.
Phân cấp, khử carbon, số hóa và sự xuất hiện của các mô hình kinh doanh mới sẽ định hình ngành điện toàn cầu. Ảnh: Frost & Sullivan
Trong khuôn khổ CEPP, các nhà cung cấp điện sẽ được tùy chọn hoãn một khoản tài trợ hoặc một khoản thanh toán trong tối đa 2 năm liên tiếp, theo tài liệu do Ủy ban Năng lượng và Thương mại Hạ viện ban hành.
CEPP định nghĩa điện sạch là điện được sản xuất "với cường độ carbon không quá 0,10 tấn CO2 tương đương trên mỗi MWh."
Các nguồn tạo ra điện sạch bao gồm năng lượng được tạo ra từ thủy điện, sinh khối, địa nhiệt, hạt nhân, hydro và nhiên liệu hóa thạch sử dụng công nghệ thu giữ carbon.
Hơn một chục tổ chức bảo tồn gần đây đã phát động một chiến dịch nhằm loại trừ khí tự nhiên khỏi các chương trình như CEPP hoặc tiêu chuẩn năng lượng sạch.
Tuy nhiên, một số chuyên gia trong ngành cho rằng các mục tiêu khí hậu và chiến dịch chống khí đốt như vậy là không hợp lý, đồng thời lưu ý vai trò quan trọng của khí thiên nhiên trong quá trình chuyển đổi sang các nguồn năng lượng sạch hơn trong khi đảm bảo nguồn cung cấp điện đáng tin cậy.
Mitch Jones, Giám đốc Chính sách của tổ chức phi chính phủ Food & Water Watch có trụ sở tại Washington DC, cho biết tài liệu của Ủy ban Năng lượng và Thương mại Hạ viện vẫn còn thiếu chi tiết, "nhưng theo những gì chúng tôi tiếp cận được, tiêu chuẩn cường độ carbon... sẽ không cho phép khí tự nhiên được coi là năng lượng sạch".
Tuy nhiên, các nhà sản xuất khí đốt có thể khắc phục điều đó bằng cách pha trộn các nhiên liệu carbon thấp như hydro hoặc biomethane, trong khi các nhà máy khí đốt tự nhiên sẽ cần được trang bị công nghệ thu giữ và lưu trữ carbon (CCS) để đáp ứng tiêu chuẩn, các chuyên gia cho biết.
Những điều khoản khác trong kế hoạch tỷ USD
Kế hoạch trị giá 150 tỷ USD này cũng bao gồm khoản đầu tư 9 tỷ USD cho một mạng lưới năng lượng sạch hơn, đáng tin cậy hơn và các khoản tài trợ cho các bang có các dự án truyền tải điện bán buôn mới.
Kế hoạch này cũng sẽ cung cấp các khoản tài trợ và cho vay để hỗ trợ xây dựng và hiện đại hóa cơ sở hạ tầng lưới điện trên các đường nối giữa các điểm kết nối phía Đông và phía Tây, các mối liên kết trong nước với Hội đồng Ổn định Điện lực Texas, và cho các dự án điện gió ngoài khơi, cùng những nỗ lực khác.
Kế hoạch sẽ thiết lập một khoản phí phát thải khí methane từ ngành công nghiệp dầu khí, dựa trên chương trình của Cơ quan Bảo vệ Môi trường Hoa Kỳ yêu cầu khoảng 8.000 nguồn phát thải lớn phải báo cáo lượng phát thải hàng năm của họ. Khoản phí được thiết lập nhằm quy trách nhiệm cho những đơn vị để rò rỉ khí thải và vấn đề phát thải của chính họ, theo tài liệu do Ủy ban Năng lượng và Thương mại Hạ viện ban hành.
Dịch chuyển khỏi than đá và khí đốt tự nhiên là nền tảng trong kế hoạch của Tổng thống Biden nhằm cắt giảm một nửa lượng phát thải khí nhà kính trong toàn bộ nền kinh tế Mỹ trong thập kỷ tới. Ảnh: The Guardian
Các tập đoàn công nghiệp đã phản đối một đề xuất trước đó vào năm 2021 quy định mức phí phát thải methane dựa trên khối lượng sản xuất và xử lý trung nguồn của một công ty trong một lưu vực và tổng tỉ lệ phát thải methane hàng năm của tất cả các công ty trong lưu vực đó.
Kế hoạch mới nhất cũng sẽ cho thấy Chính quyền liên bang tiếp tục tham gia vào phong trào điện khí hóa các tòa nhà mà phần lớn đã diễn ra ở cấp tiểu bang và địa phương trong những năm gần đây.
Một khoản tài trợ trị giá 18 tỷ USD cho hiệu quả năng lượng gia đình cũng được đề xuất.
Những người ủng hộ năng lượng sạch và các mục tiêu khí hậu coi quá trình điều phối ngân sách là biện pháp tốt nhất để thông qua các quy định pháp luật chính nhằm đáp ứng các mục tiêu khử carbon tích cực mà Tổng thống Joe Biden đã đề ra.
Minh Đức (Theo S&P Global Platts, IHS Markit, Energy Wire)