Hy hữu thai phụ 21 tuần được cấp cứu kịp thời bằng kỹ thuật ECMO

Thai phụ cấp cứu trong đêm

Ngày 9/6, các bác sĩ Bệnh viện Chợ Rẫy (Tp.HCM) vừa cứu sống một trường hợp thai phụ mang thai 21 tuần tuổi bị xuất huyết, phải cấp cứu trong tình trạng báo động đỏ liên viện.

Chia sẻ với Người Đưa Tin, ThS.BS Phạm Minh Huy, Khoa Hồi sức cấp cứu, Bệnh viện Chợ Rẫy cho biết, thai phụ Nguyễn Thanh H., sinh năm 1977, ngụ tại Tp.HCM, có tiền sử hiếm muộn vừa sinh con hơn 1 tuổi. 

Sau khi sinh con xong, bệnh nhân liên tục không có kinh nguyệt nhưng không đi khám. Khoảng 5 tháng sau, bệnh nhân bất ngờ xuất huyết âm đạo. Bệnh nhân đến khám tại Khoa Sản một bệnh viện tư nhân trên địa bàn Tp.HCM.

Các bác sĩ cho biết, bệnh nhân có thai được 21 tuần và tình trạng xuất huyết rất nhiều, xác định là bị nhau cài răng lược và được lãnh đạo bệnh viện giải quyết mổ cấp cứu trong đêm. Nhận định, tình trạng bệnh nhân nguy hiểm, nên các bác sĩ tiến hành phẫu thuật, chấm dứt thai kỳ và cắt bỏ tử cung.

Hành trình cứu sống kỳ diệu

Quá trình phẫu thuật, thai phụ mất 1 lít máu. Sau mổ, bệnh nhân tiếp tục xuất hiện tình trạng rung thất, rung tim, … Các bác sỹ cho biết, bệnh nhân nhân bị nhồi máu nên được chỉ định chụp mạch vành nhưng tình trạng hẹp ít.

Nhận được tin báo động đỏ liên viện, ngay trong đêm ngày 28/5, Ban giám đốc Bệnh viện chợ Rẫy qua bệnh viện bạn để cấp cứu bệnh nhân. 

Ngay lập tức, tại Bệnh viện Chợ Rẫy, báo động đỏ liên viện được bật. Lực lượng cấp cứu của Bệnh viện Chợ Rẫy quyết định chạy ECMO cho bệnh nhân. 

ThS.BS Phạm Minh Huy - Khoa Hồi sức tích cực, Bệnh viện Chợ Rẫy cho biết, khi đó là 5h sáng, chỉ còn 2 bác sĩ trực. Được sự đồng ý của lãnh đạo, ê-kip ECMO được huy động khẩn cấp, trong suốt nửa tiếng chờ đợi, các bác sĩ thực hiện nhồi tim và hồi sức cố gắng duy trì sự sống cho bệnh nhân.

Khó khăn lớn nhất đối với cấp cứu sản phụ này là vấn đề thời gian. Bởi vì tình trạng bệnh nhân nguy hiểm, nên thời gian vàng trong cấp cứu rất quan trọng, phải càng nhanh càng tốt. Nếu bệnh nhân không được hồi sức tốt, đặt ECMO nhanh chóng thì sẽ bị tổn thương não và khó phục hồi. 

ECMO là phương pháp oxy hóa qua màng ngoài cơ thể, sử dung một hệ tuần hoàn để thực hiện quá trình trao đổi oxy ở bên ngoài của cơ thể nhằm hỗ trợ và duy trì chức năng sống ở các bệnh nhân suy tuần hoàn hoặc suy hô hấp nặng

Bác sỹ chuyên khoa 1 Trần Hoàng An là bác sĩ trực tiếp thực hiện cùng ê-kip sau khi tiếp nhận thông tin báo động đỏ từ bệnh viện bạn, nhóm tập hợp các thành viên tiếp tục hỗ trợ, đến nơi đặt ECMO thành công.

Trong vòng 10 -15 phút đã đặt xong ECMO, bệnh nhân cải thiện huyết áp, adrenalin được hạ liều thấp, nhịp tim ổn định. Sau đó, các bác sỹ chuyển sản phụ về Bệnh viện Chợ Rẫy điều trị tiếp. 

Tại Bệnh viện Chợ Rẫy, sản phụ xuất huyết ổ bụng ngay ngày hôm sau, phải mổ khâu cầm máu ổ bụng.

Bên cạnh chạy ECMO, bệnh nhân được hạ thân nhiệt xuống 35 độ trong 2 ngày, giúp bảo vệ não bệnh nhân không bị tổn thương, tăng khả năng hồi phục não cho bệnh nhân hơn. Do thai nhi 21 tuần, tình trạng bệnh nguy hiểm, ngưng tim nên thai nhi không thể giữ lại được.

Các bác sĩ cho biết, bệnh nhân hiếm muộn, người con đầu 1 tuổi, bệnh nhân tới 45 tuổi rồi nên không ngờ mình có thai. Hiện, người phụ nữ đã ổn định sức khỏe, dự kiến xuất viện trong vài ngày tới.

BS Phạm Minh Huy cho biết, việc khó khăn nhất khi thực hiện ECMO di động là khâu di chuyển.

“Khó khăn thứ nhất là diễn ra trong đêm, thứ hai là đội ngũ y bác sĩ phải huy động kịp thời. Thời gian ngắn nhất phải hỏi thông tin bệnh nhân trước đó điều trị như thế nào… Bất kỳ sự cố dù nhỏ nhất, khiến canule (thiết bị dẫn máu -PV) tuột ra khỏi đều có thể không giữ được tính mạng người bệnh. Xe cấp cứu phải trang bị kỹ lưỡng hơn về hệ thống oxy phải thật tốt,  phải kiểm tra hệ thống như điện,  ắc quy, đảm bảo thông suốt. Phải cẩn thận từng chút một mới cứu được bệnh nhân.

"Nguyên nhân bệnh nhân bị nhau cài răng lược có nhiều khả năng xảy ra, nhiều khả năng bệnh nhân lớn tuổi, có vết mổ cũ, khi có thai có khả năng nhau thai bám sâu, bám ra ngoài tử cung, gây chảy máu. Khi bệnh viện bạn gọi, chúng tôi nhận định chắc chắn trường hợp này phải dùng đến ECMO nên chúng tôi đưa sẵn theo để cấp cứu cho bệnh nhân", bác sỹ Minh Huy chia sẻ thêm.

Ê kíp cấp cứu gồm 4 bác sỹ, và một kỹ thuật viên máy móc. Trong đó, 2 bác sỹ có mặt bệnh viện, tại nơi bệnh nhân nhập viện, còn 2 bác sỹ khác gần nhà phải tức tốc chạy vào bệnh viện để cấp cứu bệnh nhân, có mặt tại bệnh viện bạn sau 1 giờ di chuyển.

Những trường hợp tương tự, Bệnh viện Chợ Rẫy cấp cứu khoảng 3 ca. Trong đó 2 ca bị Covid-19, sản phụ sẽ vất vả hơn. Nếu thai kỳ tương đối đủ tháng sẽ cố gắng cứu được thai nhi. Trường hợp ca này được cứu sống một cách hy hữu, thai phụ vẫn cần phải thăm khám sau khi xuất viện.

Nói về hiện tượng phụ nữ lớn tuổi có thai nhưng không biết mình có thai, một bác sĩ chuyên về sản khoa tại Tp.HCM khẳng định, hiện tượng này không hiếm khi xảy ra ở những phụ nữ lớn tuổi.

Đa số các phụ nữ lớn tuổi, trong trường hợp này sản phụ hiếm muộn nữa, họ thường có tâm lý cho rằng khó có thai, nên chủ quan, không thăm khám. Một số người cơ địa khi có thai những tuần đầu tiên không hề có biểu hiện có thai, nên họ thêm chủ quan.

Do đó, để phòng ngừa các bệnh về sản phụ khoa, bác sĩ cho rằng, chị em phụ nữ cần theo dõi, chăm sóc tốt nhất cho sức khỏe sinh sản của minh.