Hành trình "vướng vòng lao lý" của Thứ trưởng Bộ Y tế Trương Quốc Cường

Ngày 4/11, theo thông tin từ Bộ Công an, Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an đã ra quyết định khởi tố bị can đối với ông Trương Quốc Cường (60 tuổi), Thứ trưởng Bộ Y tế về tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng, quy định tại Điều 360 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017.

Sau khi được Viện Kiểm sát nhân dân tối cao phê chuẩn, Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an đã thực hiện quyết định nêu trên đối với bị can Trương Quốc Cường.

Ông Trương Quốc Cường quê ở Hưng Yên, năm 2006, ông là Phó Cục trưởng Cục Quản lý Dược, Bộ Y tế. Từ năm 2007, ông là Cục trưởng Cục Quản lý Dược. Cuối năm 2016, ông Trương Quốc Cường được bổ nhiệm giữ chức vụ Thứ trưởng Bộ Y tế.

Thứ trưởng Trương Quốc Cường bị Cơ quan an ninh điều tra Bộ Công an xác định có trách nhiệm liên đới trong vụ án Nguyễn Minh Hùng, Võ Mạnh Cường cùng đồng phạm buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh mang nhãn mác Health 2000 Canada.

Trước đó, ngày 24/10/2017, tại phiên tòa phúc thẩm vụ án VN Pharma, ông Trương Quốc Cường đã được triệu tập lần đầu tiên, nhưng vắng mặt với lý do theo Bộ Y tế lúc đó cho biết là "không nhận được giấy mời" và "bị ốm".

Trong vụ án này, ông Cường được xác định có vai trò thẩm định, cấp phép nhập khẩu, hồ sơ giấy tờ của VN Pharma nộp có rất nhiều sai sót. Dù vậy, các chuyên gia của Cục Quản lý Dược vẫn lập biên bản thẩm định đánh giá hồ sơ đạt và đề xuất ông Trương Quốc Cường ký công văn cho VN Pharma nhập khẩu 200.000 hộp H-Capita.

Tính đến ngày 11/4/2014, khoảng 9.300 hộp thuốc H-Capita được nhập về Việt Nam để tại kho của Công ty VN Pharma. Ngày 1/8/2014, Cục Quản lý Dược có công văn yêu cầu VN Pharma tạm ngừng nhập khẩu, lưu hành thuốc. Đồng thời, đề nghị cơ quan điều tra xác minh nguồn gốc lô thuốc và phát hiện thuốc không đạt chất lượng.

Ngày 18/9/2019, Cơ quan An ninh điều tra - Bộ Công an ra quyết định khởi tố vụ án hình sự "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng" xảy ra tại Cục Quản lý Dược - Bộ Y tế và các cơ quan, đơn vị có liên quan.

Ngày 24/9/2020, TAND Tp.HCM mở phiên xét xử đối với Nguyễn Minh Hùng (41 tuổi, cựu Chủ tịch HĐQT, kiêm TGĐ công ty VN Pharma) và Võ Mạnh Cường (41 tuổi, cựu GĐ công ty TNHH thương mại hàng hải quốc tế H&C) cùng 10 đồng phạm bị truy tố về cùng tội Buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh.

Theo cáo trạng, từ giữa năm 2013 đến ngày 19/9/2014, Hùng thông qua Võ Mạnh Cường cùng các bị can khác làm giả tài liệu, sử dụng giấy tờ giả, hợp đồng giả, con dấu, chứng từ giả để nhập khẩu 9.300 hộp thuốc H-Capita 500mg Caplet chữa bệnh ung thư giả với mục đích bán kiếm lời.

Trị giá lô thuốc là 251.100 USD (tương đương hơn 5,3 tỷ đồng), được các bị can nâng khống thành 571.950 USD (hơn 12,1 tỷ đồng).

Số tiền nâng giá thuốc (hơn 6,8 tỷ đồng) được chuyển vào 2 tài khoản dịch vụ chuyển tiền ở nước ngoài và các bị can nhận lại tiền tại Việt Nam.

Ngày 17/7/2021, Cơ quan an ninh điều tra Bộ Công an đã ban hành kết luận điều tra bổ sung, đồng thời đề nghị truy tố đối với bị can Nguyễn Minh Hùng, nguyên Chủ tịch hội đồng quản trị, kiêm Tổng giám đốc Công ty cổ phần VN Pharma; Võ Mạnh Cường, nguyên Giám đốc Công ty TNHH thương mại hàng hải quốc tế H&C, và 8 người khác về tội buôn bán hàng giả.

Cũng trong bản kết luận điều tra, Cơ quan an ninh điều tra Bộ Công an cho biết đã có văn bản đề nghị Bộ Y tế xác định tại thời điểm năm 2014, đối chiếu với quy định pháp luật về chuyên ngành dược để đánh giá có vi phạm hay không. Tuy nhiên đến nay Bộ Y tế vẫn chưa có văn bản trả lời.

Ngoài ra, có 55/63 sở y tế cho biết không tiếp nhận thông tin gì về việc thuốc mang nhãn hiệu Health 2000 là giả.

Kết quả xác minh tại Tổng công ty Bưu điện Việt Nam xác định trong thời gian từ tháng 1/2014 đến tháng 6/2015, đơn vị này không tiếp nhận, chuyển phát các bưu phẩm có thông tin: Người gửi là Health 2000, Tổng lãnh sự quán Canada, người nhận là Bộ Y tế, ông Trương Quốc Cường.

Kết quả lấy lời khai ông Trương Quốc Cường, Thứ trưởng Bộ Y tế (thời điểm năm 2014 là Cục trưởng Cục Quản lý dược) cho thấy các thông tin, tài liệu Cục Quản lý dược nhận được từ thời điểm 2014 chưa đủ cơ sở để dừng lưu hành các thuốc mang nhãn mác Health 2000, chưa đủ cơ sở để nghi ngờ về nguồn gốc thuốc.

Ông Cường cho rằng với cương vị là Cục trưởng, ông đã chỉ đạo đơn vị chức năng liên hệ, đề nghị phía Canada trả lời chính thức bằng văn bản để có căn cứ xử lý theo quy định pháp luật.

Tuy nhiên phía Canada không có văn bản trả lời nên ông Cường đã chỉ đạo chuyển thông tin liên quan, đề nghị Cục An ninh chính trị nội bộ - Bộ Công an phối hợp xác minh làm rõ theo quy chế phối hợp giữa Bộ Y tế và Bộ Công an.

Ngoài ra, trong khi chờ kết quả trả lời chính thức và kết quả xác minh, Cục Quản lý dược đã có văn bản đề nghị hải quan tạm dừng nhập khẩu đối với loại thuốc trên.

Liên quan vụ án này, các thuộc cấp của ông Cường là Nguyễn Việt Hùng (cựu Phó Cục trưởng), Phạm Hồng Châu (cựu Trưởng phòng đăng ký thuốc), Nguyễn Thị Thu Thủy (cựu Phó trưởng phòng quản lý giá thuốc) cũng đã bị khởi tố điều tra.

Hiện vụ việc đang được tiếp tục điều tra, làm rõ.

Tuệ Minh (tổng hợp theo Tuổi trẻ, Tiền phong, Zing)