Hành trình sĩ quan tình báo Trung Quốc bị bắt vì đánh cắp bí mật hàng không Mỹ

Tiếp cận các chuyên gia của công ty hàng không tại Mỹ

Sĩ quan tình báo cấp cao của Trung Quốc Yanjun Xu bị bắt tại Bỉ ngày 1/4 và được dẫn độ tới Mỹ hôm 9/10 vừa qua để xét xử với các cáo buộc hoạt động gián điệp. Bản cáo trạng đã được đưa ra khi Yanjun Xu xuất hiện trước một tòa án liên bang tại thành phố Cincinnati (tiểu bang Ohio) ngày 10/10.

Trợ lý Bộ trưởng Tư pháp Mỹ phụ trách An ninh quốc gia John Demers cho biết Yanjun Xu, còn có tên là Qu Hui hay Zhang Hui, là Phó Giám đốc Văn phòng Bộ An ninh Quốc gia Trung Quốc tại tỉnh Giang Tô.

Đối tượng này bị cáo buộc tìm cách thu thập tin tình báo kinh tế và đánh cắp bí mật thương mại của các công ty công nghệ hàng không vũ trụ hàng đầu của Mỹ, trong đó có GE Aviation, tập đoàn đặt trụ sở tại Cincinnati.

Giới chức thực thi pháp luật Mỹ cho hay từ tháng 12/2013 tới khi bị bắt ở Bỉ, Yanjun Xu đã tiếp cận những chuyên gia làm việc cho các công ty hàng không tại Mỹ cũng như bên ngoài nước Mỹ. Xu sau đó chiêu mộ các chuyên gia này và đưa họ tới Trung Quốc với vỏ bọc như mời thuyết trình tại trường đại học để “trao đổi”.

Cáo trạng nêu rõ, vào tháng 3/2017, Yanjun Xu đã gửi thư điện tử cho một kỹ sư của công ty GE Aviation và đề nghị ông này tới Trung Quốc “trao đổi”. Tháng 5 và tháng 6/2017, vị kỹ sư nói trên đã tới Trung Quốc gặp Xu và mang theo một chiếc máy tính xách tay cá nhân có 5 file tài liệu. 

Trước đó, Washington Post đưa tin lực lượng pháp luật liên bang Mỹ đã "nhử" ông Yanjun Xu đến Bỉ hồi tháng 4 và bắt giữ ông tại đây.

Theo lời các nhân vật am hiểu vấn đề, vụ bắt giữ Yanjun Xu có liên quan tới vụ bắt Ji Chaoqun, một công dân Trung Quốc 27 tuổi sống tại thành phố Chicago hồi tháng trước.

Tuy nhiên, hiện phía Trung Quốc vẫn chưa đưa ra lời bình luận nào về thông tin trên.

Và bối cảnh căng thẳng Mỹ-Trung leo thang

Việc nhà chức trách Mỹ bắt giữ sĩ quan tình báo cấp cao Trung Quốc Yanjun Xu đánh dấu một nấc thang mới trong nỗ lực của Chính quyền Tổng thống Donald Trump trấn áp hoạt động gián điệp của Trung Quốc nhằm vào nước này, giữa lúc căng thẳng song phương leo thang liên quan tới tranh chấp thương mại.

Mỹ đang tăng cường sức ép đối với Trung Quốc vì các chính sách thương mại của nước này và vì cáo buộc cho rằng Bắc Kinh đánh cắp tài sản trí tuệ của Mỹ.

"Đây không phải một sự việc riêng lẻ mà là một phần trong chính sách kinh tế tổng thể của Trung Quốc, quốc gia đang bành trướng dựa vào việc ăn bám Mỹ", ông John Demers, người đứng đầu Vụ An ninh quốc gia của Bộ Tư pháp Mỹ cho biết. "Chúng ta không thể bỏ qua cho đất nước đã đánh cắp hỏa lực và thành quả trí tuệ của chúng ta".

Tổng thống Mỹ Donald Trump tiếp tục đe dọa sẽ áp thuế đối với lượng hàng hóa nhập khẩu Trung Quốc trị giá 267 tỷ USD, nếu Bắc Kinh có hành động đáp trả những biện pháp mới đây của Washington trong cuộc chiến thương mại đang leo thang giữa hai bên.

Phát biểu ý kiến với báo giới tại Nhà Trắng, Tổng thống D.Trump cho rằng Trung Quốc vẫn chưa sẵn sàng cho một thỏa thuận thương mại và nhiều cuộc gặp giữa giới chức hai bên đã bị hủy bỏ.

Bộ trưởng Thương mại Trung Quốc Chung Sơn mới đây cũng khẳng định lập trường không nhân nhượng của Bắc Kinh trong việc đối phó với Mỹ. Bộ trưởng Chung Sơn nhấn mạnh: “Trung Quốc không hề muốn một cuộc chiến thương mại nhưng vẫn sẵn sàng đương đầu nếu nó xảy ra. Mỹ không nên đánh giá thấp quyết tâm của Trung Quốc”.

Đào Vũ