Hàng loạt bệnh nhân bị viêm xương, nguy cơ tử vong cao do hậu Covid-19

Nhiều ca bệnh hiểm nghèo 

Trong thời gian vừa qua, Bệnh viện Chợ Rẫy tiếp nhận nhiều ca bệnh cốt tủy viêm xương sọ mặt, có biến chứng viêm các xoang, áp xe xương thái dương hay áp xe ngoài màng cứng vùng trán do nấm hay vi trùng.

Được biết, cốt tủy viêm xương (osteomyelitis) sọ mặt là một tình trạng bệnh lý nặng, hiếm gặp, thường có nguồn gốc từ những ổ viêm nhiễm mãn tính như viêm tai xương chũm, sâu răng, viêm xoang.

Theo các bác sĩ, bệnh cốt tủy viêm xương sọ mặt được hiểu là xương chết, trên cơ thể các bộ phận khác vẫn hoạt động bình thường. Theo đó, chỉ trong 2 tháng, Bệnh viện Chợ Rẫy cũng tiếp nhận 11 ca với tình trạng viêm xoang, viêm hoại tử vùng hàm mặt và xương sọ do nấm Candida, Aspergilus và vi trùng. Trong đó có 2 ca tử vong, 6 ca xuất viện về.

Mới đây, bệnh viện phẫu thuật thành công cho 3 bệnh nhân đến điều trị trong tình trạng bệnh nặng, bệnh nhân thứ nhất là Âu Tố L., SN 1979, ngụ quận 8, Tp.HCM, bệnh nhân được chẩn đoán viêm xoang, phẫu thuật xong tại một bệnh viện trên địa bàn Tp.HCM.

Bệnh nhân chia sẻ rằng, không ngờ bản thân lại bị bệnh hiếm gặp như vậy. “Tôi đã đi nhiều bệnh viện có chuyên khoa Tai mũi họng hàng đầu tại Tp.HCM, nhưng các bác sĩ không phát hiện ra bệnh, từng phẫu thuật, tưởng rằng mình đã ổn, nhưng không ngờ đến Chợ Rẫy, các bác sĩ cho rằng, đây là những trường hợp bệnh hiếm gặp, nếu không mổ kịp thời có thể dẫn đến tử vong. Lúc này, chúng tôi chỉ cầu mong vào sự cứu giúp của các bác sĩ”, bệnh nhân L. chia sẻ.

Bệnh nhân thứ 2 là bệnh nhân Phan Thị H. (SN 1962, quê Tây Ninh), từng bị nhiễm Covid-19. Vào tháng 2/2022, bệnh nhân bị đau đầu, sưng mặt trái được phẫu thuật xoang ở một bệnh viện trên địa bàn Tp.HCM. Sau đó, bệnh nhân bị sưng mắt trái, sưng vùng trán, đau đầu nhiều nên vào bệnh viện Chợ Rẫy.

Bệnh nhân thứ 3 là bệnh nhân Nguyễn Thị T. (SN 1959, quê Khánh Hòa), từng bị nhiễm Covid-19 vào tháng 12/2021. Bệnh nhân phát hiện bị đau đầu, sưng mắt phải, trán phải, và điều trị ở Nha Trang, chẩn đoán viêm đa xoang, theo dõi u não nên tiếp tục nhập viện tại bệnh viện Chợ Rẫy. “Sau khi được nghe các bác sĩ giải thích về tình trạng bệnh lý của mình nguy hiểm, chúng tôi đã đồng ý phẫu thuật, và may mắn, đến nay, sau cuộc phẫu thuật, sức khỏe đã tạm ổn”, bệnh nhân T. cho biết.

Theo các bác sĩ bệnh viện Chợ Rẫy, nhìn chung, các bệnh nhân có biểu hiện chung là đau trong giai đoạn bị nhiễm Covid-19 ở vùng đầu, mặt, răng và tiến triển kéo dài âm ỉ, không giảm giống với bệnh viêm xoang. Bên cạnh đó, bệnh nhân có thêm các dấu hiệu như sưng viêm mí mắt, viêm sưng vùng sọ trán (thường gặp trong viêm xoang), hoại tử xương hàm, răng... nên khó nhai, súc miệng có mùi rất hôi; hoại tử nặng các mô mềm, hốc mũi lan lên nền sọ.

Có nhiều bệnh nhân đã được điều trị trước bằng phẫu thuật và kháng sinh ở bệnh viện khác. Các bệnh nhân nhìn bình thường nhưng xương bên trong mặt hoại tử hết và tử vong nhanh. Các bác sĩ cũng không ngờ bệnh diễn tiến nhanh đến như vậy.

Theo TS.BS Nguyễn Ngọc Khang, Phó Khoa Ngoại thần kinh, bệnh viện Chợ Rẫy chia sẻ: Đa số các bệnh nhân tưởng mình bị tai mũi họng, đã đi đến nhiều cơ sở y tế để điều trị nhưng thấy bệnh tiến triển không bình thường

Sau đó, họ đến bệnh viện Chợ Rẫy điều trị, một số bệnh nhân ổn định và được về nhưng một thời gian sau tái phát, tiếp tục quay lại bệnh viện Chợ Rẫy điều trị thì diễn tiến bệnh nặng, bác sĩ đã tận tình cứu chữa nhưng trở tay không kịp, kết quả là đã có 2 bệnh nhân tử vong.

Trước tình hình đó, bệnh viện đã tổ chức hội chẩn liên khoa như khoa Hồi sức cấp cứu, Ngoại thần kinh, Dinh dưỡng, Tai mũi họng… Dù đã hội chẩn nhiều lần, nhưng khó tìm ra bệnh, vì các bác sĩ không biết bệnh như thế nào, các triệu chứng bệnh của bệnh nhân chưa từng gặp trong tiền lệ.

Không phẫu thuật sẽ tử vong

Cũng theo bác sĩ Khang, quá trình hội chẩn, với vai trò là khoa ngoại thần kinh phụ trách bệnh lý sọ não, bác sĩ không liên quan đến khoa Tai mũi họng, đến các triệu chứng bệnh của các bệnh nhân nên lúc đầu còn lúng túng và băn khoăn. Tuy nhiên, với tình trạng bệnh nhân lúc này, không phẫu thuật, các bệnh nhân sẽ tử vong. Sau đó, được sự thống nhất của lãnh đạo bệnh viện, với sự đồng lòng quyết tâm cao của các bác sĩ liên khoa, bệnh viện đã tiến hành phẫu thuật cho bệnh nhân xong.

"Chúng tôi nhận thấy rất khả quan, đã lấy ổ viêm nhiễm, viêm xương lấy thông từ trán xuống các bác sĩ đã cố gắng lấy tối đa các ổ viêm nhiễm xương, tình trạng bệnh nhân cải thiện tốt, các dấu hiệu sinh tồn tốt…", bác sĩ Khang nói.

“Hiện bệnh nhân đã ổn, chúng tôi thấy bước đầu đầu quá trình điều trị cho các bệnh nhân  thành công, dù vẫn phải theo dõi 3 tháng, 6 tháng, nhưng trước mắt các dấu hiệu sinh tồn bệnh nhân được đảm bảo. Chúng tôi cho rằng, tới đây, sức khỏe bệnh nhân sẽ tiến triển tốt hơn, qua các ca phẫu thuật này, chúng tôi có kinh nghiệm hơn về chuyên môn giữa các khoa, nhất là trong việc sử dụng các kháng sinh để bệnh nhân vượt qua nhiễm trùng nặng”. TS.BS Nguyễn Ngọc Khang cho biết thêm.

Chia sẻ với PV, PGS.TS Trần Minh Trường, nguyên Phó Giám đốc bệnh viện Chợ Rẫy, Phó Chủ tịch Hội Tai Mũi Họng Việt Nam chia sẻ: "Dù chưa thể kết luận chính xác tình trạng viêm hoại tử xương hàm, sọ, mặt là do Covid-19 nhưng bằng kinh nghiệm lâm sàng, các bác sỹ nhận thấy có mối liên quan của bệnh trên với biến thể Delta gây bệnh Covid-19. Chúng tôi nghĩ nhiều đến khả năng tắc mạch trong thời gian bệnh nhân mắc Covid-19, trong đó biến thể Delta gây ra tình trạng tăng đông, tắc mạch. Đây là những trường hơp bệnh rất lạ, đòi hỏi phải hội chẩn nhiều lần bởi các bác sĩ chuyên khoa hàng đầu mới phát hiện được".

Bác sĩ Trần Minh Trường cho biết thêm, việc thực hiện thành công các ca phẫu thuật cho cả ba bệnh nhân là một sự quyết tâm lớn, đòi hỏi bác sĩ phải đấu tranh nội tâm, để cứu lấy bệnh nhân dẫu biết rằng cuộc phẫu thuật có nhiều rủi ro, các bác sĩ cũng đã phải tính đến phương án có thể bị khiếu nại nếu ca phẫu thuật không thành công…

Các bác sĩ bệnh viện Chợ Rẫy cho biết, trên thế giới, từ tháng 5/2021 đến tháng 5/2022 có 80 bài báo cáo ở Ấn Độ, Trung Quốc, Mỹ và một số quốc gia châu Á khác về sự xuất hiện các ca viêm cốt tủy xương, hoại tử xương sọ, viêm xoang liên quan đến Covid-19 tương tự chùm ca bệnh tại bệnh viện Chợ Rẫy.

Các bác sĩ khuyến cáo, bệnh nhân sau khi mắc Covid-19  từ 6-8 tháng nếu có biểu hiện có nhức đầu kéo dài, viêm xoang, sưng vùng mặt, sọ, hàm có thể cần chụp CT scan để tìm hiểu rõ nguyên nhân. Tuy nhiên, các cơ sở y tế không nên chỉ định các kỹ thuật trên nếu không cần thiết.

Nguyễn Lành