Văn hoá

Hà thành kim cổ ký: Những con tem về ngày

Bộ tem chào mừng 1 năm ngày tiếp quản Thủ đô, gồm 3 mẫu với chủ đề “Thủ đô giải phóng”. Nhà sưu tập người Pháp là Gérard Chapuis, người đang sở hữu bộ tem độc đáo này cho biết: Tác giả thiết kế bộ tem là họa sĩ Thạch Can. Bức tranh trong tem là hình ảnh em bé Thủ đô trên tay anh bộ đội, được khắc họa chân thực và sinh động.

Sau khi người Pháp xâm chiếm Hà Nội năm 1886, họ đã lập ra bưu điện trong đó có hệ thống bưu chính và những con tem đầu tiên đã ra đời trong năm này. Năm 1954, Pháp phải rút khỏi Đông Dương, bưu điện miền Bắc trong đó có Bưu điện Hà Nội do nhà nước Việt Nam dân chủ cộng hòa quản lý. Từ đây, những con tem do chế độ mới phát hành đã xuất hiện trong đó có những bộ tem kỷ niệm ngày giải phóng Thủ đô 10/10/1954.

Bộ tem chào mừng 1 năm ngày tiếp quản Thủ đô, gồm 3 mẫu với chủ đề “Thủ đô giải phóng”. Nhà sưu tập người Pháp là Gérard Chapuis, người đang sở hữu bộ tem độc đáo này cho biết: Tác giả thiết kế bộ tem là họa sĩ Thạch Can. Bức tranh trong tem là hình ảnh em bé Thủ đô trên tay anh bộ đội, được khắc họa chân thực và sinh động. Phía sau, trên đỉnh ngọn Tháp Rùa, lá cờ Tổ quốc bay phấp phới minh chứng một Hà Nội đã độc lập, tự do. Và biểu tượng của hòa bình là hình ảnh chú chim bồ câu trắng đang sải cánh bay lên trong bầu trời Hà Nội, thể hiện sự tự do, phóng khoáng và rộng rãi của những người con Hà Nội.

Bộ tem thứ hai phát hành vào ngày 10/10/1964, với chủ đề: Đón bộ đội giải phóng và xây dựng Thủ đô. Ở chủ đề đón bộ đội giải phóng, họa sỹ thiết kế Đỗ Việt Tuấn đã tái hiện giây phút cả Hà Nội hân hoan đón những người con chiến thắng tiến về tiếp quản. Hình ảnh cột cờ với lá cờ đỏ sao vàng kiêu hãnh tung bay trong gió hòa chung với niềm vui của toàn dân tộc. Còn ở chủ đề xây dựng là hình ảnh chiếc cần cẩu và dãy nhà cao tầng, xa xa là những nhà máy đang hoạt động,... phản ánh những đổi thay của Hà Nội. Bên góc phải cánh tem là hình ảnh cách điệu của Chùa Một Cột. Hà Nội đổi mới theo thời gian nhưng không mất đi những giá trị văn hóa truyền thống.

Bộ tem thứ ba phát hành ngày 10/10/1969, do các họa sĩ Phạm Ngọ, Thành Tô và Trịnh Quốc Thụ thiết kế đã đoạt giải tại cuộc thi vẽ mẫu tem do Bưu điện Việt Nam tổ chức vào dịp 15 năm giải phóng Thủ đô. Bộ tem lấy chủ đề: Chiến sĩ Thủ đô 1946 và Thiếu nhi xây dựng để tạo hình mẫu trên tem. Hình ảnh chiến sĩ Thủ đô ôm bom ba càng băng qua đạn lửa xông lên giữa trận địa ác liệt.

Hình ảnh này, làm cho người xem nhớ đến trận chiến ác liệt và cam go giữa Việt Minh với quân Pháp cuối năm 1946 và đầu năm 1947. Ở mẫu tem thứ hai là hình ảnh những em bé đang đặt những viên gạch xếp chồng lên nhau thành một khối cao và vững chắc như tượng trưng cho ước mơ mai này sẽ là những kỹ sư tương lai, xây dựng những tòa nhà cao, cao mãi. Bộ tem thứ 7 (10/10/2004) với một mẫu cũng do họa sĩ Vũ Kim Liên thiết kế, thể hiện một Hà Nội hội nhập năng động và đổi mới đang không ngừng phát triển từng ngày,...

Trong sưu tập của các nhà chơi tem Hà Nội có cả những con tem quý giá in vào đúng dịp giải phóng thủ đô. Chẳng hạn, con tem cùng phong bì tem Hồ Chủ tịch có một con dấu in ngày 9/10/1954 (chiều hôm đó cũng là ngày tên lính cuối cùng của Pháp rút qua cầu Long Biên sang Gia Lâm) và ngày 11/10/1954 là ngày Bưu điện Bờ Hồ mở cửa giao dịch cho nhân dân. Phong bì cũng in dấu ngày đầu tiên hoạt động của Bưu chính nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa tại Thủ đô Hà Nội những ngày đầu giải phóng. Riêng về con tem và bì thư đầu tiên chủ đề Giải phóng Thủ đô năm 1955, nhà sưu tập Gérard Chapuis khẳng định, hiện nay rất hiếm trên thị trường,...


N.N.T