Giải mã bí ẩn hình dạng con ngươi to tròn hoặc thẳng đứng ở một số loài động vật

Trong một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Science Advances, các nhà khoa học từ Durham, Berkeley giải thích lý do tại sao con ngươi của các động vật có hình dạng khác nhau.

Dê, cừu, ngựa, mèo nhà và nhiều động vật khác có con ngươi thay đổi từ hình tròn hoàn toàn trong ánh sáng mờ đến khắp lại thành một đường thẳng hoặc hình chữ nhật trong ánh sáng. 

Ví dụ, con ngươi trong mắt mèo có thể mở to tròn hết mức và cũng có thể co lại thành một đường thẳng đứng. Khi trời tối, đồng tử trong mắt mèo mở rộng để chúng có thể tiếp nhận ánh sáng tối đa và nâng cao tầm nhìn.

Nhưng khi trời sáng, đồng tử của chúng lại khép lại để thích nghi với ánh sáng mạnh. Khi đồng tử mèo co lại, dẫn đến một sự thay đổi lớn giữa các trạng thái co lại và giãn ra. Nó có thể làm tăng kích thước con ngươi từ 135 đến 300 lần. Trong khi, con ngươi của người chỉ tăng khoảng 15 lần.

Điều này đặc biệt hữu ích cho động vật đang hoạt động cả ngày lẫn đêm, cho phép tầm nhìn tốt hơn nhiều trong điều kiện ánh sáng yếu.

Những động vật có con ngươi kéo dài theo chiều dọc rất có khả năng là kẻ săn mồi phục kích ẩn nấp cho đến khi chúng tấn công con mồi từ khoảng cách tương đối gần. Cáo và mèo nhà là những ví dụ rõ ràng về điều này. Sự khác biệt giữa cáo và sói là do sói không phải là kẻ săn mồi phục kích - thay vào đó chúng săn mồi theo bầy, đuổi theo con mồi.

Ngược lại, đồng tử kéo dài theo chiều ngang hầu như luôn được tìm thấy ở động vật chăn thả như cừu, ngựa và hươu. Con ngươi kéo dài theo chiều dọc trong những kẻ săn mồi phục kích giúp tăng khả năng phán đoán chính xác khoảng cách mà không cần phải di chuyển đầu, điều này có thể khiến chúng có mặt trước con mồi tiềm năng.

Còn động vật chăn thả cần kiểm tra xung quanh có kẻ săn mồi hay không và chúng cần phải chạy trốn thật nhanh trong trường hợp bị tấn công. 

Theo nhóm nghiên cứu, đồng tử co lại theo chiều ngang làm giảm lượng ánh sáng từ mặt trời chiếu vào mắt, giúp chúng quan sát mọi vật xung quanh tốt hơn.

Nhãn cầu của nhiều loài động vật - ngựa, dê và hươu - cũng xoay khi đầu cúi xuống đất. Điều này làm cho đường thẳng nằm ngang trong con ngươi của chúng luôn song song với mặt đất.

"Nghiên cứu này còn có rất nhiều trường hợp ngoại lệ về hình dạng đồng tử của động vật ăn thịt hoặc con mồi, động vật lớn hoặc nhỏ”, Ronald HH Kröger, nhà sinh vật học từ Đại học Lunds (Thụy Điển), nói với tờ The New York Times.

Nghiên cứu này cũng chỉ là một trong những trường hợp thể hiện nhãn quan của các loài động vật đặc biệt như thế nào.

>>>Xem thêm: Giải mã bí ẩn về loài kiến “điên” thích “ăn” thiết bị điện

Phong Linh (Ifl Science)