Động thái lạ của Nga trước chiến thắng của ông Biden và ván bài khó

Vào buổi sáng sau khi ông Joe Biden trở thành Tổng thống đắc cử của Mỹ, Điện Kremlin đã công bố thông điệp chúc mừng từ Tổng thống Vladimir Putin. Tuy nhiên, lời chúc mừng này dành tặng sinh nhật lần thứ 60 cho một giám đốc nhà hát ở Moscow.

Không giống như những người đồng cấp Tây Âu nhanh chóng đăng lời chúc mừng ông Biden ngay hôm thứ Bảy, ông Putin không đưa ra thông tin gì về Tổng thống Mỹ đắc cử, thậm chí cả ngày sau đó.

Bốn năm trước, Điện Kremlin truyền đi thông điệp chúc mừng Tổng thống Donald Trump chỉ vài giờ sau khi các mạng truyền hình Mỹ công bố người thắng cử vào chiếc ghế Nhà Trắng.

"Ông Putin là một người cá tính và rất kiên định trước đối thủ", nhà phân tích nổi tiếng ủng hộ Điện Kremlin, Sergei Markov, cho biết khi giải thích về sự khác biệt này.

Những dấu hiệu ban đầu cho thấy, ông Putin đang chuẩn bị cho một mối quan hệ đối địch sâu sắc với Tổng thống tiếp theo của Mỹ. Dù cho ông Trump không mang tới hy vọng cho Nga về mối quan hệ hợp tác sâu rộng giữa Washington và Moscow nhưng chính sách đối ngoại nước Mỹ là trên hết của ông đã phần nào làm thỏa mãn mong muốn của Điện Kremlin. Chính sách này làm suy yếu liên minh phương Tây và mở rộng ảnh hưởng của Nga trên toàn thế giới.

Ngược lại, ông Biden là Tổng thống đắc cử mà ông Putin có nhiều lý do để dè chừng. Ông Biden coi Nga là một trong những mối đe dọa an ninh lớn nhất của Mỹ và ông hứa sẽ xây dựng lại mối quan hệ đã rạn nứt với các đồng minh châu Âu. Khi còn là Phó Tổng thống, ông Biden đã làm việc tích cực để hỗ trợ các chính trị gia thân phương Tây ở Ukraine, quốc gia đang có mâu thuẫn với Nga.

Với giới lãnh đạo Nga, ông Biden, 77 tuổi được xem là nhân vật đã làm suy yếu đáng kể những nỗ lực của ông Trump trong việc cải thiện quan hệ Mỹ-Nga. Và với nhiều người Nga, ông Biden, không giống như ông Trump mà là chính trị gia Mỹ hội tụ những điều người Nga không hài lòng: Một người sẵn sàng can thiệp khắp thế giới nhân danh lý tưởng dân chủ và can dự với Moscow một cách cứng rắn.

Thông tin về lùm xùm và cáo buộc có sự khuất tất quanh việc kiểm phiếu trong những ngày gần đây của Mỹ được truyền thông Nga nhắc đến theo hướng đề cao khẳng định của ông Trump, đảng Dân chủ đã “gian lận” phiếu bầu.

Việc Nga chậm trễ trong việc đưa ra lời chúc mừng dành cho ông Biden cho thấy, ông Putin dường như đang cố gắng giữ khoảng cách với ông Trump trong bối cảnh ông Biden nổi lên là người được yêu thích trong những tháng gần đây. Một số nhà phân tích và chính trị gia Nga lại đoán rằng ban lãnh đạo mới ở Washington có thể mang tới điều tốt cho Moscow.

"Ngày càng có ít người trong giới tinh hoa Nga coi ông Trump là mục tiêu hướng tới", Tatiana Stanovaya, một nhà bình luận chính trị cho biết. Bà cho biết thêm, có cảm giác ông Trump “mệt mỏi", ngay cả với Điện Kremlin.

Quả thực, ông Putin đã chọn mùa thu này để giữ lại thỏa thuận mà lẽ ra đã là một chiến thắng trong chính sách đối ngoại của Nga-Mỹ: Hiệp ước kiểm soát vũ khí hạt nhân New START.

Tuy nhiên, thay vì đàm phán thỏa thuận cùng ông Trump, trong một cuộc phỏng vấn trên truyền hình vào tháng trước, ông Putin khen ngợi ông Biden đã sẵn sàng để gia hạn hiệp ước.

Ông Biden cũng có thể mang lại lợi ích cho Nga bằng cách đưa Mỹ trở lại thỏa thuận hạt nhân với Iran, một thỏa thuận mà Moscow là một bên tham gia, nhà lập pháp Nga Leonid Slutsky cho biết. Vào năm 2018, ông Trump đã rút Mỹ khỏi thỏa thuận mà Tổng thống Barack Obama đã tạo dựng giữa các cường quốc trên thế giới để ngăn chặn chương trình vũ khí hạt nhân của Iran.

Ông Putin lâu nay vẫn mang tinh thần của một người bảo vệ Nga trước một phương Tây nhiều toan tính. Chuyên gia Sam Greene, đại học King của London cho rằng chính sách cứng rắn hơn của Nga đối với Mỹ có thể có lợi cho Tổng thống Nga.