Doanh nghiệp muốn mua doanh nghiệp cổ phần hóa đều nhìn vào “đất vàng”

Tham gia chất vấn Bộ trưởng Bộ Tài chính, đại biểu Nguyễn Mạnh Cường (đoàn Quảng Bình) nêu rõ, tại Nghị quyết số 2, Quốc hội đã đặt ra nhiều yêu cầu đối với cổ phần hóa, thoái vốn Nhà nước tại doanh nghiệp.

Tuy nhiên, việc triển khai còn rất chậm, chỉ đạt một phần nhỏ kế hoạch đề ra, đặc biệt cơ quan thanh tra đã kết luận nhiều doanh nghiệp Nhà nước có sai phạm trong cổ phần hóa, thoái vốn Nhà nước tại doanh nghiệp, gây thất thoát lớn tài sản của Nhà nước. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết nguyên nhân, trách nhiệm đối với thực trạng này?

Trả lời, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, vấn đề chậm thoái vốn doanh nghiệp Nhà nước trong nhiệm kỳ do nhiều nguyên nhân.

Bộ trưởng nói rằng, doanh nghiệp muốn mua vốn của doanh nghiệp cổ phần hóa thường nhìn vào giá trị các khu đất “vàng” nhưng đến nay không cho chuyển mục đích sử dụng đất từ đất thuê chuyển sang đất ở nên không còn địa tô chênh lệch nên không hấp dẫn doanh nghiệp.

Hay phương án sử dụng đất thì chính quyền địa phương không phê chuẩn, tính giá trị sử dụng đất vào trong giá trị doanh nghiệp cần thẩm định giá; các bộ ngành doanh nghiệp chưa trình phương án cổ phần hóa nên dẫn đến chậm thực hiện.

Trả lời thêm về nội dung này, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái thừa nhận việc cổ phần hoá doanh nghiệp Nhà nước đang chậm, khi giai đoạn trước chỉ thực hiện được 30% kế hoạch, còn 10 tháng đầu năm 2023 kết quả cũng khiêm tốn. Bối cảnh thị trường tài chính trong nước bất ổn đã ảnh hưởng tới cổ phần hóa của các nhà đầu tư bị hạn chế.

"Đặc thù doanh nghiệp cổ phần hóa hiện nay hầu hết đều khó khăn, hoặc là đơn vị lớn. Vừa qua, có những doanh nghiệp khi cổ phần hoá thì sự tham gia của xã hội hoá cũng không nhiều", Phó Thủ tướng nói.

Dẫn thực tế, Phó Thủ tướng cho biết Tổng Công ty Phát điện 1 (Genco 1), Genco 2, Genco 3 của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) vừa qua chỉ cổ phần hóa được khoảng 1%. Ngoài ra, trình tự thủ tục rất phức tạp, nên dẫn đến việc cổ phần hoá chậm.

Thời gian tới, Thủ tướng, Chính phủ tiếp tục tập trung chỉ đạo giải pháp, đẩy nhanh tiến độ và tiếp tục rà soát, cũng như tăng trách nhiệm người đứng đầu trong cổ phần hóa doanh nghiệp.