Toàn cảnh

Điều kiện được công nhận liệt sĩ có nhiều thay đổi từ 1/7/2021

Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng (sửa đổi) quy định chặt chẽ hơn về điều kiện công nhận liệt sĩ.

Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng (sửa đổi) được Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua vào ngày 9/12. Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng (sửa đổi) được thông qua với nhiều điểm mới, quy định chặt chẽ, khả thi, bảo đảm chế độ cho người có công và thân nhân.

Pháp lệnh này quy định về đối tượng, phạm vi, điều kiện, tiêu chuẩn, các chế độ ưu đãi đối với người có công với cách mạng và thân nhân của người có công với cách mạng; công trình ghi công liệt sĩ, mộ liệt sĩ; nguồn lực thực hiện; quản lý nhà nước; trách nhiệm của cơ quan, tổ chức và cá nhân có liên quan trong việc thực hiện chính sách, chế độ ưu đãi người có công với cách mạng và thân nhân của người có công với cách mạng.

So với quy định hiện nay tại khoản 6 Điều 1 Pháp lệnh năm 2012, từ ngày 1/7/2021, Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng (sửa đổi) có hiệu lực, được quy định chặt chẽ hơn.

Cụ thể, Điều 14 Pháp lệnh 2020 quy định về điều kiện công nhận liệt sĩ. Theo đó, người đã hy sinh vì sự nghiệp cách mạng giải phóng dân tộc, xây dựng, bảo vệ Tổ quốc, làm nghĩa vụ quốc tế hoặc vì lợi ích của Nhà nước, của Nhân dân thì được cơ quan có thẩm quyền xem xét công nhận là liệt sĩ khi thuộc một trong các trường hợp sau đây:

Thứ nhất, chiến đấu hoặc trực tiếp phục vụ chiến đấu để bảo vệ độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, an ninh quốc gia.

Thứ hai, làm nhiệm vụ quốc phòng, an ninh trong địa bàn địch chiếm đóng, địa bàn chiến sự, địa bàn tiếp giáp vùng địch chiếm đóng.

Thứ ba, trực tiếp đấu tranh chính trị, đấu tranh binh vận có tổ chức với địch.

Thứ tư, hoạt động hoặc tham gia hoạt động cách mạng, kháng chiến bị địch bắt, tra tấn vẫn không chịu khuất phục, kiên quyết đấu tranh hoặc thực hiện chủ trương vượt tù, vượt ngục mà hy sinh.

Thứ năm, làm nghĩa vụ quốc tế.

Thứ sáu, dũng cảm thực hiện công việc cấp bách, nguy hiểm phục vụ quốc phòng, an ninh.

Thứ bảy, trực tiếp làm nhiệm vụ huấn luyện chiến đấu, diễn tập hoặc làm nhiệm vụ quốc phòng, an ninh có tính chất nguy hiểm.

Thứ tám, do ốm đau, tai nạn không thể cứu chữa kịp thời khi đang trực tiếp làm nhiệm vụ quốc phòng, an ninh ở địa bàn biên giới, trên biển, hải đảo có điều kiện đặc biệt khó khăn theo danh mục Chính phủ quy định.

Thứ chín, trực tiếp làm nhiệm vụ đấu tranh chống tội phạm.

Thứ mười, đặc biệt dũng cảm cứu người, cứu tài sản của Nhà nước, Nhân dân hoặc ngăn chặn, bắt giữ người có hành vi phạm tội, là tấm gương có ý nghĩa tôn vinh, giáo dục, lan tỏa rộng rãi trong xã hội.

Mười một, do vết thương tái phát là nguyên nhân chính dẫn đến tử vong đối với thương binh, người hưởng chính sách như thương binh quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều 23 của Pháp lệnh này có tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 61% trở lên, có bệnh án điều trị vết thương tái phát của bệnh viện tuyến huyện trở lên và biên bản kiểm thảo tử vong.

Mười hai, mất tích trong trường hợp quy định tại trường hợp 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 9,10 và được cơ quan có thẩm quyền kết luận không phản bội, đầu hàng, chiêu hồi, đào ngũ.

Ngoài ra, Pháp lệnh quy định rõ đối tượng hưởng chế độ ưu đãi người có công với cách mạng.

Cụ thể, người có công với cách mạng bao gồm: Người hoạt động cách mạng trước ngày 1/1/1945; người hoạt động cách mạng từ ngày 1/1/1945 đến ngày khởi nghĩa tháng Tám năm 1945; liệt sĩ; Bà mẹ Việt Nam anh hùng; Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân; Anh hùng Lao động trong thời kỳ kháng chiến; thương binh bao gồm cả thương binh loại B được công nhận trước ngày 31/12/1993; người hưởng chính sách như thương binh; bệnh binh; người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hoá học; người hoạt động cách mạng, kháng chiến, bảo vệ Tổ quốc, làm nghĩa vụ quốc tế bị địch bắt tù, đày; người hoạt động kháng chiến giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc, làm nghĩa vụ quốc tế; người có công giúp đỡ cách mạng. Thứ hai, thân nhân của người có công với cách mạng bao gồm cha đẻ, mẹ đẻ, vợ hoặc chồng, con (con đẻ, con nuôi), người có công nuôi liệt sĩ.

H.M