Điều ít biết về những góc khuất sau thắng lợi trong ván cờ của Nga ở Syria

Nga đang tận hưởng nhiều thành quả trong các lĩnh vực quân sự, thương mại và ngoại giao sau 4 năm can thiệp quân sự vào Syria.

Không chỉ giúp chính quyền Tổng thống Bashar al-Assad đứng vững và thu hồi phần lớn lãnh thổ, đánh bại phiến quân Nhà nước Hồi giáo tự xưng, Nga còn củng cố và mở rộng ảnh hưởng trong khu vực, ký kết ngày càng nhiều hợp đồng vũ khí giá trị lớn ở Trung Đông.

Theo National Interest, trong một động thái hiếm hoi thể hiện sự thống nhất, nhiều tờ báo lớn của phương Tây và báo chí Nga đồng loạt khẳng định, thỏa thuận ở biên giới phía đông bắc Syria giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan là chiến thắng lớn cho Nga.

Tuy nhiên, nhiều người cho rằng Nga cần thận trọng hơn trong chính sách hoạt động ở Syria. Bởi lẽ dù Nga đã thành công trong việc xoay chuyển cuộc chiến mà Thổ Nhĩ Kỳ triển khai ở Syria, nhưng nhiều thách thức và rủi ro vẫn đang chờ đợi Nga ở phía trước.

“Bạn chỉ có thể nói về chiến thắng khi mọi thứ kết thúc. Còn trong trường hợp này, những điều quan trọng nhất vẫn tồn tại”, ông Alexei Malashenko, Giám đốc nghiên cứu tại trung tâm Đối thoại về các nền văn minh nhận định.

Còn theo ông Kirill Semenov, một chuyên gia nghiên cứu về Trung Đông tại Hội đồng Đối ngoại Nga, “thế cân bằng đang tồn tại nhưng nó rất mong manh”.

Trong khi đó, ông Semenov cho rằng khi Tổng thống Putin – Erdogan ký kết thỏa thuận, ông Assad có lý do để tin rằng ông đã thua cuộc. Bởi dù Thổ Nhĩ Kỳ đã cho tạm dừng “Chiến dịch mùa xuân hòa bình”, nhưng Thổ Nhĩ Kỳ vẫn tiếp tục duy trì sự hiện diện quân sự trên lãnh thổ Syria thông qua hoạt động tuần tra chung với quân đội Nga.

Đối với các nhà phân tích Nga, những diễn biến ở tỉnh Idlib, thành trì cuối cùng của phe phiến quân Syria được Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn, mới là điều đáng quan ngại.

Cụ thể, theo ông Semenovm, chuyến thăm mới đây của Tổng thống Assad có thể là dấu hiệu cho thấy quân đội Syria đang chuẩn bị cho một cuộc tấn công mới nhằm vào khu vực tỉnh Idlib.

“Chúng ta không thể loại trừ khả năng Tổng thống Assad sẽ lôi kéo Nga vào chiến dịch tấn công mới ở Idlib và xem đây là sự đền bù xứng đáng cho việc chính quyền Damascus mất quyền kiểm soát khu vực phía đông bắc”, ông Semenov nhấn mạnh.

Giới phân tích cũng cảnh báo rằng dù thu được nhiều thành công ở Syria, Nga vẫn sẽ phải đối mặt với nhiều thách thức ở phía trước, bởi Trung Đông từ lâu luôn là một "chảo lửa" với rất nhiều mâu thuẫn, xung đột chồng chéo.

Theo chuyên gia phân tích Omar Lamrani thuộc Trung tâm nghiên cứu Stratfor của Mỹ nhận định mối đe dọa đầu tiên với Nga hiện nay chính là các nhóm Hồi giáo cực đoan trong khu vực đang lăm le trỗi dậy.

Khoảng trống quyền lực Mỹ bỏ lại ở miền đông Syria và những rối ren nảy sinh từ chiến dịch chống người Kurd của Thổ Nhĩ Kỳ sẽ là điều kiện thuận lợi cho IS tái xuất. Những phần tử cực đoan mới đào thoát khỏi các nhà tù ở đông bắc Syria cũng sẽ gia tăng đáng kể sức mạnh cho nhóm khủng bố này.

Các nhóm Hồi giáo cực đoan khác có thể tận dụng giai đoạn này để tích lũy lực lượng, chuyển trọng tâm hoạt động từ tỉnh Idlib đến các khu vực khác ở Syria.

Nga sẽ phải triển khai thêm quân và nguồn lực đến Syria để đối phó với xu hướng này, nhất là khi các nhóm phiến quân chống chính phủ Assad đều coi Moskva là kẻ thù.

Sự chia rẽ giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Mỹ cũng mang đến một số rủi ro cho Nga, do Moskva và Ankara đang ủng hộ hai phe đối lập nhau sau khi Washington rút lui và người Kurd bị đẩy lùi khỏi miền bắc Syria.