Đà Nẵng: Kiểm toán "điểm mặt" nhiều doanh nghiệp trục lợi trên đất vàng sau cổ phần hóa

Theo đó, kiểm toán Nhà nước khu vực 3 tại TP.Đà Nẵng vừa có báo cáo kiểm toán việc quản lý và sử dụng đất trong và sau cổ phần hóa doanh nghiệp Nhà nước giai đoạn 2011-2017 trên địa bàn TP.Đà Nẵng.

Cụ thể, có 9 doanh nghiệp Nhà nước thực hiện cổ phần hóa trong giai đoạn nêu trên. Trước cổ phẩn hóa, 9 doanh nghiệp này được Nhà nước giao quản lý, sử dụng 84 thửa đất với diện tích 1.412.441,16 m2.

Sau cổ phần hóa, số doanh nghiệp này lại sử dụng 81 thửa đất, nhưng tổng diện tích quản lý sử dụng lại tăng lên 1.559.773,36m2. Cùng với đó là rất nhiều sai phạm trong quản lý và sử dụng đất.

Tài liệu kiểm toán thể hiện, công ty CP Đầu tư Phát triển nhà Đà Nẵng được cổ phần hóa từ 31/3/2010. Năm 2010, công ty này được UBND TP.Đà Nẵng giao 2 thửa đất thửa loại đắc địa, đất "vàng" của địa phương tại số 13 Nguyễn Chí Thanh với diện tích 851,6m và số 59 Lê Duẩn với diện tích 776,7m2 để thực hiện dự án xây dựng nhà chung cư cao tầng.

Tuy nhiên, công ty CP Đầu tư Phát triển nhà Đà Nẵng không sử dụng đúng mục đích đã được phê duyệt. Tại vị trí số 13 Nguyễn Chí Thanh, công ty này mang đi góp vốn lập công ty mới. Tại lô đất 59 Lê Duẩn lại bị chuyển nhượng cho đơn vị khác và hiện đang xây dựng khách sạn rất đồ sộ.

Một trường hợp khác cũng bị kiểm toán Nhà nước "gọi tên" là công ty CP Vật liệu xây dựng – Xây lắp và Kinh doanh nhà Đà Nẵng. Doanh nghiệp này cổ phần hóa và năm 2014 với giá trị phê duyệt là 315 tỷ đồng, trong đó có lô đất 158 Nguyễn Chí Thanh (rộng 301,8m2) với trị giá 12,4 tỷ đồng.

Tại thời điểm đó, công ty CP Vật liệu xây dựng – Xây lắp và Kinh doanh nhà Đà Nẵng đang sử dụng thửa đất này làm văn phòng làm việc. Theo phương án sử dụng đất sau cổ phần hóa được phê duyệt, thửa đất tiếp tục sử dụng làm văn phòng làm việc nên thuộc đối tượng phải chuyển sang hình thức thuê đất có thời hạn theo quy định của chính phủ.

Tuy nhiên, tại thời điểm cổ phần hóa, công ty chưa chuyển hình thức giao đất sang hình thức thuê đất có thời hạn nhưng ban chỉ đạo cổ phần hóa vẫn xác định giá trị thửa đất theo giá đất ở đô thị có thời hạn sử dụng lâu dài để giao cho doanh nghiệp là không đúng với Nghị định 189/2013/NĐ-CP của Chính phủ.

Tiếp tục, năm 2015, công ty này lập thủ tục đăng ký biến động trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và được văn phòng đăng ký đất đai thuộc sở Tài nguyên và Môi trường đổi tên người sử dụng đất trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất khi chưa được UBND TP.Đà Nẵng cho phép.

Công ty này tiếp tục chuyển nhượng lô đất cho 2 cá nhân với giá 11,7 tỷ đồng và không thực hiện đúng với phương án sử dụng đất do UBND TP.Đà Nẵng đã phê duyệt.

Một lô đất "vàng" khác rộng 466,2m2 tại thửa 95 Lê Lợi cũng bị doanh nghiệp khác là công ty Lương thực Đà Nẵng sử dụng sai mục đích. Công ty này đã dùng lô đất để góp vốn hình thành pháp nhân mới là công ty CP bất động sản Chiến Thắng – Việt Nam.

Giá trị thửa đất thời điểm mang đi góp vốn được định giá là 15,850 tỷ đồng, chênh lệch so với tiền sử dụng đất do UBND TP.Đà Nẵng phê duyệt đến 9,353 tỷ đồng.

Một lô đất khác tại số 35 Cao Thắng rộng 290m2 cũng được TP.Đà Nẵng giao cho doanh nghiệp này để xây dựng kinh doanh ký túc xá sinh viên. Tuy nhiên, sau khi hoàn thành, công ty không tiếp tục kinh doanh ký túc xá sinh viên, mà tự ý chuyển nhượng quyền sử dụng đất và tài sản trên đất cho doanh nghiệp khác với giá chuyển nhượng 19,5 tỷ đồng.

Như vậy, có thể thấy các doanh nghiệp Nhà nước ở TP.Đà Nẵng sau cổ phần hóa đã chuyển tài sản Nhà nước thành tài sản thuộc sở hữu của công ty cổ phần, sau đó tiếp tục chuyển nhượng lại cho tư nhân hoặc góp vốn kinh doanh hòng thu lợi bất chính.

Chưa hết, Kiểm toán cũng xác định, UBND TP.Đà Nẵng giao đất không thu tiền sử dụng đất đối với 5 thửa đất diện tích 1.368,5m2 tại công ty CP Môi trường Đô thị Đà Nẵng; Giao đất có thu tiền sử dụng đất tại 3 thửa đất diện tích 70.547,3m2 nhưng không thông qua đấu thầu tại công ty CP Đầu tư Phát triển nhà Đà Nẵng; Cho phép công ty CP lương thực Đà Nẵng chuyển đổi mục đích sử dụng đất sai quy định;...

Theo kiểm toán Nhà nước khu vực 3 tại TP.Đà Nẵng, với những sai phạm này, đơn vị đã đề nghị UBND TP.Đà Nẵng tiến hành xử lý trách nhiệm tập thể, cá nhân có liên quan đến các sai phạm phát hiện qua kiểm toán; rút kinh nghiệm với các sai sót qua kết quả kiểm toán, chấm dứt việc giảm đơn giá đất do diện tích lớn thiếu căn cứ khi phê duyệt đơn giá tính tiền sử dụng đất khi cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước…

Bên cạnh đó, UBND TP.Đà Nẵng cần tổ chức rà soát lại thực tế nhu cầu sử dụng đất để xử lý theo quy định đối với các trường hợp sử dụng không đúng mục đích; tổ chức thanh tra việc quản lý sử dụng đất trước và sau cổ phần hóa đối với công ty CP đầu tư phát triển nhà Đà Nẵng do công ty này không báo cáo và không cung cấp hồ sơ tài liệu khi đoàn kiểm toán yêu cầu; kiến nghị thu hồi thửa đất 13 Nguyễn Chí Thanh của công ty CP Đầu tư phát triển nhà Đà Nẵng;...

Đặc biệt, kiểm toán Nhà nước kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND TP.Đà Nẵng thanh tra làm rõ thêm các sai phạm tại công ty CP Lương thực và công ty CP Vật liệu xây dựng xây lắp và kinh doanh nhà Đà Nẵng, để xem xét trách nhiệm cá nhân, tập thể có liên quan theo quy định của pháp luật đối với việc giao đất, chuyển đổi mục đích sử dụng đất không đúng quy định của luật Đất đai 2003.