"Chuyển đổi số để phát triển nền giáo dục hiện đại cho hiện tại và tương lai"

Thiếu sóng và máy tính

Tối ngày 12/9, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính phát động chương trình “Sóng và máy tính cho em”, kêu gọi toàn xã hội chung tay hỗ trợ các em học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn, thiếu phương tiện và điều kiện học tập trực tuyến, nhất là các khu vực đang thực hiện giãn cách và tăng cường giãn cách xã hội.

Mở đầu phát biểu của mình tại chương trình, Thủ tướng cho hay đại dịch Covid-19 đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến toàn bộ đời sống kinh tế - xã hội trên toàn cầu, thay đổi cách nghĩ, cách thích ứng, cách vận hành, cách quản trị xã hội, đặc biệt trong bối cảnh kỷ nguyên số. Một trong những nhiệm vụ ưu tiên của chúng ta hiện nay là ứng phó với dịch bệnh Covid-19 với mục tiêu kiểm soát, đẩy lùi và thích ứng an toàn với dịch bệnh do xuất hiện nhiều biến chủng mới.

Một trong những nhiệm vụ trọng tâm của Chính phủ hiện nay là sớm đưa cuộc sống trở lại bình thường theo phương án thích ứng an toàn với dịch bệnh. Theo đó, Chính phủ đã đưa ra 6 giải pháp: Tăng cường nguồn lực vaccine, thuốc chữa bệnh Covid-19 (nhập khẩu, chuyển giao công nghệ, thúc đẩy tiến độ nghiên cứu, sản xuất vắc-xin, thuốc trong nước); tiêm vaccine miễn phí cho Nhân dân; Đẩy mạnh tiến độ tiêm cho những người chưa tiêm và bảo vệ, chăm sóc sức khỏe cho những người đã được tiêm; Từng bước mở cửa an toàn trường học; Tăng cường xét nghiệm và vận động Nhân dân tuân thủ các biện pháp phòng dịch; Cải thiện hệ thống y tế để chăm sóc, điều trị những người bị nhiễm Covid-19 và các bệnh khác và Nhanh chóng phục hồi nền kinh tế.

“Chính phủ rất quan tâm đến việc mở cửa an toàn trường học. An toàn phải được đặt lên trên hết vì sức khỏe của các cháu, thế hệ tương lai của đất nước nhưng vẫn phải học tập. Học tập phải an toàn. Tất cả chúng ta ai cũng ngậm ngùi khi dịch bệnh đã lấy đi ý nghĩa của tuổi thơ của các cháu như chưa được cắp sách đến trường hàng ngày, không được nghe tiếng trống trường, không được gặp gỡ, giao lưu với bạn bè, thầy cô…”, Thủ tướng nhấn mạnh.

Thực tế cho thấy, nhiều nơi, các cháu phải học trực tuyến suốt gần 2 năm qua. Điều đó ảnh hưởng đến tâm lý, kiến thức và phát triển toàn diện của các cháu, làm đảo lộn cuộc sống của nhiều gia đình, khi cha mẹ các cháu không có người chăm sóc con cái trong khi vẫn phải đi làm hàng ngày theo quy định, theo luật pháp, theo công việc. Thậm chí, nhiều gia đình khó khăn, các cháu còn thiệt thòi hơn các bạn cùng trang lứa vì không có máy tính để học trực tuyến, nhiều nơi mạng chập chờn hoặc không có kết nối sóng.

“Tôi được biết, để thực hiện được chủ trương “tạm dừng đến trường nhưng không dừng học”, nhiều cháu ở miền núi, vùng sâu, vùng xa còn mang sách vở, dựng lán trên đỉnh đồi để có sóng học. Nhiều gia đình không có điều kiện mua máy tính cho con nên các cháu cũng không học trực tuyến được, thua thiệt, tủi thân với bạn bè”, Thủ tướng chia sẻ những khó khăn trong quá trình học trực tuyến của học sinh.

Dịch bệnh ảnh hưởng rất nghiêm trọng tới hoạt động giáo dục và đào tạo. Hàng triệu học sinh phổ thông đã không thể tới trường học tập một cách bình thường. Việc chuyển sang trạng thái học trực tuyến là việc không thể tránh khỏi, vừa là giải pháp tạm thời, vừa là một phần của công việc chuyển đổi số để phát triển nền giáo dục hiện đại cho hiện tại và tương lai.

Theo thống kê của bộ GD&ĐT, hiện nay cả nước có gần 20 triệu học sinh phổ thông. Trong đó có trên 7.350.000 học sinh, thuộc 26/63 tỉnh thành phố trong cả nước đang triển khai học trực tuyến. Tuy nhiên, do những khó khăn về kinh tế, do tác động khó lường của dịch bệnh, rất nhiều gia đình ở các địa phương trên cả nước, từ miền Nam cho tới miền Bắc, cả thành thị lẫn nông thôn, đã không thể và không đủ điều kiện mua sắm phương tiện và thiết bị học tập trực tuyến.

Tính tới ngày 12/9, có khoảng hơn 1,5 triệu học sinh (thuộc 213 quận, huyện) không thể tham gia lớp học cùng các bạn do thiếu thiết bị. Việc tổ chức dạy học trên truyền hình cho lớp 1 và lớp 2, dạy học bổ trợ cho các lớp khác trên truyền hình cũng gặp những khó khăn lớn về thiết bị, sóng và đường truyền.

Trước những khó khăn đó, Thủ tướng nhấn mạnh: “Chính vì vậy, đối với việc dạy và học trong bối cảnh dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, chúng ta cần đánh giá tác động về nhiều mặt để có phương án giải quyết từng vấn đề căn cơ trước mắt và lâu dài”.

“Chương trình “Sóng và máy tính cho em” do Chính phủ phát động, Bộ Thông tin và Truyền thông chủ trì phối hợp với GD&ĐT và các địa phương tổ chức thực hiện có ý nghĩa xã hội và nhân văn sâu sắc. Ngoài việc hỗ trợ cho các cháu có hoàn cảnh khó khăn ở các vùng dịch thiết bị học trực tuyến, Chương trình “Sóng và máy tính cho em” góp phần để chúng ta tiến tới phủ sóng internet ở những vùng còn chưa có sóng và nâng cao chất lượng sóng nhằm thực hiện mục tiêu ứng dụng, phát triển khoa học trong giáo dục, nâng cao dân trí, mở mang tri thức xã hội, số hóa việc học tập, góp phần phát triển kinh tế số, xã hội số. Tiếp cận với máy tính và không gian mạng đối với trẻ em là một trải nghiệm mới mẻ, hấp dẫn, mở ra chân trời mới với nhiều kiến thức rộng lớn, bổ ích và lý thú nhưng cũng tiềm ẩn mối nguy hiểm đối với các cháu nếu nhà trường, gia đình và xã hội không chủ động có các biện pháp định hướng và đề phòng.

Mục tiêu chương trình nhằm mang đến băng thông Internet giá rẻ, với các nền tảng dạy học từ xa và với hàng chục triệu chiếc máy tính cá nhân hỗ trợ các cháu”, Thủ tướng chia sẻ về ý nghĩa của chương trình.

Trong bài phát biểu của mình, Thủ tướng cũng biểu dương các doanh nghiệp, tổ chức và cá nhân mặc dù gặp nhiều khó khăn do tác động của dịch bệnh, nhưng với tinh thần “tương thân tương ái” đã sẵn lòng hỗ trợ Chương trình ngay lập tức.

“Tôi được biết nhiều doanh nghiệp đã hỗ trợ rất lớn cho Quỹ vắc-xin và hôm nay tiếp tục hành trình nhân ái để kết nối tri thức, kết nối yêu thương, kết nối vùng miền, kết nối tinh thần đoàn kết để góp phần thực hiện khát vọng Việt Nam thịnh vượng, phát triển trong kỷ nguyên xã hội số, đặc biệt là đầu tư cho thế hệ trẻ”, Thủ tướng nhấn mạnh.

“Việc tiêm vắc-xin an toàn cho trẻ em cần được tiến hành sớm”

Trong bài phát biểu của mình, Thủ tướng đã 2 lần nhấn mạnh, một trong những mục tiêu ứng phó với dịch bệnh hiện nay là tiến tới mở cửa an toàn trường học để các cháu không phải học trực tuyến.

Ông đề nghị Bộ Y tế phối hợp với Bộ GD&ĐT, các bộ, ngành và các địa phương chủ động xây dựng kịch bản trở lại trường học an toàn ở những nơi an toàn, an toàn để học tập.

“Việc tiêm vắc-xin an toàn cho trẻ em cần được tiến hành sớm, đặc biệt với trẻ em từ 12 tuổi trở lên. Đồng thời, một số nước trên thế giới đang tiến hành nghiên cứu vắc-xin cho trẻ dưới 12 tuổi. Tôi đã nhiều lần chỉ đạo, trao đổi với Bộ trưởng Bộ Y tế và Bộ đang tiến hành đàm phán các hợp đồng vắc-xin cho trẻ em”, người đứng đầu Chính phủ chia sẻ về chủ trương tiêm vắc-xin cho trẻ em.

Kết thúc bài phát biểu của mình, Thủ tướng đã dẫn lại câu nói của cha ông ta “Lửa thử vàng - Gian nan thử sức” hay “Trong cái khó ló cái khôn” như một lời khích lệ: “Dịch Covid-19 đã tác động tiêu cực đến mọi mặt của đời sống xã hội của mọi người dân trên thế giới, trong đó có nước ta. Nhưng đây cũng là thời điểm chúng ta quản lý sự thay đổi, phát huy sự sáng tạo trong mỗi cá nhân, gia đình, mỗi doanh nghiệp và cả đất nước để tăng khả năng thích ứng với mọi hoàn cảnh, nhất là quản lý rủi ro”.

Về phía Bộ GD&ĐT, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho biết, Bộ đang và sẽ tiếp tục điều chỉnh nội dung và phương pháp dạy và học trực tuyến, dạy và học trên truyền hình sao cho phù hợp với tình hình và thực tiễn chuyển đổi trạng thái nền giáo dục thích ứng với tình hình có dịch. Ngành giáo dục sẽ chú ý các biện pháp hướng dẫn, hỗ trợ an toàn và giữ gìn sức khỏe cho học sinh trong thời gian học trực tuyến.

“Ngành giáo dục sẽ phối hợp chặt chẽ cùng Bộ Y tế triển khai tiêm vắc-xin cho học sinh sớm nhất khi điều kiện cho phép, đảm bảo mở cửa trường học an toàn”, người đứng đầu ngành giáo dục cho hay.

Cuối cùng, ông Nguyễn Kim Sơn thay mặt cho ngành Giáo dục, ảm ơn các bộ ngành và các doanh nghiệp đã và đang hỗ trợ hạ tầng, đường truyền và phủ sóng cho các vùng còn trống: “Tôi xin trân trọng cảm ơn và tiếp nhận mọi sự quyên góp, ủng hộ quý báu của tất cả các ban, bộ, ngành, các tập thể và cá nhân trong nước và quốc tế. Tôi xin nói thay cho hàng triệu em nhỏ sẽ được nhận sự hỗ trợ trong thời gian sắp tới lời cảm tạ và bày tỏ lòng biết ơn”.