"Chán ngấy" việc phải cắn răng chịu đựng: Có phải Syria, Iran đã bí mật pháo kích Israel "trả đũa"?

Đợt tấn công bằng pháo phản lực từ lãnh thổ Syria hướng về Cao nguyên Golan cuối tuần trước dường như là một thông điệp của “thế lực” nào đó gửi tới Israel, cây bút Yoav Limor nhận định trên tờ Israel Hayom.

Cuộc tấn công hôm 1/6 không phải là lần đầu tiên một động thái như vậy được đưa ra. Trước đó hồi tháng 1, một đợt tấn công từ phía Syria hướng về Israel đã được thực hiện bởi các chiến binh Shiite được Iran hậu thuẫn.

Tuy nhiên, ở thời điểm đó, đạn pháo của Iran đã bị chặn lại bởi hệ thống phòng không Vòm Sắt của Israel đang phong tỏa bầu trời khu vực. Cuộc tấn công khi đó của Iran được cho là để đáp trả các đợt không kích liên tục từ Israel vào sâu bên trong Syria.

Không quân Israel đã thường xuyên phát động các chiến dịch không kích vào các mục tiêu của Iran ở Syria, với lần tấn công đáng chú ý nhất là vào một trung tâm hậu cần được sử dụng bởi Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo và Hezbollah gần sân bay quốc tế ở Damascus.

Tuy nhiên, cuộc tấn công hôm 1/6 vừa qua được đánh giá là không bình thường, hay cụ thể hơn là khiến nhiều người ngạc nhiên.

Không giống như các sự cố trước đây, cuộc tấn công lần này không phải để đáp trả bất kỳ hoạt động nào của Israel. Theo cây bút Limor, điều này có thể chỉ ra rằng ai đó ở phía bên kia đã “chán ngấy” với việc Israel áp đặt luật chơi ở phía Bắc và muốn gửi một thông điệp rằng “ở sàn đấu này có nhiều hơn một người chơi là Syria”.

Các quan chức Israel hiện tại vẫn chưa thể xác định được bên nào đã bắn cặp đạn pháo Grad, mà một trong số đó đã rơi xuống vùng Núi Hermon và đầu đạn còn lại rơi trong lãnh thổ Syria.

Đạn pháo được cho là bắn ra từ khoảng cách khoảng 30 km tính từ biên giới, một khu vực có nhiều thế lực đang hoạt động, với ít nhất ba trong số đó có thể có lợi ích trong việc làm tổn hại đến Israel.

Đầu tiên, chính quyền Syria hoặc một nhóm đại diện trong nỗ lực truyền đạt chủ quyền của Damascus. Thứ hai, các nhóm đồng minh Iran (dân quân Shiite hoặc Hezbollah) đang tìm cách trả đũa Israel vì các cuộc không kích vào kho vũ khí của nhóm này, cũng như các lệnh trừng phạt kinh tế đối với Tehran.

Cuối cùng, một nhóm người Palestine hoặc một nhóm khủng bố nào đó tiếp cận được pháo phản lực và quyết định đưa chúng vào sử dụng.

Theo nhận định của cây bút Amos Harel trên tờ Haaretz, đạn pháo bắn vào Israel hôm 1/6 trông giống như một động thái có chủ ý của Syria. Nhưng người thực hiện đằng sau có thể là quân đội Syria, Vệ binh Cách mạng Hồi giáo hoặc một trong những nhóm dân quân Shi'ite mà Iran hậu thuẫn hoạt động ở miền Nam Syria.

Có nhiều lý do để giải thích cho cuộc tấn công này. Đó có thể là sự đáp trả lại những lần không kích của Israel; một lời đe dọa tiềm ẩn khác của Iran trong căng thẳng với Mỹ ở Vịnh Ba Tư; hoặc Syria trả đũa cho cuộc không kích trước đó của Israel.

Tuy nhiên, nếu vụ tấn công mang ý nghĩa trả đũa, nó được cho là đã phản tác dụng. Vài giờ sau, lực lượng Israel đã tấn công một số mục tiêu ở miền Nam Syria, gây ra thương vong và tổn hại đáng kể.

Về cơ bản, từ quan điểm của Israel, việc ai bắn đạn pháo vào lãnh thổ của mình không thành vấn đề. Phản ứng của Israel trong việc không kích vào các mục tiêu - pháo binh, bệ phóng phòng không của Syria và một đồn tình báo gần biên giới ngay sau đó - đã nhắc lại rằng: “Chính quyền Syria phải có trách nhiệm ngăn chặn các hoạt động thù địch chống lại Israel đến từ lãnh thổ của mình”.

Đây là chính sách thường trực của Israel trong thời gian qua, chính quyền Assad phải tuân thủ mặc dù họ không thể kiểm soát được toàn bộ hoạt động của các nhóm khác nhau trên lãnh thổ đất nước.

Cuộc tấn công từ phía lãnh thổ Syria mặc dù có thể được coi là một lời thách thức gửi đến Israel nhưng nó không làm thay đổi tình hình hiện tại.

Quân đội Israel đang hoàn tất sự thống trị hoàn toàn ở khu vực phía Bắc. Nếu tránh được sai lầm (cụ thể là tránh liên quan đến các lực lượng Nga ở Syria), thì Israel có thể tiếp tục mạnh tay đối với các nỗ lực chuyển giao vũ khí của Iran trên các tuyến đường ở Syria.

Tuy nhiên, về lâu dài, Israel sẽ phải xem xét và lên kế hoạch cho các hành động mới nhằm củng cố sự răn đe và đảm bảo đáp ứng các mục tiêu của mình ở Syria cũng như ở Lebanon.

Với những biến động chính trị gần đây ở Israel, nhiệm vụ này gần như đang gánh nặng trên vai của quân đội. Trong thời gian tới, dường như các cuộc tấn công của Israel sẽ giữ nguyên và Iran sẽ tiếp tục chịu trận.