“Cát tặc” lộng hành ở thượng nguồn sông Đồng Nai

Tàu hút công suất lớn ngang nhiên "dàn trận"

Sông Đồng Nai chảy qua địa phận xã Thống Nhất, Đăng Hà (huyện Bù Đăng, tỉnh Bình Phước) và xã Phước Cát 1, Phước Cát 2 (huyện Cát Tiên, tỉnh Lâm Đồng) đang bị các tổ chức, cá nhân hút cát lậu với quy mô lớn. Số cát này chủ yếu được vận chuyển về khu vực Thống Nhất và Đăng Hà.

Clip: “Cát tặc” lộng hành ở thượng nguồn sông Đồng Nai (Clip: T.T)

Ghi nhận của PV Người Đưa Tin vào những ngày đầu tháng 9 cho thấy, cả đoạn sông dài thuộc các địa phận nêu trên đang có hàng chục chiếc tàu, thuyền được trang bị ống hút, máy bơm cỡ lớn dàn hàng ngang, nổ máy vang rền cả một khu vực để thực hiện bơm, hút cát. Số cát được bơm, hút lên tập kết tại các bãi thuộc xã Thống Nhất, Đăng Hà (huyện Bù Đăng), cách cầu Vĩnh Ninh khoảng 500m.

Theo nguồn tin cung cấp cho PV, tại xã Thống Nhất đang có 5 điểm khai thác cát lậu và hoạt động mạnh nhất trong khu vực. Còn tại xã Đăng Hà cũng có 4 điểm bơm, hút cát. Tại các điểm này, các tàu, thuyền ngang nhiên dàn trận bơm, hút cả ngày lẫn đêm.

Cũng theo nguồn tin phản ánh với PV, các bãi này hoạt động không phép đã 4 năm nay. “Trước đây họ tổ chức hút ở xã Đăng Hà, Thống Nhất và xã Phước Cát 1, Phước Cát 2 (huyện Cát Tiên) nhưng nhân dân phản ánh nhiều nên bây giờ họ chuyển lên làm tại đoạn thôn 3, thôn 4 (xã Phước Cát 2) gần thác, giáp ranh với xã Thống Nhất”, nguồn tin cung cấp cho PV nói.

Nhiều người dân cũng khuyến nghị với PV, phải làm việc với lãnh đạo tỉnh, còn tại khu vực địa phương thì rất khó xử lý, vì tình trạng các tổ chức, cá nhân khai thác cát lậu đã tồn tại từ rất lâu, người dân phản ánh nhiều nhưng vẫn không được xử lý.

Thực tế, có nhiều bãi cát rất lớn, tập kết bên bờ sông Đồng Nai, đoạn qua xã Thống Nhất, Đăng Hà và xã Phước Cát 2. Ở trên mặt sông là nhiều tàu, thuyền tập kết, neo đậu, nổ máy ầm ầm tổ chức hút, bơm cát. Còn trên bến bãi là xe cơ giới: xe múc, xe cuốc… đưa cát lên các phương tiện (chủ yếu là xe tải chuyên dụng) vận chuyển đi nơi khác.

Tình trạng xe vận chuyển cát (chủ yếu là quá khổ, quá tải, không đảm bảo vệ sinh môi trường, phóng nhanh vượt ẩu…) về các bãi tập kết đi ngang qua khu vực đông dân cư dẫn tới tình trạng khói bụi mù mịt, gây ô nhiễm môi trường… tạo nên sự bức xúc trong nhân dân.

Đáng nói, các đối tượng tổ chức khai thác cát trái phép ngang nhiên, cả ngày lẫn đêm nhưng không hề có lực lượng chức năng xuất hiện, can thiệp. Khu vực khai thác này cách cầu Vĩnh Ninh không xa.

Ai là “trùm cát” khu vực này?

Đoạn sông Đồng Nai chảy qua địa phận các xã nêu trên thuộc thượng nguồn, dài khoảng hơn 20km. Theo phản ánh của người dân, tình trạng bơm, hút cát lậu đã dẫn tới vấn nạn sạt lở, cây cối, tài sản đổ ập xuống sông, ảnh hưởng đến đất đai, thay đổi dòng chảy của dòng sông… nên rất nguy hiểm.

Theo tìm hiểu của PV, từ tháng 7/2015, cơ quan chức năng có cấp phép cho Công ty TNHH SX-TM-DV Trường Phát (gọi tắt là Công ty Trường Phát) thành lập từ năm 2008, địa chỉ tại thôn 5, xã Thống Nhất, huyện Bù Đăng, tỉnh Bình Phước, do ông Nguyễn Duy Tuấn làm đại diện pháp luật) khai thác cát trên 2 đoạn (dài khoảng 14km) thượng nguồn sông Đồng Nai, thuộc khu vực xã Đăng Hà, Thống Nhất (huyện Bù Đăng) và xã Phước Cát 1, Phước Cát 2 (huyện Cát Tiên).

Tuy nhiên, do tình trạng khai thác cát quá mức, dẫn tới sạt lở nghiêm trọng nên chính quyền tỉnh Bình Phước đã yêu cầu tạm ngưng khai thác từ cuối năm 2018.

Về hoạt động khai thác của Công ty Trường Phát từng đã bị người dân phản ánh rất nhiều, xem là đơn vị “bức tử thượng nguồn sông Đồng Nai”, đặc biệt gây sạt lở bờ sông, ảnh hưởng đến đời sống nhân dân, an ninh trật tự tại địa phương.

Thực tế, cơ quan chức năng cũng đã tiến hành xử phạt nhiều lần đối với công ty này. Cụ thể vào tháng 11/2016, Thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bình Phước xử phạt Công ty Trường Phát 70 triệu đồng về hành vi khai thác cát gây sạt lở bờ sông. Tháng 9/2020, Công ty này cũng bị xử phạt hơn 330 triệu đồng do có hành vi chuyển mục đích sử dụng đất rừng phòng hộ, đất trồng cây lâu năm sang đất phi nông nghiệp nhưng chưa được cơ quan có thẩm quyền cấp phép.

Công ty Trường Phát đang tiến hành xin gia hạn giấy phép từ cuối năm 2020 để tiếp tục thực hiện khai thác cát tại khu vực thượng nguồn sông Đồng Nai. Hiện, UBND tỉnh Bình Phước đang xem xét việc cấp phép này.

Dù vậy, thực tế cho đến nay, việc khai thác cát lậu vẫn đang diễn ra và có dấu hiệu “mạnh” hơn khi được cấp phép, với hàng chục chiếc tàu, thuyền tập kết tại khu vực này.

PV sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc này.