Các nước NATO dè dặt với kế hoạch 100 tỷ Euro tài trợ cho Ukraine

Các đồng minh NATO đang yêu cầu người đứng đầu liên minh này phải đưa ra sự giải thích rõ ràng hơn về đề xuất NATO cam kết viện trợ 100 tỷ Euro cho Ukraine, trang Politico đưa tin hôm 26/5.

Theo Politico, đề xuất trên là một phần trong kế hoạch của Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg nhằm đảm bảo hỗ trợ tài chính cho Kiev trong trường hợp ông Donald Trump chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ vào tháng 11 tới. Đề xuất này hiện vẫn là một câu hỏi lớn đối với các thành viên liên minh quân sự xuyên Đại Tây Dương.

Đằng sau hậu trường, trong những tuần gần đây, ngay cả một số đồng minh Đông Âu thân cận đối với Ukraine cũng trở nên dè dặt hơn với kế hoạch này. Họ tự hỏi nguồn tiền khổng lồ như vậy sẽ được lấy từ đâu và bằng cách nào trong khi chỉ còn vài tuần nữa là các nhà lãnh đạo sẽ gặp nhau trong Hội nghị Thượng đỉnh NATO ở Washington vào tháng 7.

“Kế hoạch này hơi khó hiểu”, một quan chức Đông Âu nói với Politico, đề nghị giấu tên do tính nhạy cảm của vấn đề. Họ nói thêm rằng các nước sẽ mong đợi ông Stoltenberg đưa ra những thông tin rõ ràng hơn trong cuộc họp của các Ngoại trưởng NATO, dự kiến diễn ra ở Praha (Prague), Cộng hòa Séc vào ngày 30-31/5.

Vẫn còn phải xem liệu các thành viên hàng đầu của NATO ở châu Âu là Đức và Pháp có ủng hộ kế hoạch này hay không.

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron muốn duy trì chi tiêu quốc phòng trong EU hơn là trong NATO, trong khi Thủ tướng Đức Olaf Scholz không sẵn lòng chi tiêu nhiều hơn mức đã được ấn định theo cam kết Zeitenwende (bước ngoặt thời đại) của đất nước, xuất phát từ bài phát biểu của ông sau khi Nga phát động chiến dịch quân sự ở Ukraine hồi tháng 2/2022.

Một quan chức khác, cũng đến từ một quốc gia thân thiện với Ukraine, nói với Politico rằng ông “sẽ không ngạc nhiên” nếu con số 100 tỷ Euro cuối cùng được sửa đổi, nhưng dự đoán các đồng minh sẽ cần tìm cách thể hiện sự ủng hộ cụ thể dành cho Kiev.

Hai quan chức khác biết rõ về cuộc thảo luận đã xác nhận các cuộc đàm phán đang diễn ra, đặc biệt là liên quan đến số tiền và cách phân bổ số tiền đó.

Quan chức thứ 5 cảnh báo rằng mặc dù các Ngoại trưởng và ông Stoltenberg sẽ xem xét chi tiết vấn đề tại cuộc họp ở Praha nhưng sẽ không có quyết định chính thức nào được đưa ra do tính chất “không chính thức” của cuộc họp. 

Người đứng đầu NATO lo ngại nguồn tài trợ dành cho Ukraine có thể cạn kiệt nếu không có cam kết ràng buộc. Kế hoạch ban đầu từ Văn phòng Tổng thư ký NATO là các đồng minh NATO cam kết chi 100 tỷ Euro trong thời gian 5 năm, chứng minh cho Mỹ thấy rằng châu Âu đang góp phần ủng hộ Kiev.

Minh Đức (Theo Politico EU)