Bước tiến mới đối với xuất khẩu sầu riêng sang Trung Quốc

Ngày 11/7, sau 4 năm đàm phán, Nghị định thư về kiểm dịch thực phẩm sầu riêng xuất khẩu sang Trung Quốc đã chính thức được ký kết và có hiệu lực.

Đây là một bước tiến lớn đối với việc xuất khẩu sầu riêng tươi chính ngạch từ Việt Nam sang Trung Quốc, tạo điều kiện để sầu riêng có đầu ra bền vững tại thị trường này. Nghị định thư được ký kết giữa Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam và Tổng cục Hải quan Trung Quốc với mục đích đảm bảo chất lượng xuất khẩu sầu riêng tươi trên cơ sở phân tích nguy cơ dịch hại. 

Theo đó, sầu riêng tươi Việt Nam sẽ phải đáp ứng và tuân thủ các luật, quy định, tiêu chuẩn về vệ sinh an toàn thực phẩm của Trung Quốc cũng như các nội dung liên quan khác. Cùng với đó, Nghị định thư đã quy định rõ ràng việc đăng ký đối với các vùng trồng cũng như các cơ sở đóng gói sầu riêng xuất khẩu từ Việt Nam sang Trung Quốc, theo đó thông tin đăng ký bao gồm tên, địa chỉ và mã số.

Các khâu quản lý vùng trồng, đóng gói và chế biến, kiểm tra và kiểm dịch trước khi xuất khẩu, kiểm dịch tại cửa khẩu cũng được quy định đầy đủ tại các điều khoản trong Nghị định thư. Cụ thể quá trình quản lý vùng trồng được đặt dưới sự giám sát của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn để đảm bảo chất lượng sản phẩm và loại bỏ các yếu tố gây hại bằng các biện pháp hợp lý.

Quá trình đóng gói và chế biến sản phẩm được quy định đầy đủ đảm bảo thực hiện đúng cách trong quá trình đóng gói, vật liệu đóng gói cũng như thông tin được in trên bao bì.

Sau khi hoàn tất công tác kiểm dịch, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam sẽ cấp Giấy chứng nhận kiểm dịch thực vật cho lô hàng đã được kiểm tra theo Tiêu chuẩn Quốc tế số 12 (ISPM 12), trong đó bao gồm tên đăng ký hoặc mã số vùng trồng và mã số cơ sở đóng gói và ghi vào phần khai báo bổ sung dòng chữ: “This consignment complies with requirement specified in the Protocol of Phytosamitaly requirements for export of fresh durians from Viet Nam to China, and is free from the quarantine pests of concern to China” (tạm dịch: Lô hàng này tuân thủ các yêu cầu quy định trong Nghị định thư về kiểm dịch thực phẩm sầu riêng xuất khẩu từ Việt Nam sang Trung Quốc, và không bị gây hại từ các dịch hại được Trung Quốc quan tâm).

Quá trình kiểm dịch tại cửa khẩu, phía Hải quan Trung Quốc sẽ kiểm tra giấy tờ, hồ sơ liên quan đến sầu riêng tươi được xuất khẩu tại tất cả các cửa khẩu của Trung Quốc và hoàn tất quá trình kiểm tra kiểm dịch. Những lô hàng sầu riêng đến từ các vùng trồng hoặc cơ sở không đăng ký sẽ không đủ điều kiện để nhập khẩu vào thị trường Trung Quốc. Ngoài ra, những trường hợp không phù hợp với yêu cầu và tiêu chuẩn được nêu lên trong Nghị định thư cũng sẽ bị từ chối nhập khẩu, tiêu hủy hoặc áp dụng các biện pháp xử lý.

Nghị định cũng đưa ra điều khoản về giám sát hệ thống quản lý sầu riêng sang Trung Quốc qua việc kiểm tra sự hỗ trợ của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tại các vùng trồng sầu riêng tại Việt Nam. Trong quá trình thực hiện Nghị định, dựa trên cơ sở tình trạng sinh vật gây hại ở Việt Nam và thông tin phát hiện sinh vật gây hại trên hàng hóa, Tổng cục Hải quan Trung Quốc sẽ tiến hành đánh giá bổ sung về nguy cơ dịch hại.

Nghị định thư được lập thành 2 bản chính bằng tiếng Việt. tiếng Trung và tiếng Anh, có hiệu lực kể từ ngày 11/7/2022. Theo như Nghị định thư được ký kết, các thỏa thuận bằng văn bản, các điều khoản trong Nghị định thư có thể được sửa đổi theo sự nhất trí của hai bên.

Nguyễn Phương Anh