Bức tranh ảm đạm về kinh tế Ukraine

Trong một báo cáo mới đây của mình, Ngân hàng Thế giới (WB) ước tính tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Ukraine có thể sụt giảm ở mức đáng kinh ngạc 45,1% trong năm nay. 

Nguyên nhân do cuộc xung đột với Nga khiến hơn một nửa số doanh nghiệp tại Ukraine phải đóng cửa, trong khi nhiều doanh nghiệp khác duy trì hoạt động ở dưới mức công suất bình thường.

Việc gián đoạn hàng hải tại khu vực Biển Đen đã khiến giảm khoảng 90% lượng ngũ cốc xuất khẩu và một nửa tổng kim ngạch xuất khẩu của Ukraine. Tác động từ xung đột dẫn tới nhiều vùng rộng lớn của đất nước không thể hoạt động kinh tế, đồng thời làm gián đoạn các hoạt động trồng trọt và thu hoạch nông nghiệp.

Ngân hàng cho biết mức sụt giảm 45,1% GDP Ukraine là chưa bao gồm tác động của việc cơ sở hạ tầng vật chất bị phá hủy, nhưng nhấn mạnh điều này sẽ ảnh hưởng đến sản lượng kinh tế trong tương lai, cùng việc người dân Ukraine đang sơ tán sang các nước khác. 

Những thiệt hại về cơ sở hạ tầng ước tính đã vượt quá 100 tỷ USD vào hồi đầu tháng 3, tương đương khoảng 2/3 GDP Ukraine năm 2019. WB lưu ý sự sụt giảm kinh tế của Ukraine ở "mức độ không chắc chắn cao", phụ thuộc vào diễn biến của cuộc chiến theo thời gian.

WB cũng dự báo GDP của Nga năm 2022 sẽ sụt giảm 11,2%. Sự sụt giảm đến từ tác động của các lệnh trừng phạt tài chính mà Mỹ và đồng minh phương Tây áp đặt đối với ngân hàng, doanh nghiệp nhà nước và các tổ chức khác thuộc Nga.

Bà Anna Bjerde, Phó Chủ tịch WB phụ trách khu vực châu Âu và Trung Á, cho biết trong một tuyên bố: "Cuộc xung đột đang giáng một đòn mạnh vào nền kinh tế Ukraine, gây ra thiệt hại to lớn cho cơ sở hạ tầng"; "Ukraine cần được hỗ trợ tài chính lớn và ngay lập tức. Bởi nước này đang gặp nhiều khó khăn để duy trì nền kinh tế, chính phủ đang nỗ lực hỗ trợ những người dân Ukraine hiện phải gánh chịu và đối mặt với hoàn cảnh khắc nghiệt".

WB đã phân bổ khoảng 923 triệu USD cho vay và viện trợ không hoàn lại cho Ukraine, ngoài ra WB đang chuẩn bị một gói hỗ trợ lên tới hơn 2 tỷ USD. Các khoản viện trợ này giúp Ukraine chi trả lương cho người lao động thiết yếu, thực hiện thanh toán lương hưu và các khoản nợ chính phủ, trong bối cảnh nguồn thu từ thuế giảm mạnh.

Bản cập nhật kinh tế của WB dự báo khu vực Đông Âu, bao gồm Ukraine, Belarus và Moldova, sẽ chứng kiến GDP sụt giảm 30,7% trong năm nay. Nguyên nhân do cú sốc từ chiến tranh và gián đoạn thương mại.

Tăng trưởng năm 2022 ở khu vực Trung Âu, bao gồm Bulgaria, Croatia, Hungary, Ba Lan và Romania, sẽ giảm xuống còn 3,5% từ mức 4,7% trước đó. Những tác động của dòng người tị nạn, giá hàng hóa cao hơn và niềm tin tiêu dùng suy giảm đã ảnh hưởng đến nhu cầu tại khu vực này.

Phạm Hà Thanh (theo Reuters, Hindustan Times)