BIDV thất thoát gần 1.700 tỷ đồng: Nhiều người nói “vô tình phạm tội"

“Vô tình đề xuất cho vay”

TAND TP.Hà Nội đang tiến hành xét xử sơ thẩm 12 bị cáo, gồm nhiều lãnh đạo của Ngân hàng Thương mại Cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV), liên quan đến ông Trần Bắc Hà, cựu Chủ tịch HĐQT BIDV.

Liên quan đến vụ án vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng và lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản xảy ra tại Ngân hàng thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV), có 8 bị cáo bị VKSND Tối cao truy tố về tội Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng, gồm: Trần Lục Lang (nguyên Phó Tổng Giám đốc BIDV), Đoàn Ánh Sáng (nguyên Phó Tổng Giám đốc BIDV), Kiều Đình Hòa (nguyên Giám đốc BIDV chi nhánh Hà Tĩnh), Lê Thị Vân Anh (nguyên Trưởng phòng Khách hàng doanh nghiệp BIDV chi nhánh Hà Tĩnh), Ngô Duy Chính (nguyên Giám đốc BIDV chi nhánh Hà Thành), Nguyễn Xuân Giáp (nguyên Phó Giám đốc BIDV chi nhánh Hà Thành), Phạm Hồng Quang (nguyên Trưởng phòng Quan hệ khách hàng 1, BIDV chi nhánh Hà Thành), Đặng Thành Nam (nguyên cán bộ quản lý khách hàng BIDV chi nhánh Hà Thành).

4 bị cáo còn lại bị truy tố về tội Lạm dụng tín nhiệm, chiếm đoạt tài sản gồm: Đoàn Hồng Dũng (nguyên Giám đốc công ty Trung Dũng), Trần Anh Quang (nguyên Tổng Giám đốc công ty Bình Hà), Đinh Văn Dũng (nguyên Tổng Giám đốc công ty Bình Hà), Nguyễn Thị Thanh Sơn (nguyên Giám đốc công ty Hà Nam).

Sau khi nghe cáo buộc của VKS, lần lượt các bị cáo bị yêu cầu đứng trước bục khai báo để đối chất.

Bị cáo Trần Lục Lang, nguyên Phó Tổng giám đốc phụ trách Ban Quản lý rủi ro tín dụng (QLRRTD), thành viên Phân ban Quản lý rủ ro tín dụng, đầu tư bị cáo buộc đã có hành vi: Ký phê duyệt trên các báo cáo của Ban QLRRTD đề xuất cấp tín dụng và thay đổi điều kiện cấp tín dụng; ký phê duyệt trên các Phiếu lấy ý kiến của Phân ban QLRRTD,ĐT để đề xuất cho vay và sửa đổi điều kiện cấp tín dụng; trên cơ sở Quyết định của HĐQT, ký các văn bản chỉ đạo Chi nhánh cho vay, giải ngân, sửa đổi 8 lần điều kiện cấp tín dụng; ký đề xuất HĐQT gia hạn hợp đồng hạn mức năm 2016 và đề xuất cấp hạn mức ngắn hạn năm 2017 đối với công ty Bình Hà với các điều kiện ưu đãi trái quy định, gây thiệt hại cho BIDV với số tiền gần 800 tỷ đồng.

Quá trình điều tra cũng như tại phiên tòa, bị cáo Trần Lục Lang khai: Trên cơ sở Báo cáo của Tổ thẩm định và Ban QLRRTD, bị cáo thấy công ty Bình Hà không đủ điều kiện về năng lực tài chính cũng như phương án không có tính khả thi, tiềm ẩn nhiều rủi ro.

Khi đề xuất, bị cáo đã yêu cầu doanh nghiệp bổ sung vốn tự có và tài sản bảo đảm đáp ứng điều kiện của BIDV, nhưng không được ông Trần Bắc Hà đồng ý, nên phải ký duyệt Báo cáo thẩm định bỏ các điều kiện như trên.

Vẫn theo lời bị cáo Lang: “Sau khi nhận được báo cáo của Phân ban quản lý rủi ro, bị cáo không được quyền ý kiến và chỉ ký vào tờ trình, bị cáo hiểu chữ ký của bị cáo là đề xuất cho vay nhưng đó là “vô tình đề xuất cho vay””.

Bị can thừa nhận việc làm trên là trái quy định của Ngân hàng nói chung và của BIDV nói riêng.

Theo bị cáo Lang khai, ban đầu chỉ biết công ty Bình Hà là sản phẩm của liên danh giữa công ty CP tập đoàn An Phú và công ty CP tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai, đến giữa năm 2018 mới biết công ty Bình Hà là của ông Trần Bắc Hà và ông Hà sử dụng công ty sân sau là công ty CP tập đoàn An Phú do Trần Duy Tùng, con trai ông Trần Bắc Hà làm Chủ tịch HĐQT để xin cấp phép đầu tư và thành lập công ty Bình Hà để thực hiện dự án.

Phạm tội do bị ông Trần Bắc Hà thúc ép?!

Tiếp đến, theo quy kết, bị cáo Đoàn Ánh Sáng, nguyên Phó Tổng Giám đốc phụ trách Khách hàng Doanh nghiệp, thành viên Phân ban QLRRTD,ĐT đã có hành vi: Ký Quyết định thành lập Tổ thẩm định chung; ký phê duyệt trên Báo cáo của Tổ thẩm định chung đề xuất cấp tín dụng; ký phê duyệt trên các Phiếu lấy ý kiến của Phân ban đề xuất cho vay và Phân ban QLRRTD,ĐT để đề xuất cho vay và thay đổi điều kiện cấp tín dụng lần thứ nhất trái quy định, gây thiệt hại cho BIDV số tiền gần 800 tỷ đồng.

Tại tòa, bị cáo Đoàn Ánh Sáng một lần nữa thừa nhận các hành vi trên là vi phạm quy định của BIDV, nhưng do ông Hà nhiều lần thúc ép và chỉ đạo ráo riết nên buộc phải ký.

Sau này, bị cáo biết bản chất công ty Bình Hà là công ty sân sau của Trần Bắc Hà. Khi dự án chăn nuôi bò của công ty Bình Hà bắt đầu đổ vỡ, bị cáo và ông Phan Đức Tú – Tổng Giám đốc, có làm việc với ông Hà và yêu cầu phải có trách nhiệm khắc phục hậu quả và hoàn trả tiền cho BIDV.

Ông Hà đề nghị BIDV cho tái cơ cấu lại khoản vay của công ty Bình Hà thêm vài năm, ân hạn lãi suất và thời hạn trả nợ; ông Hà sẽ lấy doanh thu từ hoạt động đầu tư nông nghiệp tại Lào và Campuchia để trả nợ cho BIDV khoảng 200 tỷ đồng/năm, đến khi hết nợ.

Tương tự, bị cáo Kiều Đình Hòa, nguyên Giám đốc BIDV – Chi nhánh Hà Tĩnh, Tổ phó Tổ thẩm định chung cũng bị cáo buộc gây thiệt hại cho BIDV số tiền gần 800 tỷ đồng.

Quá trình giải ngân vay vốn, bị cáo Hòa đã không thực hiện hoặc yêu cầu công ty Bình Hà thực hiện đầy đủ các điều kiện như Hội sở chính đã phê duyệt như: Yêu cầu công ty mua bảo hiểm đầy đủ tại BIC; giám sát và kiểm tra chặt chẽ việc giải ngân sau vay, việc sử dụng vốn vay cũng như kiểm soát dòng tiền doanh thu của công ty phải được chuyển về tài khoản của công ty Bình Hà tại BIDV – Chi nhánh Hà Tĩnh để ngân hàng kiểm soát và thu hồi nợ,… dẫn đến việc các cổ đông của công ty Bình Hà chiếm đoạt tiền giải ngân thông qua việc ký hợp đồng với các nhà thầu và chiếm đoạt tiền bán bò qua các công ty môi giới và các chủ lò mổ để sử dụng vào mục đích cá nhân.

Tại tòa, bị cáo Hòa khai, khi có phê duyệt, chi nhánh có hội ý và thấy băn khoăn nhưng ông Hà và HĐQT đã phê duyệt nên chi nhánh yên tâm theo hướng dẫn của lãnh đạo cao nhất.

Bị cáo này phân trần thêm: “Khách hàng quá gian dối, trình độ của nhân viên chi nhánh còn chưa đủ kinh nghiệm; chi nhánh đã triển khai giám sát khách hàng nhưng Hội sở không hỗ trợ gì thêm. Bị cáo chỉ vô tình phạm tội”.

Hôm nay, TAND TP.Hà Nội tiếp tục thẩm vấn các bị cáo.