Bất ngờ buông “lời cay đắng” với S-400 của Nga, phải chăng Thổ Nhĩ Kỳ muốn “cứu vãn” F-35?

Theo Ahvalnews, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ không lùi bước trong việc mua S-400 của Nga mặc Mỹ và các thành viên NATO gây áp lực. Tuy nhiên, Ankara sẽ không cân nhắc mua thêm hệ thống phòng thủ của Nga nữa, người phát ngôn Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Ibrahim Kalin chia sẻ hôm thứ Tư.

Mỹ đã do dự trong việc chuyển giao các máy bay F-35 cho Thổ Nhĩ Kỳ và hủy bỏ quyền tham gia chương trình sản xuất chiến đấu cơ của Mỹ sau khi lô S-400 đầu tiên được Nga chuyển cho Ankara hồi tháng 7.

Tuy nhiên, Thổ Nhĩ Kỳ vẫn chưa triển khai bất cứ lô S-400 nào.

Thổ Nhĩ Kỳ đứng trước nguy cơ bị Mỹ trừng phạt vì mua hệ thống phòng không của Nga khi các chuyên gia quân sự khẳng định nếu vũ khí này hoạt động gần các máy bay của NATO sẽ cho phép Nga lần ra dữ liệu từ hệ thống phòng thủ của máy bay.

Sau cuộc họp giữa Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan và Tổng thống Mỹ Donald Trump tuần trước, hai nước đã đồng ý cùng nhau làm việc để thiết lập cơ chế chung nhằm nới lỏng căng thẳng vì chương trình F-35 và tên lửa S-400.

Ông Kalin tuyên bố phía Thổ Nhĩ Kỳ sẽ đưa ra đề xuất với các quan chức Mỹ trong hội nghị thượng đỉnh NATO diễn ra ở London vào đầu tháng 12 tới.

“Dĩ nhiên, tôi muốn nhấn mạnh một điều rằng, chúng tôi sẽ không lùi bước về vấn đề S-400. Đối với chúng tôi, đây không phải là vấn đề không thể giải quyết. Hệ thống phòng không S-400 không phải là thứ đe dọa tới sự tồn tại của chương trình F-35 như những cáo buộc đã được đưa ra”, ông Kalın cho biết.

“Hiện chúng tôi chưa có bất cứ cuộc thảo luận nào liên quan tới việc ký kết hợp đồng mua thêm S-400”, ông Kalın trả lời câu hỏi của phóng viên về khả năng Ankara mua thêm S-400 từ Nga.

Tuyên bố từ ông Kalın được đưa ra sau khi một quan chức Nga phụ trách giám sát hoạt động hợp tác quân sự giữa Nga và nước ngoài chia sẻ với Bloomberg hôm 18/11 rằng, Thổ Nhĩ Kỳ đang cân nhắc mua thêm các tổ hợp S-400.

Hệ thống tên lửa phòng không S-400 Triumph của Nga được thiết kế để tiêu diệt máy bay, tên lửa hành trình và tên lửa đạn đạo, bao gồm cả tên lửa tầm trung và cũng có thể được sử dụng để chống lại các mục tiêu mặt đất. Tầm bắn đạt 400 km, hệ thống S-400 có khả năng tiêu diệt mục tiêu ở độ cao tới 30 km.

Tuyên bố này của Thổ Nhĩ Kỳ khá bất ngờ bởi hồi tháng 10/2019, Ngoại trưởng nước này là ông Mevlut Cavusoglu tuyên bố, việc mua thêm S-400 là cần thiết để tăng năng lực phòng không. Những cuộc thảo luận về vấn đề này đã được 2 bên tiến hành.

"Chúng tôi cần thêm các hệ thống phòng không cho tới khi có thể tự sản xuất. Và vũ khí Ankara hướng đến vẫn là S-400 của Nga", Ngoại trưởng Cavusoglu nói và nhấn mạnh thêm rằng Thổ Nhĩ Kỳ "là một quốc gia độc lập" nên việc mua vũ khí không cần phải nhận được sự đồng ý của bất kỳ thế lực nào bên ngoài.

Việc Thổ Nhĩ Kỳ bất ngờ thay đổi thái độ với S-400 có thể liên quan đến kết quả làm việc của "Tổ liên hợp công tác nghiên cứu ảnh hưởng của hệ thống S-400 đối với máy bay chiến đấu F-35" do ông Ibrahim Kalin và Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Robert O'Brien là hai người phụ trách đang được đặt ra.