Bán thuốc đông y đã bị cấm 40 năm khiến người dùng tử vong bị xử lý ra sao?

Tin "thần dược" tìm đến "thần chết"

Chia sẻ thông tin với báo chí, bác sĩ Phạm Thế Thạch, khoa Hồi sức bệnh viện Bạch Mai cho hay, mới đây bệnh viện có 2 trường hợp bệnh nhân tử vong và 1 người nguy kịch do sử dụng sản phẩm "Tiểu đường hoàn" không rõ nguồn gốc xuất xứ.

Bệnh nhân đầu tiên là nam giới, 57 tuổi ở Lạng Sơn có tiền sử bị tiểu đường kinh niên. Thay vì đến các bệnh viện để chữa trị, bệnh nhân nghe quảng cáo lời và tự ý tìm mua thuốc đông y để uống. Vị thuốc này được đồn thổi là có chức năng kiểm soát đường huyết, hiệu quả cao mà giá lại chỉ 50.000 đồng/gói và dùng trong 1 tháng.

Một thời gian sau khi sử dụng thuốc, bệnh nhân nhập viện trong tình trạng viêm phổi, sốc nặng. Điều trị tại bệnh viện Đa khoa tỉnh Lạng Sơn không hiệu quả, bệnh nhân được chuyển xuống khoa Hồi sức tích cực, bệnh viện Bạch Mai. Tại đây, sau khi thăm khám, các bác sĩ phát hiện bệnh nhân bị suy đa tạng, nhiễm toan chuyển hoá rất nặng không rõ nguyên nhân. Gia đình thú nhận bệnh nhân đã sử dụng loại thuốc này trong nhiều năm. Sau gần 5 ngày điều trị, bệnh nhân đã không qua khỏi.

Trường hợp thứ 2 cũng là nam giới, 66 tuổi trú tại quận Hai Bà Trưng, Hà Nội. Bệnh nhân này được đưa vào cấp cứu trong tình đau bụng, tiêu chảy cấp, sốc, huyết áp tụt, suy hô hấp, suy tim, suy thận cấp... Qua xét nghiệm thì thấy lượng axit lactic trong máu tăng vọt. Theo đó, các bác sĩ đã cho bệnh nhân lọc máu 3 ngày liên tục. Tuy nhiên, bệnh vẫn không thuyên giảm và không có khả năng hồi phục. Gia đình đã xin đưa bệnh nhân về nhà lo hậu sự.

Trường hợp thứ 3 may mắn hơn không mất mạng là một người đàn ông 70 tuổi cũng ở Hà Nội. Tương tự, bệnh nhân cũng nhập viện trong tình trạng vô cùng nguy kịch với các triệu chứng như các trường hợp trên. Tuy nhiên các bác sĩ đã cố gắng hết sức và giữ lại được mạng sống cho bệnh nhân. Gia đình cho hay bệnh nhân này bị tiểu đường, hiện vẫn đang sử dụng thuốc tây theo đơn của bác sĩ nhưng thời gian gần đây, bệnh nhân liên tục sử dụng thêm sản phẩm “Tiểu đường hoàn”.

Tiến hành xét nghiệm loại thuốc các bệnh nhân sử dụng, các chuyên gia phát hiện trong thành phần của thuốc chứa Phenphormin. Phenphormin gây nhiều biến chứng, đặc biệt là nhiễm toan lactic, gây rối loạn chuyển hoá tất cả các cơ của người bệnh tiểu đường nên thế giới đã cấm dùng thuốc có chứa hoạt chất này từ năm 1978.

Vậy với hậu quả 2 người chết và 1 người nguy kịch, liệu có đủ căn cứ để khởi tố vụ án để điều tra một cách toàn diện?

Vụ việc nghiêm trọng thể hiện sự quản lý lỏng lẻo

Trao đổi với PV, luật sư Bùi Thị Hiệp, đoàn Luật sư TP.Hà Nội cho hay: Hiện nay tâm lý nhiều người vẫn tin dùng thuốc đông y vì có nguồn gốc làm từ các loại thảo dược, cây cỏ tự nhiên, ít tác dụng phụ hơn thuốc tây... Sự cả tin, tâm lý có bệnh thì vái tứ phương của nhiều người khi nghe đồn ở đâu có thuốc hay bèn đi mua thuốc về uống, không cần quan tâm tới nguồn gốc, xuất xứ ra sao cũng là một phần khiến cho thuốc đông y trôi nổi có đất để lộng hành. Tuy nhiên, cũng không thể phủ nhận, chiêu dụ dỗ, lời chào mời ngon ngọt của những cơ sở bán thuốc về công dụng thần kỳ khiến nhiều người dễ bị lung lay mà giao phó sinh mạng mình cho những sản phẩm thuốc kém chất lượng, thậm chí là độc dược.

Luật sư Hiệp chỉ rõ, Điều 6, luật Dược 2016 nghiêm cấm các hành vi kinh doanh thuốc, nguyên liệu làm thuốc giả, kém chất lượng. Tùy theo tính chất, mức độ nghiêm trọng mà hành vi buôn bán thuốc giả, kém chất lượng có thể bị xử phạt hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

“Vụ việc 2 người chết và 1 người nguy kịch do sử dụng sản phẩm "Tiểu đường hoàn" chứa Phenphormin thực sự nghiêm trọng, thể hiện sự quản lý và kiểm soát lỏng lẻo của các cơ quan chức năng; Sự nhởn nhơ, coi thường pháp luật của cơ sở sản xuất thuốc kém chất lượng. Cơ quan công an cần khởi tố vụ án để vào cuộc điều tra, làm rõ nơi bán sản phẩm này, từ đó tìm ra cơ sở sản xuất, đường dây phân phối... để có hướng xử lý theo đúng quy định pháp luật”, luật sư Hiệp cho hay.

Bán thuốc giả có thể bị phạt tới án tử hình

Phân tích rõ hơn về hướng xử lý, luật sư Nguyễn Văn Hùng, đoàn Luật sư TP.Hà Nội cho hay với hậu quả thực tế gây thiệt hại đến tính mạng của 2 người, nguy kịch 1 người, người/pháp nhân có hành vi vi phạm có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội Sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, thuốc phòng bệnh, quy định tại Điều 194, Bộ luật Hình sự 2015.

Theo đó, hình phạt thấp nhất là 2 năm tù, cao nhất là tử hình. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền 20-100 triệu đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định 1-5 năm, tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.

Đối với pháp nhân thương mại có hành vi sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, thuốc phòng bệnh tùy theo mức độ vi phạm có thể bị phạt tiền 1-20 tỷ đồng hoặc đình chỉ hoạt động có thời hạn 1-3 năm.

Trong trường hợp pháp nhân thương mại phạm tội gây thiệt hại hoặc có khả năng thực tế gây thiệt hại đến tính mạng của nhiều người, gây sự cố môi trường hoặc gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội và không có khả năng khắc phục hậu quả gây ra thì có thể bị đình chỉ hoạt động vĩnh viễn. Ngoài ra, pháp nhân thương mại còn có thể bị phạt tiền 100-300 triệu đồng, cấm kinh doanh, hoạt động trong một số lĩnh vực nhất định hoặc cấm huy động vốn 1-3 năm.

Trong lúc thuốc đông y trôi nổi vẫn chưa xử lý được dứt điểm thì người dân cần phải trang bị kiến thức để tự bảo vệ sức khỏe và tính mạng của chính mình. Để hạn chế mua phải thuốc giả, thuốc kém chất lượng là tìm đến những nơi có uy tín lâu năm, kiểm tra cẩn thận trước khi mua, cảnh giác với các loại thuốc đã tán thành viên và tuyệt đối không mua những loại thuốc đã mốc, màu sắc thiếu tự nhiên hoặc có mùi lạ... Biện pháp khả thi nhất là đến bệnh viện khám bệnh và mua thuốc theo đơn chỉ định, cơ sở uy tín.

Việt Hương