Bài học để đời của shark Hưng dành cho start-up: Đừng giáo dục khách hàng, hãy để khách hàng giáo dục mình

Máy trồng rau giả lập thổ nhưỡng

Tập 12 chương trình Shark Tank Việt Nam vừa phát sóng có sự xuất hiện của Phạm Anh Tuấn, founder Treant Protector Việt Nam với mục đích kêu gọi 2 tỷ đồng cho 10% cổ phần công ty.

Anh Tuấn giới thiệu Treant Protector Việt Nam là công ty tiên phong trong lĩnh vực thu nhỏ vertical farming (nông trại thẳng đứng) thành các cỗ máy T-Farm đưa vào không gian trong nhà, tạo thành các "khu vườn trong nhà".

Phương pháp khí canh vẫn dùng nước và dung dịch (chất dinh dưỡng) nhưng máy sẽ tạo ra bụi khí phun vào trong các rễ cây, giúp tiết kiệm nước và tăng oxy giúp cây phát triển.

Khi sử dụng dịch vụ của Treant Protector Việt Nam, người dùng có thể tự trồng các loại cây cỏ, các loại thực vật mong muốn với giá khoảng 25 triệu đồng/máy.

Chia sẻ về cơ duyên đến với lĩnh vực này, Anh Tuấn  cho biết, Tết năm 2017, sau một vụ tai nạn liên quan đến đốt sống cổ và phải nằm một chỗ 4 tháng, khi tỉnh dậy Anh Tuấn đột nhiên có một niềm đam mê với rau sạch và cây cỏ. Anh quyết định làm một máy trồng rau giả lập thổ nhưỡng.

Founder này bày tỏ mong muốn qua start up góp phần chống lại sự biến đổi khí hậu và giảm thiểu ô nhiễm không khí bằng phương pháp khí canh. Đối tượng mục tiêu mà công ty hướng tới là các hộ gia đình không có điều kiện sở hữu khu vườn ngoài trời.

Mỗi vườn cây T-Farm sẽ có diện tích khoảng 0,5 m2. Tuy nhiên, Shark Liên nhận xét, với kết cấu nhiều tầng và khá cồng kềnh, T-Farm sẽ tương đối chiếm không gian cũng không mang tính chất thẩm mỹ, dẫn tới việc kém khả thi ở thị trường Việt Nam.

Trước nhận xét này, founder Anh Tuấn công nhận đây hiện là khó khăn chính của Treant Protector Việt Nam.

Đừng “giáo dục khách hàng”, hãy "tự giáo dục lại mình về cách phục vụ”

"Bọn em đang ở trong giai đoạn phải giáo dục khách hàng để họ chấp nhận sẽ có một khu vườn trong nhà trước đã, tâm lý khi nói chuyện khách hàng chỉ nghĩ đây là cây trồng rau đơn thuần, nhưng có bao nhiêu mảnh vườn trồng được các loại gia vị của châu Âu, trồng được các loại dược liệu và gia vị mong muốn", Anh Tuấn nói.

Tuy nhiên, phát biểu này của nam founder không được Shark Hưng đồng tình. Vị "cá mập" thẳng thắn nhận xét Anh Tuấn nên "tự giáo dục lại mình về cách phục vụ, đáp ứng nhu cầu khách hàng một cách dễ chịu hơn".

Shark Việt cũng nhận xét: "Để khách hàng giáo dục mình thì tốt hơn, chứ mình giáo dục khách hàng thì khó lắm. Bản thân em cũng phải xác định mình không phải ông chủ, người chủ là người trả tiền để mua sản phẩm của mình".

Trong phần trình bày của mình, Anh Tuấn nhấn mạnh ở tính tiên lợi của sản phẩm. Người sử dụng chỉ việc lắp hai đường cấp nước và xả nước, sau đó cắm điện để có thể sử dụng T-Farm. Người trồng điều khiển máy qua một ứng dụng di động để điều chỉnh đúng loại rau củ để cung cấp lượng dinh dưỡng phù hợp nhất. 

"Cái quan trọng mà mình đảm bảo là làm sao người dùng có thể hái bất kỳ sản lượng rau nào đem đi xét nghiệm, họ sẽ không để tàn dư nào làm ảnh hưởng đến sức khỏe của họ", Shark Linh đặt nghi vấn.

Shark Linh cho rằng có thể khi đi kiểm tra chất tàn dư không ảnh hưởng ngay đến sức khỏe người dùng lúc này nhưng có thể ảnh hưởng lâu dài. Anh Tuấn đáp lại: "Đó là do chị nghĩ thôi".

Anh Tuấn cũng tự tin khẳng định nếu Shark Linh chứng minh các loại rau ngoài siêu thị là sạch thì rau trồng từ chiếc máy này cũng như vậy.

Không khả thi về mặt kinh doanh

Hiện tại công ty mới chỉ có một khách hàng duy nhất là DB Homes với bản hợp đồng 100 máy với giá một máy là 25 triệu đồng. Trong khi đó, Treant Protector Việt Nam đã đốt hết 14 tỷ đồng trong vòng 2 năm (13 tỉ đồng của nhà đầu tư thiên thần). 

Shark Đỗ Liên cho rằng người dùng không cần thiết phải bỏ 25 triệu để có thể mua về một máy trồng rau, vì rau ngoài thị trường rất rẻ nên không đầu tư.

Dành nhiều lời khen cho ý tưởng của Anh Tuấn song Shark Hưng cho rằng giá thành hiện tại của máy trồng rau là quá cao trong giá trị sản lượng rau đem lại không nhiều, khó có tính ứng dụng.

Shark Hưng lập luận bỏ ra 25 triệu đồng cho 0,5 mét vuông là một con số không mang tính kinh tế. Thông thường một trang trại chỉ đầu tư 1-1,5 triệu USD cho 1 ha. Ngược lại, theo mô hình của anh Tuấn, khách hàng cần phải bỏ ra tới 500 tỉ đồng. Đây là lý do Phó chủ tịch CENGROUP cũng không đầu tư vào công ty của Anh Tuấn.

Nhận định thị trường chưa thật sự cần sản phẩm và việc chi phí dự kiến bỏ ra để marketing là rất lớn, ông Nguyễn Mạnh Dũng và bà Thái Vân Linh cũng từ chối đầu tư.

Khi chỉ còn shark Việt chưa đưa ra quyết định, Anh Tuấn cố gắng thuyết phục "cá mập", cho rằng ở Việt Nam cực kì khó để tìm ra một loại phân hữu cơ phù hợp cho loại thủy canh và khí canh. 

Tuy nhiên, ông Việt lại nhận định đây là một thương vụ phức tạp ở câu chuyện hữu cơ hay vô cơ. Ngoài ra Chủ tịch Intracom đánh giá bản lĩnh của anh Tuấn quá khủng khiếp khi "giáo dục" khách hàng, do đó cũng không thể rót vốn.

Mặc dù ra về tay trắng, Anh Tuấn vẫn rất lạc quan vào tương lai của công ty.

"Rất tiếc khi không có cơ hội hợp tác với các nhà đầu tư ở thời điểm này. Tuy nhiên, chắc chắn tôi sẽ có nhiều cơ hội hợp tác trong tương lai", Anh Tuấn khẳng định.

Đình Văn