180 ngày hành động chống khai thác IUU, sớm gỡ "thẻ vàng" trong năm 2023

Chiều 20/1, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (NN&PTNT) tổ chức Hội nghị trực tuyến Công bố "Kế hoạch hành động chống IUU, chuẩn bị làm việc với Đoàn Thanh tra của EC lần thứ 4".

Tại hội nghị, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến cho biết, ngày 23/10/2017, Uỷ ban Châu Âu (EC) đã ra cảnh báo thẻ vàng với Việt Nam. Sau hơn 5 năm nỗ lực, trải qua 3 lần thanh tra, EC đã khẳng định quá trình gỡ thẻ vàng của Việt Nam đang đi đúng hướng, cải thiện tích cực nhưng vẫn chưa đạt được những yêu cầu đề ra.

Thứ trưởng nhấn mạnh, mặc dù nước công tác chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo, không theo quy định (IUU) được tích cực cải thiện và đi đúng hướng, có những chuyển biến về cơ sở chế biến giám sát đội tàu, kiểm tra truy xuất nguồn gốc nhưng vẫn tồn tại vẫn còn tương đối lớn.

Theo đó, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến nhắc lại 4 nội dung chính trong khuyến nghị của EU bao gồm: Khung pháp lý, quản lý, theo dõi, giám sát tàu cá; truy xuất nguồn gốc sản phẩm, chấm dứt tình trạng tàu cá vi phạm khai thác ở vùng biển nước ngoài. 

Theo ông Tiến, để đáp ứng được yêu cầu của EC để gỡ thẻ vàng thì vẫn còn nhiều việc phải làm.

Đầu tiên là hoàn thiện Nghị định 42 về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản, trong đó có nội dung về xử phạt nguội; sửa đổi Nghị định 26 hướng dẫn luật Thủy sản; Nghị định 67 về chính sách phát triển thủy sản.

Về quản lý, theo dõi, giám sát tàu cá, trong thời gian tới Việt Nam triển khai xử lý nghiêm các hành vi đánh bắt trái phép tại vùng biển nước ngoài, đồng thời có thể truy tố những trường hợp vi phạm lặp đi lặp lại. 

Đặc biệt, thực hiện biện pháp quản lý đối với khối tàu chưa lắp VMS (thiết bị giám sát hành trình tàu cá), không có giấy phép khai thác và khối tàu đã xóa đăng ký để đảm bảo nhóm tàu này không tham gia hoạt động khai thác trên biển.

Về chấm dứt tình trạng tàu cá vi phạm khai thác ở vùng biển nước ngoài, Thứ trưởng đã chỉ ra thực tế hiện tàu vào bến không đủ chỗ, bến cóc của các gia đình không thể kiểm soát được. Ngoài ra, sự quan tâm của chính quyền các cấp còn nhiều hạn chế nên quản lý đội tàu, truy xuất nguồn gốc chưa đảm bảo nhu cầu.

Từ đó, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến cho rằng: “Với những kết quả đạt được, chúng ta cố gắng hết sức tháo thẻ vàng, bởi thẻ vàng không chỉ ảnh hưởng rất nhiều đến thời gian làm thủ tục xuất khẩu thuỷ sản vào EU mà còn ảnh hưởng đến vị thế của thuỷ sản Việt Nam trên trường quốc tế”.

Về những nội dung quan trọng của Kế hoạch hành động thực hiện IUU, ông Nguyễn Quang Hùng, Phó Tổng Cục trưởng Tổng Cục Thuỷ sản cho biết, Quyết định số 81, của Thủ tướng Chính phủ nêu rõ quan điểm: Ngăn chặn, loại bỏ khai thác IUU là trách nhiệm của mỗi quốc gia có biển để bảo vệ nguồn lợi thủy sản và hệ sinh thái biển bền vững, ổn định sinh kế của người dân, đảm bảo quốc phòng an ninh trên các vùng biển và thực hiện cam kết, điều ước quốc tế mà Việt Nam tham gia hoặc là thành viên.

Kế hoạch nêu rõ mục tiêu triển khai đồng bộ, hiệu lực, hiệu quả các quy định pháp luật về thủy sản; khắc phục tồn tại, hạn chế theo khuyến nghị của Ủy ban châu Âu (EC) về chống khai thác IUU, gỡ cảnh báo "Thẻ vàng" trong năm 2023.

Thống nhất nhận thức, hành động và vào cuộc của cả hệ thống chính trị, coi đây là nhiệm vụ chính trị, ưu tiên, cấp bách, tập trung nguồn lực thực hiện, quyết tâm gỡ cảnh báo “Thẻ vàng”.

Kế hoạch đặt ra nhiệm vụ từ nay đến tháng 5/2023, chấm dứt tàu cá khai thác hải sản bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài; điều tra, xử lý 100% vụ việc tàu cá Việt Nam bị nước ngoài bắt giữ, xử lý và xử phạt 100% các trường hợp vi phạm khai thác hải sản bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài và thông tin trên các phương tiện thông tin đại chúng.

Từ kế hoạch hành động trên, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến kỳ vọng: "180 ngày không phải là thời gian dài, nguồn lực còn hạn chế nhưng tôi tin với quyết tâm của cả nước, nhiệm vụ chính trị lần này sẽ đạt được kết quả cao nhất trong thời gian tới".